ԹԵՐԷԶ ՈՍԿԵՐԻՉԵԱՆ
Ո՞վ է ներկայ Պապը:
Ծնած է Պուենոս Այրէս – Արժանթին: Որդի իտալացի ընտանիքի: Ծնած է Դեկտեմբեր 17, 1936-ին` Jorge Mario Bergoglio անունով: 5 զաւակներու անդրանիկն է: Լոյսի թեւերով կը թռչի ու կ՛ըսէ. “Աստուած երբ Դուն իմ հետ ես խաւարը ճառագայթի նման է. յոյսիդ ճրագով գիշերս արշալոյսի կը վերածուի: Փրկութեանս համար կարկառած ձեռքդ խրախոյս է ու քաջալեր. այսուհետեւ եկեղեցին հաւատքս է. հողը հայրենիքս“: Կը սորվի, կ՛ամբարէ, կ՛աճի իմաստութեամբ ու գիտութեամբ:
Նախքան Յիսուսեան վարդապետներու ընծայարան մտնելը աշխատած է տարրաբանութեան (Chemical Technician) սնունդի հատուածի մէջ 12 Մարտ, 1968-ին: 1973-էն – 1979 Արժանթինի Յիսուսեան Հայրերու մեծաւոր կ՛ընտրուի: 1998-ին Պուէնոս Այրէսի Արքեպիսկոպոս եւ 2001-ին Ծիրանաւոր Cardinal:
Պէնէտիքթոս ԺԶ-որդ Քահանայապետի հրաժարումէն ետք` Քահանայապետական Ժողովը Jorge Mario Bergoglioն Պապ կ՛ընտրէ Մարտ 13, 2013-ին: Քահանայապետական անուն կ՛ընտրէ Ֆրանսիս, Սուրբ Ֆրանսիս Ասիզացիի անունով` որ կոչուած է (Il poverello) այսինքն աղքատներուն մէջ ամենէն աղքատի ապրումով:
Փրանսիսկոս` առաջին Յիսուսեան Քահանայապետն է: Առաջին Քահանայապետը Հարաւային կիսագունդէն: Առաջին անգամն է որ Պապ մը Ֆրանսիս անունը կը կրէ 266 Պապերու մէջ:
Իր կեանքի ընթացքին իբրեւ անձ եւ կրօնական Առաջնորդ` ճանչցուած է իր խոնարհութեամբ, հեզութեամբ, բարութեամբ եւ աղքատութեամբ: Իր յանձնառութիւնը աղքատներու նկատմամբ կեանքին օրինակով ցոյց տուած է. խուսափելով ճոխութիւններէ. իր ճաշը ինք եփած է. զգեստաւորումը ամենապարզ եւ աժանագին: Փոխադրութեան համար հանրային կարգերը գործած է:
Երկխօսութիւնը ընտրած է ժողովուրդները կամրջելու հաւատքին ու հաւատամքին հաստատման համար:
Իր քահանայապետական թուականէն 13 Մարտ 2013-էն նուազ հանդիսաւոր մօտեցում ունեցած է ապրելակերպին մէջ` փոխանակ Վատիկանի պալատին` ինչպիսին էին իր նախորդները: Ան կ՛ընտրէ հիւրերու յատկացուած շէնքէն յարկաբաժին մը պարզ կահաւորումով: Կը հրաժարի աւանդական փառահեղ թիկնոցիկէն: Իր Ծուխի առաջին այցելութեան կ՛ըսէ. “Մեր Տիրոջ ամենէն զօրեղ ուղերձն է “Շնորհ“ բառը: Շնորհ Աստուծոյ մեզի տուած պարգեւերուն որ երախտագիտութիւն կ՛ենթադրէ: Փրանսիսկոս անունը ընտրեցի կ՛ըսէ“, որովհետեւ Սուրբը քրիստոնէութեան մէջ աղքատութեան գաղափարը դրաւ. փոխանակ այդ ժամանակի փարթամութեան, գոռոզութեան, ունայնութեան քաղաքական եւ եկեղեցական ուժերու մէջ: Սուրբը պատմութիւնը փոխեց, միտք ու բովանդակութիւն դրաւ ամէն բանի մէջ: Սիրոյ պահանջը երբ վերանայ, տուն թէ եկեղեցի, մարդ թէ կին թափուր կը մնան. կեանքի հոռի երեւոյթները գլուխ կը բարձրացնեն, բարին կը նսեմանայ. միթէ կարելի՞ է արեգակի շողէն կառչիլ` կարծելով թէ խաւարը կ՛անհետի . . . Մենք նշոյլը Քրիստոսի արեւին մէջ` պիտի միշտ առաւօտ ըլլանք:
Ծիրանաւորներու տուած քարոզին մէջ կ՛ըսէ. “Հանդիպիլ Քրիստոսի, կրել Քրիստոսը, քալել Քրիստոսի ներկայութեան, Քրիստոսը մարդկութեան բերել մանաւանդ առաջնորդել մարդկութիւնը Քրիստոսի հանդիպման: Եթէ Քրիստոս չենք դաւանիր, Քրիստոս չենք ապրիր` ամէն ինչ սխալ կ՛ընդանայ. սատանայի աշխարհայնացումը կ՛իրագործուի: Աւելի խոր հայեացքով արդարութիւն ուսուցանենք: Ժողովուրդին ապագայի յոյս տանք: Թափանցենք աշխատաւորին տագնապներուն` սնունդ, պարտքեր, վճարումներ. . . : Տիեզերական անտարբերութիւնը աւերներ կը գործէ: Խղճմտանքի արթնութիւնը այսօր աւելի քան երբեք պահանջ է. վերոյիշեալները մարդու սիրտը ծակող փուշեր են: Կորսնցուցած ենք եղբայրական պատասխանատուութեան իմաստը, մոռցած ենք կարեկցիլ այլոց ցաւին, անոնց արցունքը մեզ չի վրդովեր: Ուտելիք թափելը` անօթիին հացը գողնալ է: Յիշենք որ մարդիկ անօթութենէ կը մահանան: Մեր մայրերը աւելցած ուտելիքին վրայ բան մը աւելցնելով կը նորոգէին:
Փրանսիսկոս Պապը 9 լեզուներու կը տիրապետէ: 12 գրքերու հեղինակ է: 8 գիրք գրուած է իր մասին տարբեր հեղինակներէ: “Համեստ բայց ընտրուած“, այսինքն Աստուած ողորմածութիւն ըրած է զինք ընտրելով:
“Յիշէ՛ թէ դո՛ւն վարդապետ պիտի ըլլաս“ կրկնած է Պապին մեծ մայրը. Արդեօ՞ք գուշակած է եկեղեցական յաջորդող աստիճանները մինչեւ քահանայապետութիւն: Ո՞ւր են նման մեծ մայրեր որ թոռներուն ականջին նման բաներ փսփսան:
Մարդիկ պիտի չկարենան երեւակայել թէ ինչպիսի երկաթէ կամք, ինչ անձնուրաց արիութիւն, որչափ առաքինութիւն սպառած է այդ բարի աչքերով, անկոտրում ու արդար էակը` որ կը կոչուի Փրանսիսկոս Քահանայապետ:
Աստուած ստեղծեց աշխարհը, որ կը հետեւի զանազան բնագիտական օրէնքներու, որ կը պահպանէ ու կը կառավարէ զայն ամենադոյզն մանրամասներով ու կ՛ըսէ մեզի. “դէպքերը Ես եմ. Ես` որ կը շոյեմ ու կը յղկեմ քեզ, Ես եմ որ կու գամ, կը մանկանամ, կը բաշխուիմ ամենուն` առանց հատնելու. Ես եմ որ քեզ կը սիրեմ, Ես եմ որ շուշանները կը զգեստաւորեմ, հունտերը կը բողբոջեմ, եղանականերու յաջորդականութիւն կու տամ որմէ նաեւ երկնքի թռչունները կախում ունին ու ձեր գլխուն ծամերը. ամէն ինչի աղբիւրը սկիզբն ու վերջը Ես եմ“:
Աննպաստ ու անգութ պայմաններուն Փրասիսկոս Պապը աղքատներու մէջ է: Այո՛, կ՛ըսէ Ան. մարդը իր բնոյթով ազատ է. իսկ ազատութիւնը կաշկանդուած է չարին կամակոռ բազուկներով:
Սեպտեմբեր 7-ը աղօթքի եւ ապաշխարհանքի օր հռչակեց բոլոր քրիստոնեաներուն եւ ոչ քրիստոնեաներուն` Սուրիոյ եւ ամբողջ Միջին Արեւելքի խաղաղութեան համար: Սիրտս ու միտքս կը լլկուի մարդուն մօր ու մանկան տառապանքին ի տես: Ցաւը զրկուողներուն, զրկանքի ենթարկուողներուն, կեանքերու վերացման անմարդկային միջոցներով անթոյլատրելի է: Բազկատարած աղօթենք եւ ապաշխարհենք խաղաղութեան հաստատման համար: Բիւրաւոր մանուկներ կը մեռնին ամէն օր առանց լոյսին ծանօթանալու: Երկիրներ քուրջի նման պատառոտուած են քաղացիական պատերազմներով. մահերու եւ վիրաւորեալներու կշիռը շատ ծանր է. ինչո՞ւ այսքան լլկանք. իսկ ի՞նչ կ՛ընէ Աստուած, ինչպէս կը հանդուրժէ իր բարեկամին, մարդուն ցաւը:
Հակառակ մեր փափաքին` չկայ ճշգրիտ պատասխան ինչուներու: Մենք այո՛, կրնանք ապրիլ այս հարցումներու սպառնալիքները քրիստոնէական հաւատքի լոյսով. Խաչէն Յարութիւն. իսկ այս` մեր հաւատքն է: Սպառել կատարելութիւնը` սպառուիլ կատարելութենէն:
Ս. Պօղոս Առաքեալ կ՛ըսէ. Երեք անգամ աղօթեցի Տիրոջ որ հեռացնէ ինձմէ այս փորձութիւնը. իսկ Ան յայտարարեց. “Շնորհքս բաւական է քեզի“: