0
0
Կլորաձեւ ակնոցներու ետին թաքնուած…մերթ զայրոյթ ժայթքող եւ մերթ արդարութիւն պահանջող աչքեր, որոնք համեմատաբար աւելի երկայնքի վրայ թեքած դէմքին վրայ, գերտպաւորիչ խորհրդաւորութիւն մը կը ստեղծեն:
Այս յարգանք պարտադրող դիմագիծը կ’ամբողջացնէ այդ մէկ շարժումը, որ ցուցամատով եւ ամէնայն ինքնավստահութեամբ, իր ետին կանգնած քարտէսին վրայ կը մատնանշէ .- «Այս հողերը կը պատկանին Հայաստանին…»:
Միացեալ Նահանգներու 28-րդ նախագահ՝ Թոմըս Վուտրօ Ուիլսընի տիպարը դրօշմուած կը մնայ հայորդիին եւ յատկապէս սփիւռքահայուն մտքին, ինքնագիտակցութեան ու յիշողութեան մէջ:
Այդ հողերը Հայաստանի Արեւմտեան շրջանի բռնագրաւուած եւ բռնի ուժով հայութենէ պարպուած հողերն էին…Այդ շղթայուած հողերը՝ Մուշի, Կարսի, Վանի եւ Արտահանի այդ սուրբ հողերն էին:
Հոն…Անդէնականէն, անգամ մը եւս հնչեց Միացեալ Նահանգներու նախկին նախագահին այդ կարճ, սակայն պահանջատէր, արդարամիտ ու իմաստուն նախադասութիւնը.- «Այս հողերը կը պատկանին Հայաստանին…»:
Արձագանգող այդ վճռակամ խօսքը լսեցին բոլոր ներկաները…խոր ծերութեան մէջ մուտք գործած, երեք վերապրողներէն մինչեւ օրուան պաշտօնական այցելուն՝ ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսեանը, որ Ուաշինկթըն այցելութեան առթիւ, յատուկ նպատակով ժամանած էր Ազգային տաճար, յարգանքի մատոյց կատարելու եւ ծաղկեպսակ զետեղելու նախկին նախագահ Վուտրօ Ուիլսընի շիրիմին:
Անգամ մը եւս արձագանգեց.- «Այս հողերը կը պատկանին Հայաստանին»: Յստակ էր այդ հողերուն ճանապարհային քարտէսը: Դէպի արդարութիւն եւ պահանջատիրութիւն փոխադրող պողոտայ…հեռու դարձդարձիկ ու մշուշապատ անելներէ:
Հոս տեղին է հաստատել թէ նախագահ Ուիլսըն ոչինչ հնարած էր, այլ պարզապէս նեցուկ կանգնած էր միջազգայնօրէն արժեւորուած եւ ընդունուած Սեւրի դաշնագրին:
Ուիլսընի գծած սահմանները պարզապէս գործադրութիւնն էր, նախապէս առնուած որոշման: Ան համոզուած էր որ միակ լուծումն էր… այդ հողերուն հայերուն պատկանելիութիւնը:
Այդ օր, լայնածաւալ սպիտակ փաստաթուղթ մը՝ Ուիլսընեան Հայաստանի քարտէսը փռուած էր թէ’ շիրիմին շրջապատէն ներս եւ թէ’ ներկաներուն ենթագիտակցութեան մէջ:
…Իսկ օրուան լոզունքն էր.- «Այս հողերը կը պատկանին Հայաստանին…»:
«Հայրենիք»
Ապրիլ 13, 2010
