0
0
Հայաստանի մարդու իրաւունքներու նախկին պաշտպան Արման Թաթոյեան անդրադարձաւ վերջերս Տաւուշի մէջ միակողմանի զիջումներու դէմ պայքարողներուն։
Ան ըսաւ, թէ Կիրանցի, Ոսկեպարի եւ միւս գիւղերու բնակիչները կը պայքարին իրենց անվտանգութեան եւ կեանքի, իրենց երեխաներու իրաւունքներուն համար: Մարդոց այս պայքարը իրենց պապական տուներուն մէջ անվտանգ ապրելու եւ իրենց ընտանիքներուն արժանապատիւ եկամուտ վաստակելուն համար է, ինչպէս նաեւ արժանապատիւ կեանքի պայմաններէ չզրկուելու` խմելու ջուրէն սկսեալ:
Ան աւելցուց, թէ այս հարցերը պատրանքներ չեն: Ասոնք միանգամայն իրական են, որոնք պիտի յառաջանան, երբ Ատրպէյճանական բանակը գիւղերուն մօտենայ. ապացոյցերը, ցաւօք, ունինք Սիւնիքի, Վայոց Ձորի, Գեղարքունիքի մէջ: Սեփական իրաւունքներու համար մարդոց պայքարը բացարձակ արդարացի է, նաեւ այն պատճառով, որ Հայաստանի կառավարութիւնը, իշխանութեան մաս կազմող տարբեր պաշտօնեաներ 2020 թուականի նոյեմբերէն սկսեալ շարունակաբար մոլորեցուցին մարդիկը, պահեցին յառաջանալիք հարցերը ու հիմա բերած հասցուցած են այս օրհասական վիճակին եւ այս ամէնը կատարած են յանուն սեփական պաշտօններու, սեփական քաղաքական շահերու եւ սեփական սխալները կոծկելու:
Ան բոլորովին անընդունելի նկատեց յատկապէս կիներու եւ երեխաներու նկատմամբ բռնութեան կիրարկումը եւ աւելցուց, թէ Հայոց եկեղեցւոյ սրբազան հայրերը` Տաւուշի, Գուգարաց եւ Շիրակի թեմերու առաջնորդները, միւս հոգեւորականները մարդոց հետ են, որովհետեւ այդ կը բխի հոգեւորականին էութենէն:
Դիմատետրի էջին մէջ, ան յայտնեց, թէ․
«Արդարադատութեան նախարարութիւնն այսօր ամօթալի ու խիստ դատապարտելի յայտարարութիւն էր արել` կապուած սահմանազատման ու սահմանային անվտանգութեանն առնչուող յանձնաժողովի իրաւական հիմքերի ու գործունէութեան հետ` անյաջող փորձ անելով հիմնաւորել ու իրաւունքով կոծկել կառավարութեան ու դրա ղեկավարի քաղաքական անթոյլատրելի որոշումները:
Փոխվարչապետի ղեկավարութեամբ գործող այդ յանձնաժողովի գործունէութիւնը հակասում է Հ․Հ․ Սահմանադրութեան ու Հ․Հ․ միջազգային պարտաւորութիւնների հիմքերին:
Այն պաշտօնապէս ստեղծուել եւ գործում է անհատական իրաւական կանոնով` ընթացակարգային բնոյթի ընդհանրական նորմերի յղում անելով: Նման իրաւասութիւն թէ՛ կառավարութիւնը, թէ՛ կառավարութեան ղեկավարը չունեն: Արդարադատութեան նախարարութիւնը յանձնաժողովի լիազօրութիւնը հիմնաւորում է յանձնաժողովի անուանումով ու յետոյ նշում, թէ յանձնաժողովի անուանումը ցոյց է տալիս, որ յանձնաժողովը այդ լիազօրութիւնը ստացել է կառավարութիւնից ու դրա ղեկավարից:
Նման հիմնաւորում անգամ հնարել էր հնարաւոր չէ, քանի որ այդպիսի բան իրաւունքում լինել չի կարող, երբ կասկածելի ծագման յանձնաժողովին տրւում է անուանում ու միայն անուանումով (առանց յստակ իրաւասութիւններ ամրագրելու) որոշւում է այդ յանձնաժողովի կարգավիճակը:
Չի կարելի առանց իրաւական հիմքի ու առանց կոնկրետ կարգավիճակ ամրագրելու գործնականում ունենալ կոնկրետ գործ անող մարմին` զուտ միայն բաւարարուելով նրանով, որ այդ մարմինն ունի անուանում ու իրաւասութիւններն էլ բխեցնելով անուանումից:
Կառավարութեան տրամաբանութեամբ ստացւում է` եթէ ցանկանում ես մարդկանց դատել օրէնքի խախտումների համար, ապա անհրաժեշտ է ստեղծել ինչ-որ մարմին, անուանակոչել դատարան, եւ դա բաւարար է, որ այդ մարմինը սկսի մարդկանց դատել ու ամենեւին էլ չկայ կարիք սահմանելու կոնկրետ լիազօրութիւններ, խնդիրներ, որոշումների կայացման կարգ եւ այլն:
Սա իրաւունքի գերակայութեանը սկզբունքօրէն հակասող, Սահմանադրութեան հիմքերին հակադրուող տրամաբանութիւն է:
Այս յանձնաժողովի անունից արտաքին գործերի նախարարութիւնը տարածում է յայտարարութիւն, որի հիման վրայ լրջագոյն բացասական կոնկրետ հետեւանքներ են առաջանում Հ․Հ․ անվտանգութեան համար, կոպտօրէն ոտնահարւում են սահմանային բնակիչների ու առհասարակ Հ․Հ․ բնակչութեան իրաւունքները (կեանքի, ազատ տեղաշարժման, սեփականութեան եւ այլ):
Արդարադատութեան նախարարութեան այդ յայտարարութեան բացարձակ հակաիրաւական բնոյթի մասին է խօսում նաեւ այն, որ Ապրիլի 19, 2024-ի Հայաստանի արտաքին գործոց նախարարութեան յայտարարութեան համաձայն` պայմանաւորուածութիւն են ձեռք բերել աւարտին հասցնել սահմանազատման եւ սահմանային անվտանգութեան հարցերով յանձնաժողովի եւ Ադրբեջանի Հանրապետութեան եւ Հայաստանի Հանրապետութեան միջեւ պետական սահմանի սահմանազատման պետական յանձնաժողովի համատեղ գործունէութեան մասին կանոնակարգի նախագծի համաձայնեցման շուրջ աշխատանքները մինչեւ Յուլիս 1-ը: Այսինքն` ստացւում է առանց անգամ կանոնակարգի արդէն այս յանձնաժողովը գործում է եւ առանց կանոնակարգի անում է յայտարարութիւններ, որոնք կոպիտ խախտում են մարդու իրաւունքները եւ խաթարում են Հ․Հ․ անվտանգութիւնը:
․․․Դրանից բացի, բնական հարց է առաջ գալիս` եթէ սահմանազատում դեռ չի սկսուել, ապա ինչպէ՞ս է այդ յանձնաժողովի անունից ԱԳՆն տարածում յայտարարութիւն, որից ստացւում է` Տաւուշում տեղի ունեցողն այդ յանձնաժողովի աշխատանքի արդիւնքն է, եթէ այդ յանձնաժողովը զբաղւում է սահմանազատմամբ, այսինքն այն հարցերով, որ դեռ պէտք է յաջորդի Տաւուշի հատուածում սահմանային լուծումներին:
Տարածք յանձնել-չյանձնելու կատարեալ սխալ ու կատարեալ դատապարտելի (քաղաքական) հանրային օրակարգի ներքոյ ադրբեջանական զինուած ծառայողներին մօտեցնում են մեր գիւղերին ու իշխանութիւնն անում է Ատրպէյճանի իրաւազօրութիւնը ճանաչող յայտարարութիւններ»։
