0
0
ՄԱՐԻ ՄԵՐՏԽԱՆԵԱՆ-ԵԱՐԱԼԵԱՆ
Փետրուար 28-ի Ճումհուրիէթը կը հաղորդէ. »8 հոգիէ բաղկացած պատուիրակութիւն մը, 4 Մարտ, 2010-ին Ա.Մ.Ն.ի Ներկայացուցիչներու Տան արտաքին յարաբերութիւններու յանձնախումբի կողմէ 1915ի դէպքերը որպէս »ցեղասպանութիւն« ճանչնալու բանաձեւի քննարկման նախօրեակին, պաշտօնական հանդիպումներու համար այսօր (Կիրակի, 28 Փետրուար, 2010) Միացեալ Նահանգներ մեկնեցաւ:
»Պատուիրակութեան մաս կը կազմեն՝ Թուրքիոյ ազգային ժողովի արտաքին յարաբերութիւններու յանձնախումբի նախագահը, իշխող Արդարութիւն եւ Բարգաւաճում կուսակցութեան 5, ընդդիմադիր Ժողովրդային Հանրապետական կուսակցութեան եւ Ազգայնական Շարժում կուսակցութիւններու մէկական ներկայացուցիչներ:
»Պատուիրակութիւնը, Մարտ 1-7, հանդիպումներ պիտի ունենայ նախագահ Պարաք Օպամայի օգնականներու, Ա.Մ.Ն .պետական քարտուղարութեան բարձրաստիճան պաշտօնեաներու, Գոնկրէսի անդամներու հետ, անոնց փոխանցելու համար իրենց տեսակէտները՝ խնդրոյ առարկայ բանաձեւի Ա.Մ.Ն. Գոնկրէսի օրակարգին վրայ դնելու շուրջ:
»Այցելութեան նախօրեակին, գրաւոր յայտարարութեամբ հանդէս եկող Մարտինի ներկայացուցիչ Ճիւնէյթ Իւքսել (ԱԲ կուսակցութիւն) նշած է, որ այս շրջանին, երբ երկու երկիրները բաւական յագեցած օրակարգով յարաբերութիւններ կը փորձեն ստեղծել, երբ Թուրքիոյ եւ Հայաստանի միջեւ յարաբերութիւններու կանոնաւորման ընթացք կ’ապրինք՝ Ա.Մ.Ն.-ի Գոնկրէսի մէջ 1915-ի դէպքերու կրկին արծարծումը եւ ցեղասպանութեան պնդումներու վերաբերող բանաձեւի օրակարգի վրայ յայտնուիլը անտեղի է: Ան ըսած է. »Յարատեւօրէն հայկական լոպիի ճնշումի տակ գտնուող Ա.Մ.Ն.-ի Գոնկրէսը, այս տարի ալ »ցեղասպանութեան« բանաձեւը օրակարգի վրայ ընդգրկեց: Ներկայացուցիչներու Տան (Ա.Մ.Ն.-ի օրէնսդիր երկու թեւերէն մէկը) արտաքին յարաբերութիւններու յանձնախումբը որոշած է բանաձեւը քննարկել Մարտ 4-ին: Հայկական Սփիւռքը, 2007-ին, դարձեալ նման նախաձեռնութիւն ունեցած, բայց չէր յաջողած: Եթէ կը յիշէք, բանաձեւը արտաքին յարաբերութիւններու յանձնախումբի կողմէ ընդունուած, բայց Ընդհանուր Ժողովին չէր հասած: Պիտի աշխատինք բանաձեւը յանձնախումբի մակարդակով արգիլել: Նմանապէս, բանաձեւի քննարկումը ընդհանուր ժողովի օրակարգին վրայ չընդգրկելու համար համապատասխան անձերուն հետ հանդիպումներ պիտի ունենանք«:
Մարտ ամիսն է:
Սփիւռքահայութեան եւ Թուրքիոյ օրակարգին վրայ դարձեալ Հայկական Ցեղասպանութեան ճանաչման հարցն է:
Հայերս, մանաւանդ Ամերիկահայերը, գերլարուած ճիգերով կ’աշխատինք Միացեալ Նահանգներու օրէնսդրական մարմնի անդամները մէկ առ մէկ համոզել, որ Ցեղասպանութիւնը կեղծիք չէ, այլ՝ պատմական կարեւոր իրադարձութիւն, որուն զոհ գացին մէկուկէս միլիոն հայեր եւ որու հետեւանքով Արեւմտահայաստանը դատարկուեցաւ իր բնիկ ժողովուրդէն:
Աւելի ճշգրիտ ըլլալու համար պէտք է ըսէի. »Կ’աշխատինք օրէնսդրական մարմնի անդամները ՀԱՄՈԶԵԼ, որ իրականութիւնը պէտք է յայտարարուի եւ ընդունուի այնպէս՝ ինչպէս որ է«: Որովհետեւ, նախագահ Օպամայի պէս մարդիկ քիչ չեն… Անոնք շատ լաւ գիտեն իրականութիւնը, բայց քաղաքական նկատառումներով՝ չեն վարանիր զայն շրջանցել…
Ու մեզի կը մնայ ամէն տարի, կրկին ու կրկին, առանց վհատելու, նոյն մարդոց գրասենեակները այցելել եւ անգամ մը եւս մեր գոյութիւնն ու պահանջը յիշեցնել: Անկեղծօրէն՝ կը մտածեմ թէ այդ ներկայացուցիչները, զուտ մարդկային կամ արդարութեան նկատառումներով, որքա՞ն հետաքրքրուած են Հայկական Ցեղասպանութեան ճանաչմամբ: Սա ուրիշ խնդիր է… Յստակ է, որ այդ հետաքրքրութիւնը անձնական-ընտրական եւ Ա.Մ.Ն.-ի շահերէն անդին չ’անցնիր. հաւանաբար յարգելի հազուադէպ բացառութիւններ կան:
Իր կարգին, Թուրքիան պետական մակարդակով ուղղակի յարձակման կ’անցնի: Վերջին տարիներուն, պետական գործելաոճին մաս կը կազմէ Ապրիլի նախօրեակին ծանր հրետանիով Ուաշինկթըն այցելութիւնը: Վերի լուրը բարացուցական օրինակն էր եւ զարմանալու կամ զայրանալու ոչինչ կայ: Թուրքիա չի քաշուիր ամենաբարձր մակարդակով այս հարցի արծարծումը խանգարելէ: Զիրար յաջորդող պատուիրակութիւններ հազարաւոր մղոններ անցնելով կու գան, կը հասնին Ուաշինկթըն, կը միանան Ամերիկայի թուրքերուն, կը հանդիպին տարբեր թուրք եւ ոչ-թուրք խմբակցութիւններու ու միացեալ ջանքերով ճնշման ամէն եղանակի կը դիմեն Ցեղասպանութեան աղաղակող իրականութեան ճանաչումը խեղդելու համար: Բոլորը նո’յն կեցուածքով կը ներկայանան՝ ամենապարզ քաղաքացին, քաղաքապետը, իշխանութիւնը, ընդդիմութիւնը, երեսփոխանը, նախարարը, վարչապետը, նախագահը….
Իսկ մե՞նք…
Ո՞ւր են մեր Ազգային Ժողովի ներկայացուցիչները:
Հայաստանի Հանրապետութեան պետական այրերը, որոնքտարբեր առիթներով այնքա¯ն պերճախօս ճառեր կը կարդան »Մէկ ազգ-Մէկ հայրենիք« գաղափարի շուրջ, ինչո՞ւ Ապրիլ 24-ի նախօրեակին չեն բարեհաճիր Ա.Մ.Ն.-ի իրենց պաշտօնակիցներուն գէթ նամակով դիմել եւ աջակցիլ սփիւռքահայ իրենց եղբայրներու պայքարին: Այնքան դժուա՞ր է պատգամաւորական խումբով նոյն օրերուն Ուաշինկթըն գալ եւ մեր ժողովուրդի իրաւունքը պաշտպանել:
Հայաստանի ազգային ժողովի կամ կուսակցութիւններու, հասարակական եւ այլ կազմակերպութիւններու ներկայացուցիչները ինչո՞ւ լուռ կը մնան:
Ի հարկէ »համոզիչ« պատասխաններ կրնան հնչել: Բայց, ատոնք երբե’ք չեն արդարացներ այդ լռութիւնը: Այս իմաստով, մեր հակառակորդի ընթացքէն դաս քաղելու: Ցեղասպանութիւնը »Արեւմտահայու«, »Սփիւռքահայու«, »Դաշնակ«ի, »Հնչակ«ի, »Լեւոնական«ի, »Սերժական«ի խնդիր չէ: Ցեղասպանութիւնը ԱԶԳԱՅԻՆ կենսական խնդիր է:
Սխալ է մէկ կողմէն ելոյթներ ունենալ, հայրենասիրական ու ազգասիրական ճառեր արտասանել, իսկ միւս կողմէն Թուրքիոյ հետ պարտուողական յարաբերութիւններու ընդառաջ սուրալ: Եթէ Թուրքիա իրապէ’ս անկեղծ է Հայաստանի հետ բարի դրացիական յարաբերութիւններ ստեղծելու իր պնդումներուն՝ Ցեղասպանութեան ճանաչումն ու արդար հատուցումը լաւագոյն ապացոյցները պէտք է սեպուին: Հիմա ճի’շդ պահն է այս թեզը ամենայն ուժգնութեամբ յառաջ տանելու:
Դեռ ուշ չէ: Մարտի սկիզբն է: Կրկնելու գնով ըսեմ՝ Հայաստանի պետական այրերը կրնան իրենց Սփիւռքահայ հայրենակիցներու Ցեղասպանութեան պահանջին միանալ՝ Ուաշինկթըն հասնելով կամ, նուազագոյն, Ա.Մ.Ն.-ի Ներկայացուցիչնելու Տան, Քոնկրէսին եւ նախագահ Պարաք Օպամային ուղղուած համապատասխան ուղերձ-պահանջներով:
Կը սպասենք:
