0
0
Սեպտեմբեր 8-ին, Վանայ լիճի Աղթամար կղզիի պատմական Սուրբ Խաչ եկեղեցւոյ մէջ մատուցուեցաւ տարեկան Սուրբ Պատարագը։ Վերանորոգութենէ վերջ այժմ թանգարանի վերածուած այս եկեղեցին հայկական ճարտարապետական ժառանգութեան միջնադարեան գլուխգործոցներէն մին կը համարուի։ Ուստի, դէպի Վան տարեկան ուխտագնացութիւնները միշտ արտասովոր հոգեւոր հրճուանքի առիթ կը դառնան թրքահայ ազգային-եկեղեցական կեանքէն ներս։
Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեան շաբաթավերջին գլխաւորեց դէպի Վան տարեկան ուխտագնացութիւնը։ Ամեն. Ս. Պատրիարք Հայրը այս առթիւ քաղաքավարական այցելութիւն մը տուաւ Վանի կուսակալ Օզան Պալճըին։ Սուրբ Պատարագէն առաջ, Վանի մէջ հոգեւոր հայրերն ու ուխտաւորները համախմբուեցան սիրոյ սեղանի մը շուրջ, որու հիւրընկալն էր Կէտիկփաշայի Սուրբ Յովհաննէս եկեղեցւոյ թաղային խորհուրդի ատենապետ Մանուկ Գալայճը։
Երէկ առաւօտ, շաբաթավերջի ուխտագնացութեան հոգեւոր հրճուանքը գագաթնակէտին հասաւ, երբ Վանայ լիճի պատմական Սուրբ Խաչ եկեղեցւոյ մէջ հերթական Սուրբ Պատարագը մատուցուեցաւ՝ ըստ Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցւոյ ծէսին ու վարդապետութեան։ Նորին Ամենապատուութիւնը նախագահեց Սուրբ Պատարագին, զոր մատոյց Պատրիարքարանի լուսարարապետ Տ. Տրդատ Աւ. Քհնյ. Ուզունեան։
Բոլոր ուխտաւորները հոգեւոր ապրումներով հետեւեցան Սուրբ Պատարագին, որու ընթացքին Պատրիարք Հայրը տուաւ օրուան պատգամը։ Մասնաւորապէս արտասահմանէն փութացած ուխտաւորներուն տեսակէտէ մթնոլորտը բացառիկ էր եւ անոնցմէ շատեր ստացան հաղորդութիւն։ Նորին Ամենապատուութիւնը քարոզին մէջ ըսաւ. «Կեանքը անմահ է, սակայն, մարդիկ մահկանացու են։ Այս պատճառով կարեւոր է մտածել անցեալ կեանքի եւ մնացեալ օրերու ու զանոնք արժեւորելու մասին։ Մնացեալ կեանքի եւ ապագայի մասին մտածելու համար սքանչելի շարժառիթ մըն է Աղթամարի Սուրբ Խաչ տաճարը։ Հազար տարի առաջ մարդիկ ապրեցան, սակայն, իրենց ետին թողեցին այս տաճարը։ Այս տաճարը մեզի կ՚ըսէ. «Անցաւոր ուխտաւոր ես դուն ալ, դուն ալ բան մը ըրէ։ Դաս առ զիս կառուցողներէն»։ Աստուածաշունչի կարեւոր հերոսները ճամբորդներ են։ Ամէն ճամբորդ երթալու հասցէ մը ունի։ Ամէն քրիստոնեայի համար այդ հասցէն խաչն է, որ մկրտութեան ատեն դրոշմուեցաւ մեր մարմնին վրայ ու մեր շիրիմներուն վրայ ալ կը դրուի խաչի նշանը»։
Յաւարտ Սուրբ Պատարագի կատարուեցաւ հոգեհանգստեան կարգ։ Մասնաւորապէս յիշատակուեցան այս պատմական եկեղեցւոյ կառուցման բարերար Գագիկ Արծրունի արքան, տաճարի ճարտարապետ Մանուէլ Վարդապետը եւ Աղթամարի մէջ գահակալած Ամենայն Հայոց կաթողիկոսները։
Հուսկ, եկեղեցականաց թափօրը դուրս եկաւ տաճարէն, որու բակին մէջ տեղի ունեցաւ հանդիսաւոր անդաստան՝ Սուրբ Պատրիարք Հօր հանդիսապետութեամբ։ Նորին Ամենապատուութեան վերջին աղօթքով արձակուեցան բոլորը եւ կրօնական արարողութիւններու աւարտին Վանայ լիճի ափին սարքուած բացօթեայ սիրոյ սեղանին շուրջ ալ կատարուեցաւ գեղարուեստական յայտագիր եւ ստեղծուեցաւ բարձր տրամադրութիւն։
