ԽՈՀԵՐ ԵՒ ԽՈՐՀՐԴԱԾՈՒԹԻՒՆՆԵՐ.- Ի ԽՈՐՈՑ ՍՐՏԻ ԽՕՍՔ ԸՆԴ ԱՍՏՈՒԾՈՅ…

0 0
Read Time:12 Minute, 17 Second

ԳԱ­ՐԵ­ԳԻՆ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ՊԵ­ՏՈՒՐ­ԵԱՆ

Սրտի խո­րե­րէն Աս­տու­ծոյ հետ խօ­սակ­ցու­թիւն…

Գրի­գոր Նա­րե­կա­ցի (950-1010 ՅՔ) մեծ ու երա­նե­լի սուր­բին գրի­չէն եւ սրտի ակունք­նե­րէն բխած այս աղա­չան­քը, դառ­նա­ցած ու ամօթ­խած ան­ձի մը մա­հա­ցու կեան­քէն դէ­պի ան­մահ կեան­քի բաղ­ձան­քով տո­չոր­ուած գե­րա­զանց իմաստ ու­նե­ցող աղօթք մըն է:

Նա­րե­կացի­ին մա­սին խօ­սիլ ու զայն հասկ­նալ, կը նշա­նա­կէ իմաս­տա­ւո­րել մեր երկ­րա­ւոր կեան­քը, ճանչ­նալ ան­հա­տա­կան մեր նե­րաշ­խար­հը, թա­փան­ցել էու­թեան ըն­դեր­քը, ճանչ­նալ մեր անար­ժա­նու­թիւնը, ամօ­թով մօ­տե­նալ մեր զազ­րե­լի մե­ղա­ւոր կեան­քին, ճանչ­նալ հոգիի ու մարմ­նի թշնա­մին, կամք ու­նե­նալ դի­մադ­րե­լու սա­տա­նա­յին:

Նա­րե­կա­ցի այն­քան թա­փան­ցած է Աստ­ուա­ծա­յին գի­տու­թեան խոր­քը ու այն­քան հասկ­ցած քրիս­տո­նէ­ա­կան մեր հա­ւատ­քի հիմ­քը, որ նոյ­նինքն իր գրու­թիւն­նե­րով ու կեն­ցա­ղով, կու գայ հան­դի­սա­նա­լու մեր եկե­ղե­ցա­կան վար­դա­պե­տու­թեան եւ Աստ­ուա­ծա­բա­նու­թեան հան­ճար գիտ­նա­կան­նե­րէն մին:

Աս­տու­ծոյ եր­կիւ­ղը ու Անոր հան­դէպ մեր մե­ղա­ւոր ըն­թաց­քը, զայն վե­րա­ծեց այն գե­րա­զանց անձ­նա­ւո­րու­թեան, որ լի­ա­պէս հիւ­սեց Ամէ­նօրհն­եալ Թա­գա­ւո­րին փառ­քը:

Նա­րե­կա­ցին իր ոս­կի աղօ­թա­մատ­եա­նով, կու գայ մին­չեւ այ­սօր մեր մե­ծա­գոյն ներշն­չում­նե­րէն ու Քրիս­տո­նէ­ա­կան բարձ­րա­գոյն գի­տակ­ցու­թեան հրա­ւի­րող կա­րե­ւո­րա­գոյն ազ­դակ­նե­րէն մէ­կը դառ­նա­լու: Անոր երե­ւա­կա­յա­կան ու մտա­յին թռիչ­քը, զայն կþորա­կեն որ­պէս հան­ճար սուրբ, Աս­տու­ծոյ շնորհ­քո­վը կնքուած ու սրբուած:

Տի­ե­զեր­քի ամե­նա­մեծ ու­ժը՝ աղօթ­քը, կը հան­դի­սա­նայ կո­րի­զը մեր կեան­քին, ուս­տի աղօթ­քի զօ­րու­թիւնը մեզ կը վե­րա­ծէ այն­պի­սի էակ­նե­րու, զորս քա­ջա­բար կը դի­մադ­րեն չա­րին ու կը յաղ­թեն անոր բո­լոր հնարք­նե­րուն:

Այն­պի­սի արա­գըն­թաց ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նի մը մէջ կþապ­րինք, որ չի թոյ­լատ­րեր մեզ խա­ղա­ղու­թեամբ ու համ­բե­րու­թեամբ ապ­րիլ մեր կեան­քե­րը, այլ իր խճող­ուած ու չա­փա­զանց իրար ան­ցած ըն­թաց­քին մէջ պա­հե­լով, մարդ արա­րա­ծը կը վե­րա­ծէ գոր­ծի­քի մը, շատ յա­ճախ դժբախ­տա­բար ան­հո­գի էու­թեան մը, որ իր ընե­լիք­նե­րը ու­նի, որոշ ժա­մա­նա­կի մէջ կա­տար­ուե­լիք ու լրա­նա­լիք, որոշ իրա­գոր­ծում­նե­րով ու պա­հանջք­նե­րով:

Ընդ­հան­րա­պէս մար­դը կը մոռ­նայ ինք իր ան­ձին ու էու­թեան հետ ըլ­լա­լու գու­ցէ քա­նի մը պահ օր­ուան մէջ, իյ­նա­լով կեան­քի ալե­կո­ծու­թեան դա­ժան վտան­գին մէջ, ուր եթէ չկա­րե­նայ յաղ­թա­հա­րել, պի­տի իս­պառ կորս­ուի ու խեղդ­ուի:

Ան­դառ­նա­լի պա­հե­րու իրո­ղու­թիւն մըն է կեան­քը: Ար­ժե­ւո­րու­մի եւ ինք­նա­կեր­տու­մի առիթ մըն է մար­դուն հա­մար իր կեան­քը, որ զայն կը բարձ­րաց­նէ լոկ նիւ­թա­կան ընբռ­նու­մէ, անոր տա­լով ոգե­ղէն այն­պի­սի ըն­թացք մը, որ զայն կը տա­նի ան­մա­հու­թեան: Կեան­քը շնորհք մըն է մար­դուն Աս­տուծ­մէ տրուած, շնորհք մը որ ինք զինք պի­տի կա­տա­րե­լա­գոր­ծէ մին­չեւ հաս­նի ան­հու­նին ու անոր ճշմա­րիտ գի­տու­թեան:

Կեան­քը ու իր բե­րած նիւ­թա­կան հա­ճոյք­նե­րը, փշա­թե­լե­րու նման կþար­գե­լա­փա­կեն մեր հո­գի­ներն ու սրտե­րը, կը կա­լա­նա­ւո­րեն մեր ոգիի սլաց­քը ու կը շղթա­յեն մեր մտքի թռիչ­քը:

Անոնք կը սպան­նեն մեր մէջ ամէն տե­սակ Աստ­ուա­ծա­յին կեանք, կը մա­րեն մեր մէջ ամէն տե­սակ Աստ­ուա­ծա­յին լոյս, կը թա­ղեն մեր մէջ ամէն տե­սակ երկ­նա­ռաք շնորհք:

Նիւթն ու նիւ­թա­կա­նը երբ կþանդ­րանց­նին իրենց սահ­մանն­նե­րը, գրա­ւե­լով մար­դուն հա­մակ նե­րաշ­խար­հը, այ­լեւս անի­մաստ կը դառ­նայ մար­դուն կո­չու­մը, կþեղծ­ուի իր մէջ Աստ­ուա­ծա­յին գե­ղեց­կա­գոյն պատ­կե­րը, կը հատ­նի իր մէջ Աս­տու­ծոյ փառ­քը գո­վեր­գե­լու շուն­չը, կը քաշ­ուի իր մէջ այն աղա­ղա­կին քաղց­րահն­չիւն ձայ­նը, որ պի­տի եր­գէր Աս­տու­ծոյ գոր­ծին մա­սին:

Աշ­խար­հիկ հա­ճոյք­նե­րը Աս­տու­ծոյ հոգի­ին թշնա­մի­ներն են, անոնք սառ ջուր կը թա­փեն Աս­տու­ծոյ շնորհ­քի ու փրկու­թեան կրա­կին վրայ, կը խեղ­դեն հոգիի մեղ­մաթր­թիր ձայ­նը, կը պղտո­րեն Աս­տու­ծոյ գի­տու­թեան ու քրիս­տո­նէ­ա­կան սկզբունք­նե­րուն հան­դէպ ու­նե­նա­լիք մեր կեց­ուածք­նե­րը ու կը մա­րեն մեր մէջ այն քաղց­րա­բա­րոյ ձայ­նը, որ հրեշ­տակ­նե­րուն հետ մի­ա­խառն­ուած Աս­տու­ծոյ գո­վերգն է:

Աղանդ­նե­րու բե­րած մո­լո­րու­թիւն­նե­րը

Քրիս­տոն­եայ հա­ւա­տաց­եա­լին ու մա­նա­ւանդ հայ քրիս­տոն­եա­յին հա­մար շատ վտան­գա­ւոր երե­ւոյթ մը գո­յու­թիւն ու­նի, որուն մա­սին ան­պայ­ման պէտք է անդ­րա­դառ­նալ.

Քրիս­տո­նէ­ու­թիւնը միայն որա­կում չէ, այլ իս­կա­կան կո­չում, պա­տաս­խա­նա­տուու­թիւն, գի­տակ­ցու­թիւն, սրբու­թիւն եւ դա­ւա­նու­թիւն: Քրիս­տո­նէ­ու­թեան մա­սին խօ­սիլ ու զայն պաշտ­պա­նել ամէն տե­սակ մո­լո­րու­թեանց ու մո­լու­թեանց դի­մաց, անհ­րա­ժեշտ հրա­մա­յա­կան մըն է իւ­րա­քան­չիւր քրիս­տոն­եա­յի հա­մար, անց­եա­լէն սկսած մին­չեւ այ­սօր:

Մեր դի­մաց օրէ օր կը բազ­մա­պատկ­ուին մար­տահ­րա­ւէր­նե­րը, որոնք կը վտան­գեն քրիս­տո­նէ­ա­կան մեր ինք­նու­թիւնն ու նկա­րա­գի­րը: Հայ իրա­կա­նու­թեան ներ­կան կը բնո­րոշ­ուի երեք հա­մայնք­նե­րու իրո­ղու­թեամբ.- Առա­քե­լա­կան, Կա­թո­ղի­կէ եւ Աւե­տա­րա­նա­կան հա­մայնք­ներ:

Սա­կայն միւս կող­մէ, աղանդ­նե­րը քաղց­կե­ղի արա­գու­թեամբ կը տա­րած­ուին ու կը վա­րա­կեն մեր հա­ւատ­քի կեան­քը, զորս շատ յա­ճախ տեղ­եակ ալ չենք ըլ­լար, սա­կայն անոնց զգա­լի թէ անզ­գա­լի քան­դիչ վնաս­նե­րը կը կրենք: Այ­սօր այն­քան շատ են մո­լո­րե­ցու­ցիչ աղանդ­ներն ու այս­պէս կոչ­ուած հո­գե­ւոր խմբակ­նե­րը, որոնք ոչ միայն ան­հո­գի են այլ Քրիս­տո­սի ու իր թո­ղած աւան­դին հա­կա­ռակ: Անոնք այս կամ այն ձե­ւով կþոր­սան ան­մեղ հա­ւա­տաց­եալ­ներ, օգ­տա­գոր­ծե­լով անոնց կեան­քի դժուա­րին պայ­ման­նե­րը, իբ­րեւ թէ պար­գե­ւե­լով հան­գիստ ու բա­րե­կե­ցիկ կեանք, հրա­ւի­րե­լով զա­նոնք Քրիս­տո­սի:

Անոնք Քրիս­տո­սը անար­գող­ներ են, որո­վե­տեւ հա­ւա­տաց­եալ­նե­րուն առիթ չեն տար Աս­տու­ծոյ վստա­հե­լու եւ Աս­տու­ծոյ որո­շած ժա­մա­նա­կին սպա­սե­լու, այլ իրենց ստա­բա­րոյ ու սնա­պարծ արարք­նե­րով կը փոր­ձեն հա­ւա­տաց­եալ­նե­րը իրենց կա­պել, քան թէ Քրիս­տո­սի:

Անոնք կþօգ­տա­գոր­ծեն մեր եկե­ղե­ցա­կան ու ազ­գա­յին հարս­տու­թիւն­նե­րը, զա­նոնք վատ­նե­լով ու պղծե­լով: Անոնք կþիմաս­տազր­կեն մեր ար­ժէք­նե­րը, կը մեռց­նեն մեր եկե­ղեց­ւոյ ջամ­բող կեան­քը, կը մա­րեն Քրիս­տո­սի լոյ­սը ու կը թա­ղեն մեր ան­գին հո­գե­ւոր, Աւե­տա­րա­նա­կան ու Առա­քե­լա­կան հարս­տու­թիւն­ներն եւ աւան­դու­թիւն­նե­րը:

Պահն է զարթ­նու­մի ու գի­տակ­ցու­թեան: Նո­րու­թիւն­նե­րը չեն, որ մեր ինք­նու­թիւնը կը պա­հեն, այլ մեր նախն­եաց աւան­դը, Քրիս­տո­սի շնորհ­քին ու օրհ­նու­թեան ար­ժա­նա­ցած մեր եկե­ղե­ցին ու դա­ւա­նան­քը կը կազ­մեն մեր ինք­նու­թեան էու­թիւնը: Նո­րու­թիւն­նե­րը լաւ են այն ատեն, երբ չեն քան­դեր հի­նը, այլ եթէ պէտք է, միայն կը զար­դա­րեն, կը բա­րե­փո­խեն, կը գու­նա­ւո­րեն ու միայն այդ:

Մեր եկե­ղե­ցին ե՞րբ իր զա­ւակ­նե­րը թո­ղած է առանց սնուն­դի, երբ ի՞ր զա­ւակ­նե­րը թո­ղած է ան­տեր ան­տի­րա­կան, զորս այ­սօր շա­տեր կու գան ան­պա­տաս­խա­նա­տու կեր­պով ար­տա­յայտ­ուե­լու: Ի՞նչ են արդ­եօք աղանդ­նե­րուն առա­ւե­լու­թիւն­նե­րը մեր Սուրբ կրօն­քէն, ի՞նչ է անոնց բե­րած նպաս­տը հա­ւա­տաց­եալ­նե­րուն, բա­ցի մո­լո­րու­թե­նէ, շուա­րու­թե­նէ, ան­կապ ար­տա­յայ­տու­թիւն­նե­րէ կամ սո­վո­րու­թիւն­նե­րէ, որոնք շատ խորթ ու տգեղ երե­ւոյ­թով մը կը ներ­կա­յա­նան մեր դա­րա­ւոր հա­ւատ­քը ար­տա­յայ­տե­լու մի­ջոց­նե­րուն դի­մաց:

Մեր եկե­ղե­ցին Աս­տու­ծոյ հոգի­ով պահ­ուած ու առաջ­նորդ­ուած է դա­րեր ու դա­րեր… մեր ժո­ղո­վուր­դը Աստ­ուա­ծա­յին օրհ­նու­թեան ար­ժա­նի ու զայն վա­յե­լող ժո­ղո­վուրդ մը եղած է դա­րե­րէ ի վեր, ուս­տի ան­հիմն է ամէն բան, որ մեզ հե­ռու կը պա­հէ մեր Սուրբ Եկե­ղեցի­էն: Անվս­տա­հե­լի է ու անա­պա­հով ամէն բան, խօսք կամ բա­ցատ­րու­թիւն բա­ցի Քրիս­տո­սի Սուրբ Աւե­տա­րա­նէն ու աւան­դու­թե­նէն:

 Կը պտըտին տու­նէ տուն, դու­ռէ դուռ ու կը խօ­սին փրկու­թեան մա­սին, կար­ծէք թէ մե­զի հա­մար նո­րու­թիւն ըլ­լար, սա­կայն չեն գի­տեր, թէ փրկու­թեան պատ­գա­մով մենք ծնած ու սնած ենք եւ Սուրբ Մկրտու­թեամբ՝ փրկու­թեան ճամ­բուն մէջ մտած: Փրկու­թեան մա­սին Առաք­եալ­նե­րը եկան եւ Հա­յաս­տան աշ­խար­հի մէջ վկա­յե­ցին, անոնք լու­սա­ւո­րե­ցին մեզ, ուս­տի ի՞նչ փրկու­թիւն կամ ո՞ր փրկու­թեան մա­սին մե­զի եկած են քա­րո­զե­լու… Անոնք Փրկի­չը տե­սան իրենց աչ­քե­րով ու Իր օրհ­նու­թիւնն ու զօ­րու­թիւնը ստա­ցան եր­թա­լու եւ Աւե­տա­րա­նե­լու հա­մայն աշ­խար­հին:

Փրկու­թեան մա­սին մենք ամէն Կի­րա­կի Սուրբ Եկե­ղեց­ւոյ մէջ կը յայ­տա­րա­րենք, փրկու­թիւնն ու ազա­տագ­րու­թիւնը կը քա­րո­զենք… ուս­տի ի՞նչ է իրենց բե­րած առա­ւե­լու­թիւնը, միայն նո­րու­թի՞ւն: Եթէ ամէն օր նո­րու­թեան մը պի­տի հե­տե­ւինք, վստա­հա­բար պի­տի կորսնց­նենք մեր նկա­րա­գի­րը, քրիս­տո­նէ­ա­կան ու ազ­գա­յին ար­ժէ­քը, եւ վա¯յ եկեր է մե­զի այն ժա­մա­նակ, որով­հե­տեւ ամէն մարդ հաշ­ուե­տու է իր արարք­նե­րուն…

Մեծ Պա­հոց Չորրորդ Կի­րա­կին, ըստ Հայ Եկե­ղեց­ւոյ սահ­մա­նու­մին, կը կոչ­ուի »Տնտե­սի Կի­րա­կի«, հիմն­ուած Ղու­կա­սի Աւե­տա­րա­նին մէջ ար­ձա­նագր­ուած այն առա­կին, որ Քրիս­տո­սի կող­մէ պատմ­ուե­ցաւ Իր աշա­կերտ­նե­րուն՝ »Ճար­պիկ Տնտե­սին Առա­կը« (Ղկ 16.1-13):

Օր­ուան խոր­հուր­դը իր շեշտն ու կա­րե­ւո­րու­թիւնը կը դնէ տնտե­սե­լու եւ աչ­քա­բաց ըլ­լա­լու, բո­լոր այն բա­նե­րուն մէջ, զորս Աս­տու­ծոյ կող­մէ մե­զի կը յանձն­ուին: Քրիս­տոս խորհր­դա­ւոր պատ­մու­թեամբ մը կը ներ­կա­յաց­նէ, թէ ինչ­պէս ճար­պիկ տնտե­սը, կրկին ան­գամ կը շա­հի իր տի­րոջ վստա­հու­թիւնը եւ կը վար­ձատր­ուի մե­ծա­պէս:

Յի­սուս աշ­խար­հիկ կեան­քէ ու սո­վո­րու­թիւն­նե­րէ օրի­նակ մը կու տայ Իր աշա­կերտ­նե­րուն, ցոյց տա­լու հա­մար թէ ինչ­պէս պարզ ու աշ­խար­հին պատ­կա­նող մար­դիկ նման ճար­պիկ ու հնա­րա­միտ կեր­պով կը մօ­տե­նան այն դիր­քին, որուն վրայ կը գտնուին, եւ միւս կող­մէ սա­կայն Լոյ­սի ու Ար­դա­րու­թեան որ­դի­նե­րը, շատ յա­ճախ այն­քան բծախն­դիր չեն իրենց ու­նե­ցած դիրքն ու տե­ղը ար­ժե­ւո­րե­լու ու զայն պա­հե­լու:

Քրիս­տոս կը յանձ­նա­րա­րէ, որ գոր­ծա­ծենք այս աշ­խար­հի հարս­տու­թիւն­նե­րը այն­պէս՝ որ Աս­տու­ծոյ բա­րե­կա­մու­թիւնն ու յա­ճու­թիւնը շա­հինք:

Այս մէ­կը կոչ մըն է իւ­րա­քան­չիւ­րիս, մնա­լու հա­մար մեր ար­ժէք­նե­րուն պա­հա­պան, մեր սրբու­թիւն­նե­րուն պաշտ­պան, դառ­նա­լով մեր ար­մատ­նե­րուն, զա­նոնք առա­ւել եւս փայ­լեց­նե­լու, ծաղ­կեց­նե­լու, կա­նա­չա­զար­դե­լու եւ գու­նա­ւո­րե­լու:

Happy
Happy
0 %
Sad
Sad
0 %
Excited
Excited
0 %
Sleepy
Sleepy
0 %
Angry
Angry
0 %
Surprise
Surprise
0 %

Average Rating

5 Star
0%
4 Star
0%
3 Star
0%
2 Star
0%
1 Star
0%

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Social profiles