­­Դի­ւա­նա­կա­լու­թիւ­նը կը շա­րու­նա­կէ ըլ­լալ պե­տա­կան մե­քե­նա­յի քան­դիչ ու­ժը ու երկ­րի մը յա­ռաջ­դի­մու­թեան զսպո­ղը։ ­­Բազ­մա­թիւ եր­կիր­ներ ին­կած են դի­ւա­նա­կա­լու­թեան ճի­րան­նե­րուն մէջ, իսկ ան­կէ ա­զա­տու­մը կը պա­հան­ջէ երկ­րի մը պե­տա­կան ու քա­ղա­քա­կան մտա­ծո­ղու­թեան այդ­պի­սի շրջա­դարձ, որ նոյ­նիսկ ամ­րօ­րէն առն­չո­ւած է ժո­ղո­վուր­դին մօտ պե­տա­կա­նու­թեան գա­ղա­փա­րի ըմբռ­նում­նե­րուն խոր ար­մա­տաց­ման ու զայն հա­ւա­քա­կան գա­ղա­փար դարձ­նե­լու ժո­ղովր­դա­վա­րա­կան պա­հան­ջին հետ։ ­­Դի­ւա­նա­կա­լու­թիւ­նը պատ­ճառ կը դառ­նայ պե­տա­կան ան­գոր­ծու­թեան, որ իր կար­գին կը քայ­քա­յէ ժո­ղո­վուր­դի վստա­հու­թիւ­նը պե­տու­թեան հան­դէպ։ ­­Հա­յաս­տա­նի պա­րա­գա­յին, խորհրդա­յին տա­րի­նե­րէն ժա­ռան­գո­ւած պե­տա­կան ան­ծայր դի­ւա­նա­կա­լու­թեան հե­տե­ւանք­նե­րը պատ­ճառ դար­ձան, որ­պէս­զի ­­Յու­նաս­տա­նի հայ գա­ղու­թէն ներս հա­ւա­քո­ւած՝ Ար­ցա­խի պա­տե­րազ­մի վի­րա­ւոր զի­նո­ւոր­նե­րուն ու քա­ղա­քա­ցի­նե­րուն հա­մար հսկայ օգ­նու­թիւ­նը մէկ տա­րի շա­րու­նակ «մոռ­ցո­ւած» մնայ ­­Զո­ւարթ­նոց օ­դա­կա­յա­նի պա­հես­տա­նոց­նե­րուն մէջ։

«Ա­զատ Օր»-ին կող­մէ օ­րեր ա­ռաջ լոյս տե­սած լրա­տո­ւու­թիւ­նը եւ մա­նա­ւանդ՝ Հ.Օ.Մ.-ի ­­Յու­նաս­տա­նի եր­կու միա­ւոր­նե­րուն՝ Հ.Կ.­­Խա­չի եւ Հ.Գ.­­Խա­չի նա­մա­կը ուղ­ղո­ւած ­­Հա­յաս­տա­նի կա­ռա­վա­րու­թեան ա­ւե­լի քան ցայ­տուն են՝ ստեղ­ծո­ւած ա­մօ­թա­լի կա­ցու­թեան վե­րա­բե­րեալ։
­­Հա­յաս­տա­նի մէջ հա­մա­տա­րած վէրք դար­ձած պե­տա­կան դի­ւա­նա­կա­լու­թիւ­նը այն­քան խոր է ու մա­շեցնող, որ երբ ար­դէն յու­նա­հա­յու­թեան մար­դա­սի­րա­կան օգ­նու­թեան հար­ցը լայ­նօ­րէն տա­րա­ծո­ւե­ցաւ հայ­րե­նի մա­մու­լին մէջ, երբ ­­Յու­նաս­տա­նի մէջ Հ.Հ. դի­ւա­նա­գի­տա­կան մեր մար­մի­նը եւս պաշ­տօ­նա­պէս կը դի­մէ պե­տա­կան այ­րե­րուն, նոյ­նիսկ նա­մա­կի մը պա­տաս­խան տա­լու հա­մար մին­չեւ այ­սօր յայտ­նի կը դառ­նայ, թէ ­­Հա­յաս­տա­նի Ար­տա­կարգ ի­րա­վի­ճակ­նե­րու նա­խա­րա­րու­թիւ­նը այն­քան կլա­նո­ւած է դի­ւա­նա­կա­լու­թեան մէջ, որ կը շա­րու­նա­կէ նոյն ան­տար­բե­րու­թեամբ, նոյն ան­գոր­ծու­թեամբ գրգռել իւ­րա­քան­չիւր հա­յոր­դիի հայ­րե­նա­սի­րա­կան զգա­ցում­նե­րը եւ ո­չինչ ը­նել այն­քան կա­րե­ւոր մար­դա­սի­րա­կան օգ­նու­թեան եւ բժշկա­կան սար­քե­րուն հետ՝ գէթ այս ան­գամ զբա­ղե­լու գոր­ծով։ ­­Չենք ու­զեր ու­րիշ պատ­ճառ­ներ փնտռել պե­տա­կան այս ա­պի­կա­րու­թեան դրսե­ւո­րու­մին մէջ։
Ար­դեօք ինչ­պէ՞ս կա­րե­լի է պատ­ճա­ռա­բա­նել օ­դա­կա­յա­նին մէկ մա­սը պա­հո­ւած մնա­ցած՝ փճա­նա­լու վտան­գին են­թա­կայ, յու­նա­հա­յու­թեան եւ յոյն ժո­ղո­վուր­դին սիր­տէն բխած այն­քան կա­րե­ւոր օգ­նու­թեան մե­ծա­քա­նակ ծրար­նե­րու պատ­կե­րը։
­­Սա­կայն, ո­րե­ւէ պա­տաս­խա­նէն ան­դին, ­­Հա­յաս­տա­նի կա­ռա­վա­րու­թիւ­նը իր պար­տա­կա­նու­թիւ­նը պէտք է կա­տա­րէ՝ ան­մի­ջա­պէս ձեռ­նար­կե­լով օգ­նու­թեան տրա­մադ­րու­մի աշ­խա­տան­քին, գործ­նա­կան այն բո­լոր քայ­լե­րուն, ո­րոնք պի­տի հաս­տա­տեն եւ պի­տի ա­պա­հո­վեն, որ գա­ղու­թա­յին զօ­րա­շար­ժը իր տե­ղը հա­սաւ, հաշ­ման­դամ զի­նո­ւոր­նե­րուն կամ հի­ւան­դա­նոց­նե­րուն ու բժշկա­կան կեդ­րոն­նե­րուն հա­սա­նե­լի ե­ղան այն ամ­բողջ դե­ղո­րայ­քը, ան­թա­ցու­պե­րը, բժշկա­կան տար­բեր սար­քե­րը, սայ­լակ­նե­րը եւ այլ, ծայր աս­տի­ճան կա­րե­ւոր ու անհ­րա­ժեշտ ի­րե­րը, որ ան­մի­ջա­պէս տրա­մադ­րե­լի դառ­նան իւ­րա­քան­չիւր վի­րա­ւոր զի­նո­ւո­րին ու քա­ղա­քա­ցիին։
Իսկ ժո­ղո­վուր­դի խախ­տած վստա­հու­թիւ­նը վե­րա­կանգ­նե­լու հա­մար, անհ­րա­ժեշտ է, որ պե­տու­թիւ­նը հե­տե­ւո­ղա­կան կեր­պով եւ հրա­պա­րա­կայ­նօ­րէն ցոյց տայ հայ ժո­ղո­վուր­դի բո­լոր զա­ւակ­նե­րուն, թէ վեր­ջա­պէս կրնայ դի­ւա­նա­կա­լու­թեան մա­հա­ցու ճի­րան­նե­րէն ա­զա­տե­լով, տէր կանգ­նիլ իր պար­տա­կա­նու­թիւն­նե­րուն ու վի­րա­ւոր ժո­ղո­վուր­դի մը կա­րիք­նե­րը հո­գա­լու գոր­ծին։
­­Հայ­րե­նի պե­տա­կան մե­քե­նա­յին մէջ գոր­ծող պաշ­տօ­նա­կա­տար­նե­րը նախ եւ ա­ռաջ պէտք է նա­խան­ձախն­դիր ըլ­լան վե­րա­կանգ­նե­լու նա­­՛եւ վստա­հու­թեան մթնո­լոր­տը յու­նա­կան աշ­խար­հին հան­դէպ, որ իր պե­տա­կան եւ ժո­ղովր­դա­յին մի­ջոց­նե­րով զգա­լիօ­րէն սա­տար հան­դի­սա­ցաւ բա­րե­կամ երկ­րին ու ի­րեն դաշ­նա­կից պե­տու­թեան օգ­նու­թիւն ըն­ձե­ռե­լու գե­րա­գոյն յանձ­նա­ռու­թեան մէջ։
­­Հա­յաս­տա­նի Ար­տա­կարգ ի­րա­վի­ճակ­նե­րու նա­խա­րա­րը ու պե­տա­կան այ­րե­րը ոչ մէկ ճիգ պէտք է խնա­յեն ժամ ա­ռաջ պա­տաս­խան տա­լու ի­րենց ան­գոր­ծու­թեան հա­մար, զգայ­նու­թիւն ցու­ցա­բե­րե­լու հայ ժո­ղո­վուր­դին հան­դէպ, բո­լոր ա­նոնց, ո­րոնք տիւ ու գի­շեր աշ­խա­տե­ցան օգ­նու­թիւն հա­ւա­քե­լու հա­մար, ան­տե­սե­լով ա­մէն տե­սա­կի դժո­ւա­րու­թիւն ու սեղ­մում­ներ հա­մա­վա­րա­կի ծանր օ­րե­րուն։
Ա­մէն բա­նէ վեր, պէտք չէ խախ­տի ժո­ղո­վուր­դի եւ մա­նա­ւանդ սփիւռ­քա­հա­յու­թեան վստա­հու­թիւ­նը մեր պե­տա­կան շէն­քին հան­դէպ։ ­­Վար­չա­խու­մբե­րը գնա­յուն են, սա­կայն պե­տու­թիւ­նը, իր ամ­բող­ջու­թեամբ, կը շա­րու­նա­կէ մնալ ե­րաշ­խի­քը իւ­րա­քան­չիւր քա­ղա­քա­ցիի սպա­սում­նե­րուն եւ ակն­կա­լու­թիւն­նե­րուն։
Ակն­կա­լո­ւա­ծը պե­տա­կան տար­րա­կան պար­տա­կա­նու­թեան եւ պա­տաս­խա­նա­տո­ւու­թեան ստանձ­նումն է։ Ոչ մէկ պե­տա­կան «սպա­սար­կու» կամ պաշ­տօ­նեայ ի­րա­ւունք ու­նի դի­ւա­նա­կա­լու­թեան ե­տին թաքց­նել իր ան­գոր­ծու­թեան ու ան­կա­րո­ղու­թեան թափթ­փա­ծու­թիւ­նը։
­­Հե­րիք է այ­լեւս ազ­գա­յին ող­բեր­գու­թիւն­նե­րէն գլուխ բարձ­րաց­նե­լու հա­մազ­գա­յին ճի­գին մէջ պե­տա­կան այ­րե­րու խեղ­ճու­թիւ­նը։