0
0
ԵՐԵՒԱՆ․- Երեքշաբթի Մարտ 12-ին տուած մամլոյ ասուլիսին ընթացքին, Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինեան նշեց, որ կառավարութիւնը կը շարունակէ արտաքին եւ ապահովական յարաբերութիւններու զանազանակերպացման քաղաքականութիւնը։
Ըստ վարչապետին` Երեւանի համար խաղաղութեան օրակարգը կը շարունակէ առաջնահերթ մնալ եւ երեք սկզբունքներու հիման վրայ Ատրպէյճանի հետ խաղաղութեան համաձայնագիր ստորագրելու եւ սահմանազատում ու սահմանագծում իրականացնելու քաղաքականութիւնը:
Անգամ մը եւս, Փաշինեան յայտնեց երեք սկզբունքները` «Հայաստանն ու Ատրպէյճանը 1991 թուականի Ալմա Աթայի հռչակագրի հիման վրայ ճանաչում են միմեանց տարածքային ամբողջականութիւնը, Ալմաթիի հռչակագիրը երկու երկրների միջեւ սահմանազատման եւ սահմանագծման քաղաքական հիմք է եւ նոր սահման ստեղծելու օրակարգ չկայ, տարածաշրջանային կոմունիկացիաները (հաղորդակցութիւնները) պէտք է բացուեն դրանց անցման երկրների ինքնիշխանութեան եւ իրաւազօրութեան յարգմամբ` հաւասարութեան եւ փոխադարձութեան սկզբունքի հիման վրայ»:
Փաշինեան յայտարարեց, թէ Ատրպէյճանի պահանջած չորս գիւղերը` Բաղանիս Այրում, Աշաղը Ասքիփարա, Խէյրիմլի եւ Ղըզըլհաջիլի, իրաւականօրէն Հայաստանի տարածքին մէջ չեն` Ալմա Աթայի հռչակագիրին համաձայն: «Հայաստանի տարածքում երբեք այդպիսի անուններով գիւղեր չեն եղել։ Մենք պէտք է մեզ վրայ յոյսներս դնենք, բացառապէս մեզ վրայ: Երբ դու աւելի ու աւելի լայն շրջանակի հետ ես քննարկում այդ հարցերը` նշանակում է յոյսդ դնում ես քեզ վրայ», ըսաւ Փաշինեան։
Այդ նշուած գիւղերը 90-ականներէն կը գտնուին հայկական կողմի վերահսկողութեան տակ: Անոնց կողքով կ՛անցնին դէպի Վրաստան միջպետական ճամբան, Հայաստան մտնող կազամուղը: Փաշինեան անդրադարձաւ այդ Ճամբու հարցին եւս՝ նշելով. «Եւ պէտք ա փոքր մի քանի կտոր կայ, պէտք ա գնալ, էդ ճանապարհները դուրս է գալիս Հայաստանի ա էս տարածքից` իրաւականօրէն, Հայկական ԽորհրդայինՀանրապետութիւնից, էստեղից դուրս ա գալիս, ա էստեղից դուրս ա գալիս սենց է մտնում, ոչինչ, մի քիչ կը վերակառուցենք այլ կերպ: Եւ ես ուզում եմ ասել, որ արդէն էդ յանձնարարականը տուել եմ, եւ նաեւ առաջիկայում պատեհ առիթով կը գնամ եւ էս մեր գիւղերի բնակիչներին կը բացատրեմ, թէ ինչ եմ մտածում եւ ինչու եմ էդպէս մտածում: Առաջիկայում մենք պէտք է գործողութիւններ անենք, եւ էնտեղ, որտեղ, օրինակ, մեր յարաբերութիւնները մեր սահմաններից դուրս են, էդ հատուածներում մեր յարաբերութիւնները վերակառուցենք, որպէսզի Հայաստանի բոլոր կոմունիկացիաները անցնեն Հայաստանի դէ իւրէ տարածքով»:
Փաշինեան աւելցուց, թէ Երեւան պատրաստ է հատուածական սահմանագծման` առանց բացառելու, որ գործընթացը սկսի ինքնին Տաւուշի մարզէն: «Այս գործընթացի շուրջ որոշումներ կայացնելիս մենք պէտք է ելնենք իրողութիւնների եւ իրավիճակի համապարփակ վերլուծութիւնից եւ Հայաստանի շուրջ առկայ անվտանգային մարտահրաւէրները եւ իրադրութեան կայունութեան ապահովման պահանջները, անհրաժեշտութիւնները կառավարելու տրամաբանութեամբ», յայտնեց ան՝ աւելցնելով, որ պէտք է աշխատանք տանիլ, որպէսզի այս գործընթացը «մեռեալ տեղից շարժուի: Բայց մենք, բնականաբար, ո՞նց պէտք ա իմանանք` էս կէտում որ տարածքն է` պէտք ա գնանք նայենք դէ իւրէ հիմքը: Եւ մենք, այո, պատրաստ ենք էդ յստակ իրաւական բանաձեւի իրացմամբ գնանք լուծումների: Մենք մերժողական չենք», յայտարարեց Փաշինեան։
Ան հաստատեց, որ Պաքուի հետ բանակցութիւններուն ընթացքին քննարկուած են եւ կը քննարկուին Ատրպէյճանի դէմ միջազգային ատեաններ ներկայացուած գանգատներէն հրաժարելու հարցը:
Փաշինեան նոյն ատեն յայտարարեց, թէ, ըստ Երեւանի, լուծումը պէտք է ձգել բանակցութիւններու վերջին փուլին, երբ խաղաղութեան դրութիւնները համաձայնեցուած պիտի ըլլան:
«Եւ դա տրամաբանական է. եթէ կողմերը կնքում են խաղաղութեան պայմանագիր, ինչո՞ւ են շարունակում իրաւական պատերազմները իրար դէմ, իսկ եթէ չեն կնքում խաղաղութեան պայմանագիր, Հայաստանի Հանրապետութեան համար դա մի գործօն է, որը կարեւոր է նաեւ մեր ասելիքը եւ մեր օրակարգն առաջ մղելու համար», նշեց Փաշինեան:
Փաշինեան նաեւ յայտարարեց, որ քննարկած է գերիներու վերադարձի հարցը՝ շեշտելով, որ չի կրնար ըսել որո՛ւ հետ, եւ ի՛նչ: «Կարող եմ ասել, որ քննարկել եմ գերիների վերադարձի հարցը, քննարկել եմ գերիների վերադարձի որոշ ուղղութեամբ որոշ քայլերի նպատակայարմարութեան եւ աննպատակայարմարութեան հարցը: Ի միջի այլոց, երէկ կէսօրին էլ եմ քննարկել, այդ թւում մեր անհետ կորած հայրենակիցների հարցը», զեկուցեց Փաշինեան։
Ան հաստատեց, որ կառավարութիւնը ամէնօրեայ աշխատանք կը կատարէ Ատրպէյճանի մէջ գտնուող հայ գերիներուն, պահուող այլ անձերու վերադարձը ապահովելու համար: «Ատրպէյճանում պահուող գերիների, պատանդների, պահուող այլ անձանց վերադարձի համար ամէնօրեայ աշխատանք է տարւում: Ես հասկանում եմ, որ այդ ամէնօրեայ աշխատանքի նկարագրութիւնը նոյնիսկ անիմաստ է, քանի դեռ արդիւնք չկայ», ըսաւ Փաշինեան` նկատել տալով, որ կարիք չկայ այդ աշխատանքին մասին քննարկումներ ունենալ այնքան ատեն որ դեռ չկայ վերջնական արդիւնքը:
