Սեպտեմբեր Ամիսը դպրոցական կեանքի վերամուտ է Ամերիկայի մէջ:
Նիւ ճըրզիի Յովնանեան վարժարանը բացաւ իր դռները 35-րդ անգամ ըլլալով, մուտքի դրան մօտ, արուեստագէտի ձեռքով պատրաստուած, Մեսրոպեան Այբ ու Բէնի “քարետախտակին“ կողքին: Դպրոցի պաշտօնական գոգնոցները հագած, աշակերտ աշակերտուհիները, երամ-երամ, հայկական կռունկին նման, վերադարձան իրենց մշակոյթի բոյնը, մէկ ձեռքով պայուսակները բռնած, միւս ձեռքով ամուր սեղմած զիրենք բերող հայրերուն,մայրերուն, մեծ հայրերուն, մեծ մայրերուն, հարազատներուն ձեռքերը:
Համազգային Հայ Կրթական եւ Մշակոյթային Միութեան Նիւ Ճըրզիի մասնաճիւղի եւ վարժարանի տնօրէնութեան նախաձեռնութեամբ, Շաբաթ Հոկտեբեր 1-ի երեկոյեան, Պըրկըն Աքատեմիի սրահին մէջ, կազմակերպուեցաւ պարի եւ երաժշտութեան փառատօն նուիրուած Յովնանեան վարժարանի հիմնադրութեան 35րդ տարեդարձին մասնակցութեամբ Մոնթրէալի Համազգայինի Անի պարի անսամպլին, Համազգայինի Պոսթընի Հայկական Ժողովրդական անսամպլին եւ Նիւ Ճըրզիի Նայիրի պարի անսամպլին:
Ձեռնարկի յաջողութեան մասնակցեցան նաեւ վարժարանի բարեկամներու յանձնախումբերը, Հայ Տունը, վարժարանի ծնողական խորհուրդը, Վարժարանի Բարեկամներու Տիկինները, վարժարանի շրջանաւարտները եւ ազգայիններ որոնք միշտ զօրավիգ կանգնած են վարժարանին:
Այս առթիւ հրատարակուած գրքոյկի առաջին էջին վրայ, վարժարանի վաստակաւոր տնօրինուհի Տիկին Անահիտ Կարմիրեան կը պատգամէ.
“Արդէն իսկ 35 տարի է: Այո՛: 35 տարի առաջ, Նիւ Ճըրզի նահանգի խումբ մը նախանձախնդիր Հայորդիներ քով–քովի եկած հիմնեցին Յովնանեան Վարժարանը: Զօրաւոր հաւատք պէտք էր այդ արարքին համար: Նաեւ միասնական կամք: Հիմնադիրներու սերունդը այդ իմաստով ամէն գնահատանքէ վեր է: Կը հաւատային որ հայեցի դաստիարակութիւնը հնարաւոր է Ամերիկայի այս ափին վրայ հաստատուած ու ձեւաւորուած գաղութի զաւակներուն համար: Բայց կը հաւատային մանաւանդ, որ հայեցի դաստիարակութիւնը կրնար զուգադիպիլ արժէքաւոր դաստիարակութեան մը հետ: Կը հաւատային որ իրենց հիմնած վարժարանը օր մը նահանգին լաւագոյն վարժարաններուն հետ պիտի մրցէր իր ուսումնական եւ մանկավարժական գերագոյն մակարդակով: Կը հաւատային ուրեմն, որ երկլեզու դպրոց մը, ոչ միայն հնարաւոր էր, այլ նաեւ կրնար ամէն իմաստով բարիք մը ըլլալ ապագայի սերունդներուն“:
Յարգելի տնօրէնուհիին պատգամի առաջին հատուածէն ետք, անցնելով գործադրուած յայտագրին, անուանի երգչուհի Անի Զարգարեան Փառատօնի բացումը կատարեց Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներու եւ Հայաստանի Ազգային Քայլերգներով:
Ապա բացման խօսքը կատարեց Յովնանեան վարժարանի հոգաբարձու մարմնի ատենապետ Բժիշկ Կրէկ Սիմոնեան:
Բժիշկ Սիմոնեան մեծապէս գնահատեց Հայկական վարժարանի կատարած առաքելութիւնը մանաւանդ Յովնանեան վարժարանի աշակերտներուն ստացած ուսումը հայկական միջավայրի մէջ:
Բժիշկ Սիմոնեան որ ծնած է Ամերկայի մէջ յայտարարեց որ Յովնանեան վարժարանի աշակերտները կ՛օժտուին ուսման բարձր մակարդակով եւ կը պահեն իրենց մայրենի լեզուն:
Ապա գործադրուեցաւ գուսանական երգերու եւ հայկական պարերու յայտագիր: Մեծ սրահը համարեայ լեցուն էր վարժարանի բարեկամներով, ծնողներով, որոնցմէ շատեր բերած էին իրենց փոքրիկները:
Պոսթընի Համազգայինի Արեւ ժողովրդական պարերու համոյթի յայտագրին մաս կը կազմէին գուսանական եւ ժողովրդական երգեր մասնակցութեամբ հայկական երաժշտական նուագարաններու եւ երգիչներու: Անոնք խանդավառեցին սրահը մեկնաբանելով Գուսան Հաւասիի “Ի՞նչ Ասեմ Եարիս“, Գուսան Շահէնի “Խռոված էր“, ժողովրդական “Գացեր եմ Շուկէն“, Է. Դուրեանի “Կապոյտ Թռչունը“, Թաթուլ Ալթունեանի “Տարօնի Երգ ու Պարը“, Գուսան Բագրադի, “Մի Վարդ ես“, Գուսան Շերամի “Մի Բալա“, Գուսան Աշոտի “Աշուղ եմ“ երգերը: Երկու երգչուհիներ, Անի Զարգարեան եւ Թամար Մելգոնեան: Խումբին վարիչն էր Մարթին Յարութիւնեան:
Յովնանեան Վարժարանի 8րդ դասարանէն երկու աշակերտուհիներ, Արիաննա Քրիքշէնք եւ Արիանն Մեսրոպեան բեմ բարձրացան եւ կարդացին հայերէն եւ անգլերէն ուղերձներ նուիրուած վարժարանի 35 ամեակին: Կատարեալ հայերէնով եւ անգլերէնով ընթերցումներով անոնք արժանացան հանդիսականներու գնահատանքին եւ ծափերուն:
Յայտագրին առաջին բաժինը աւարտեցաւ Նիւ Ճըրզիի Համազգայինի հայկական պարերով եւ երգերով հանդիսականներուն ներկայացնելով Հայկական “Շորոր“ը եւ “Մենք ենք մեր սարերը“, մասնակցութեամբ “Արեւ“ Անսամպլին: Նայիրի Պարախումբը հիմնուած է 2004-ին եւ մասնակցած շարք մը հանդիսութիւններու ղեկավարութեանը տակ անուանի պարուսոյց Թովմաս Յարութիւնեանի:
Քսան վայրկեան դադարէ ետք, յայտագրի երկրորդ մասը սկսաւ Համազգայինի Մոնթրէալի արդէն իսկ հռչակաւոր դարձած Անի պարախումբի համոյթը:
Օթոպիւսի մէջ, Մոնթրէալէն եօթը ժամ ճամբորդութենէ ետք, ֆիզիքապէս յոգնած, սակայն բարոյապէս խանդավառ, երբ բեմ բարձրացան, մեծ եռանդով թնդացուցին սրահը Արեւ նուագախումբի փող ու թմբուկի զարկերուն տակ:
Անոնք կը պարէին ներդաշնակ եւ չափուած փոխն ի փոխ, հայկական աւանդական ռիթմով ներդաշնակուած արեւմտեան պատերազմական ուժգին ոստումներով: “Անի“ պարախումբը շնորհիւ վաստակաւոր պարուսոյց Էվա Այրապետեանի, նորութիւն մը մտցուցած են հայկական պարարուեստին մէջ:
Նաեւ շնորհիւ տարիներու վեթերան կրթական մշակ եւ պարախումբի տնօրէն Յակոբ Պուլկարեանի:
Անի Պարախումբի յայտագրին մաս կը կազմէին “Բո բուրի“, “Քոչարի“, “Զանգեզուրի Քոչարի“, “Սերենատ“, “Խոստեվանանք“, “ոգեկոչում“, “Տըլէ Եաման“, “Սարդարապատ“, “Արտաշատի պատ“, “Ուզուն Տարա“, “Հայոց Աշխարհ“, “Հազար Գոյն“, “Ծովից Ծով“, պարերգները:
60 Վայրկեան հանդիսականները հրապուրելէ ետք, Մոնթրէալի տղաքը եւ աղջիկները արժանացան ներկաներու երկար եւ յոտնկայս ծափահարութիւններուն:
Որպէս հանդիսութեան փակման ելոյթ, երեք խումբերու մասնակիցները իրենց վարիչներով եւ պարուսոյցներով բեմ բարձրացան միասնաբար երգելով եւ պատգամելով Աշուղ Հայկազունի “ՀԱՅԵՐ ՄԻԱՑԷՔ, ՀԱՅԵՐ ՄԻԱՑԷՔ“ ը, արժանանալով յոտնկայս երկար ծափահարութիւններու եւ ծաղկեփունջերու:
Եզրակացնելով այս թղթակցութիւնը, յայտնեմ նաեւ, թէ կազմակերպիչները, Յովնանեան վարժարանի սրահին մէջ, տօնակատարութեան աւարտին, հիւրասիրեցին յայտագրին մասնակցող խումբերը ճաշկերոյթով եւ խրախճանքով: Պարախումբերու անդամները արդէն մոռցած էին իրենց յոգնութիւնը, օթոպիւսներ բարձրանալէ առաջ, մինչեւ առաւօտեան կանուխ ժամերը շուրջպարերով եւ երգերով շարունակեցին քէֆը…:
ԿԱՐՊԻՍ ԳԱԶԱՆՃԵԱՆ