Ստորեւ, յապաւումով լոյս կ՛ընծայենք հարցազրոյց մը, կատարուած “168 ժամ“ (Տիգրանուհի Մարտիրոսեան) թերթին կողմէ, Հ.Յ.Դ. Բիւրոյի ներկայացուցիչ Հրանդ Մարգարեանի հետ.-
Հ.- Մամուլում պարբերաբար լուրեր են շրջանառւում այն մասին, որ Դաշնակցութիւնում խմորումներ կան, ներքին լարուածութիւն կայ եւ այս ամէնի խորապատկերին ղեկավար կազմում շուտով փոփոխութիւններ են լինելու: Իրականութեանը համապատասխանու՞մ են այս լուրերը:
Պ.- Հ.Յ.Դաշնակցութիւնը բնական, ապրող կազմակերպութիւն է: Մենք մի անձի կուսակցութիւն չենք, եւ շատ բնական է, որ մեր մէջ խմորումներ լինեն: Բայց արտառոց որեւէ բան չկայ, որից էլ բխի ղեկավար կազմի փոփոխութեան հարց, ընդվզում կամ երկպառակում չկայ: Պարզապէս շատերն ուզում են իրենց ցանկութիւններն իբրեւ իրականութիւն ներկայացնել եւ նման լուրեր են տարածում: Այո, Հ.Յ.Դաշնակցութիւնը դժուար օրեր է անցկացրել յետընտրական արդիւնքների խորապատկերի վրայ, ներքին անհանգստութիւն ունի այս առումով, բայց ընդունուածից աւել, այսպէս կոչուած լարուածութիւն, մեզանում գոյութիւն չունի:
Հ.-Պարոն Մարգարեան, հրապարակումներ եղան նաեւ այն մասին, որ լարուածութիւնը հէնց Ձեր եւ ղեկավար կազմից միւս անդամների միջեւ է: Այդպէ՞ս է:
Պ.- Չէ՛, չէ՛: Մեր ղեկավար կազմերի մէջ որեւէ խնդիր չկայ եւ չի եղել, մենք միակամ ենք: Կրկնում եմ` մեր կազմակերպութիւնն անձի կազմակերպութիւն չէ, որ ղեկավարը ինչ-որ բան ասի` բոլորը յետեւից քայլեն: Հ.Յ.Դաշնակցութիւնը ապրում է, երկնում է նոր քաղաքականութիւն, նոր գաղափարներ:
Հ.- Շատերը քննադատեցին Դաշնակցութեանը պաշտօններ ստանձնելու համար` գնահատելով դա որպէս, “ընդդիմութիւն պաշտօններով“: Նախ Վահան Յովհաննիսեանը դեսպան նշանակուելու առաջարկ ստացաւ, հիմա էլ խօսւում է, որ Հրայր Կարապետեանն է հիւպատոսարանում պաշտօն ստանալու: Ինչպէ՞ս կը բացատրէք այս հանգամանքը:
Պ.- Այստեղ Հ.Յ.Դաշնակցութեանը հասկանալու հարց կայ: Մենք ճիշդ է, որ ընդդիմութիւն ենք, բայց այս երկրից խռով չենք, այս երկրի թշնամին չենք: Որեւէ ընդդիմադիր կուսակցութիւն Հայաստանում չկայ, որը իբրեւ ընդդիմութիւն անում է աւելին, քան մենք, անում է այն, ինչ մենք չենք անում: Կան հարցեր` ազգային, արտաքին քաղաքական ոլորտում, որոնց առնչութեամբ մենք համագործակցում ենք իշխանութեան հետ: Եթէ ընդդիմութիւն ես, չի նշանակում, որ պէտք է երկրին վերաբերող ցանկացած հարցի դէմ լինես: Եթէ այդպէս լինի, ուրեմն պէտք է շէնք չկառուցենք, գործարան չհիմնենք, աշխատանքի չգնանք, որովհետեւ վերջիվերջոյ, եթէ այս տրամաբանութեամբ շարժուենք, այս ամէնից շահում է իշխանութիւնը: Բայց լինելով իրատես կուսակցութիւն, իմանալով մեր ուժերի չափը, քաղաքական զարգացումների տրամաբանութիւնը` մենք գիտենք, որ այս պետութեան մաս ենք կազմում եւ այդ պատճառով օգտակար ենք լինում մեր երկրին ու ժողովրդին այն ամէնով, ինչով կարողանում ենք: Երբ մենք նախկինում գործող իշխանութեանը մաս էինք կազմում, պահանջում էինք, որ ընդդիմութիւնը եւս դառնայ պետութեան մաս, իր մասնակցութիւնն ունենայ պետական գործին:
Երբ իշխանութեան մաս էինք համոզուած էինք, որ ընդդիմութեան մասնակցութիւնն անհրաժեշտութիւն է: Հիմա, երբ ընդդիմութիւն ենք, դարձեալ համոզուած ենք, որ ընդդիմութիւնը պէտք է լուսանցքում չմնայ: …Հ.Յ.Դ.-ն աշխատում է արտաքին քաղաքականութեան բնագաւառում` լաւ տեղեակ լինելով ազգային հարցերին եւ դրա համար մենք համոզուած ենք, որ անելիք ունենք` անկախ նրանից, թէ ով է իշխանութիւնը:
Այո՛, կան պետութիւններ, որտեղ դեսպան են նշանակում նաեւ ընդդիմութիւնից, կամ չեն նշանակում ընդդիմութիւնից եւ դա տուեալ երկրներում բնականօրէն է ընկալւում: Շեշտը դրէք նրա վրայ` ինչո՞ւ իշխանութիւնները այդ կարեւոր պաշտօնին ուզում են տեսնել Վահան Յովհաննիսեանին: Եթէ Գերմանիոյ ճակատում աշխատելու համար պետութիւնն ընտրել է Վահանին, բնականաբար նա պէտք չէր զլանար: Եթէ պէտք լինէր ատրպէյճանական ճակատում դերակատար լինել, մենք կրկին չէինք զլանայ, կ՛աշխատէինք: Եթէ սրանից իշխանութիւնը կը շահի, թող շահի… Մենք դրական ուժ ենք, մեր մօտեցումը դրական է: Որքան ուզում են թող խօսեն, թէ սա նշանակում է` իշխանութեան մաս կազմել, բայց դա այդպէս չէ. մեր մօտեցումը չի փոխուել, մենք եղել ենք ընդդիմութիւն եւ շարունակում ենք լինել ընդդիմութիւն:
Իշխանութեանը դէմ լինելու մեր վճռակամութիւնը չի պակասել: Մենք գիտենք` որտեղ է սկսւում համագործակցութեան սահմանն իշխանութեան հետ ու որտեղ է այն աւարտւում եւ մեր ընդդիմադիր կեցուածքի հետ այն չի հատւում` հաւատացէք: Յիշէք` ընդդիմադիր կամ իշխանութիւն լինելը ինքնանպատակ չէ, դա ժողովրդի համար է: Մենք ընդդիմութիւն չենք իշխանութիւն լինելու համար, մենք այս երկրով ու ժողովրդով ենք երդում կատարել, մեր կեանքի իմաստը Հայաստանն ու հայ ժողովուրդն են, ոչ թէ իշխանութիւն կամ ընդդիմութիւն լինելը:
Հ.- Հ.Յ.Դ. պատգամաւոր Աղուան Վարդանեանը Վահան Յովհաննիսեանի նշանակման առումով ասել էր, թէ դրանից “Դաշնակցութիւնը գուցէ եւ որոշ շրջանակներում կը տուժի“: Հիմնաւոր չե՞ն արդեօք տեսակէտները, որ որպէս ընդդիմութիւն հասարակութիւնն այլեւս Դաշնակցութեանը չի ընկալի եւ Հ.Յ.Դ.-ն կը տուժի հէնց այս առումով:
Պ.- Ես էլ եմ ժողովրդի մէջ ապրում եւ որեւէ կերպ կտրուած չեմ ժողովրդից եւ կարող եմ ասել, որ չեմ տեսնում մտահոգութիւն մարդկանց մէջ այն առումով, թէ Վահան Յովհաննիսեանի դեսպան նշանակուելուց յետոյ այլեւս ընդդիմութիւն չենք: Հակառակը` մարդիկ ասում են, որ եթէ կարող էք մի բան անել` արէ՛ք: Ես չեմ կարծում, որ ժողովուրդը մեզանից պահանջում է տունը նստած, ձեռքներս ծալած սպասել եւ իշխանութեանը հայհոյել: Հիմա տարբեր քաղաքական ուժեր սա չե՞ն անում: Իսկ մենք փորձում ենք օգտակար լինել. արտագաղթ կայ, փորձում ենք ելք ցոյց տալ, ծրագիր ենք հրապարակում, այլ հարցերում եւս փորձում ենք առաջարկներ անել, համոզել մեր տեսակէտները իշխանութեանը: Բա միւսներն ի՞նչ են անում, որ անունով ընդդիմութիւն են, իսկ մենք պարզւում է` ոչ: Եթէ ոեւէ մէկը մի բան մեզանից առաւել է անում, ես կը հասկանամ, բայց այդպէս չէ: Ես վստահ եմ` մեր ժողովուրդը մեզ կը հասկանայ, որովհետեւ մենք անում ենք այն, ինչ նախկինում ենք արել:
Հ.- Ի դէպ, վարչապետի յայտարարած “պատերազմը“ Դաշնակցութեան նկատմամբ աւարտուե՞լ է, թէ՞ դեռ շարունակւում է:
Պ.- “Պատերազմ“ բառը մի քիչ շատ քաշքշուեց: Դա իր բառն էր: Ես նկատի եմ ունեցել, որ վարչապետը վատ, ստայօդ յօդուածներ էր հրապարակում Դաշնակցութեան դէմ: Իր սկսած սեւ PR-ը ոնց սկսուեց, այդպէս էլ աւարտուեց: Մենք բացայայտեցինք նրան: Նա երեւի մտածում էր, որ մենք կը ներքաշուենք այդ սեւ պայքարի մէջ…: Մարդիկ կան, որոնք ընդհանրապէս ոչ թէ փորձում են լաւ գործով, ճիշդ պահուածքով ժողովրդականութիւն շահելով առաջ գնալ, այլ` սրա եւ նրա բերանը փակելով, կաշառելով, տեռորի ենթարկելով ներկայացնել, թէ իրենք լաւն են: Մեր նուազագոյն քննադատութիւնն էլ վարչապետի կողմից թշնամաբար ընդունուեց: Այն դէպքում, երբ մենք թշնամաբար չէինք տրամադրուած, եթէ անգամ նրան ասում էինք, որ իր վարած քաղաքականութիւնը սխալ է:
Հ.- Անդրադառնալով արտաքին քաղաքականութեանը` ձեզ համար արդարացի՞ էր նախագահ Սերժ Սարգսեանի քաղաքականութիւնը 3.5 տարի բանակցութիւններ վարել Եւրոպայի հետ, ապա, ինչպէս շատերն են գնահատում, մէկ գիշերում կտրուկ շրջադարձ կատարել դէպի Մաքսային Միութիւն:
Պ.- Ես կարծում եմ, որ ճիշդ էր Եւրոպայի հետ 3.5 տարի բանակցութիւններ վարելը: Հիմա էլ ճիշդ կը լինի, որ Հայաստանը շարունակի իր յարաբերութիւնները Եւրոպայի հետ: Բայց անկախ այս ամէնից, ինձ համար կարեւորն այն է, որ Հայաստանում լինի այնպիսի մթնոլորտ, որ նման խնդիրները քննարկուեն քաղաքական պատասխանատու մթնոլորտում: Հիմա որոշակիօրէն Մաքսային Միութեանը անդամագրուելու մտադրութիւնը` թէպէտ լինելով մեզ համար ընդունելի, հաշուի առնելով, որ մենք կողմ ենք Մաքսային Միութեան անդամակցելուն, հարցը պէտք է քննարկուէր գոնէ Անվտանգութեան խորհրդում, որտեղ բոլորը, յատկապէս` ընդդիմութիւնը, լինէին ներկայացուած եւ մասնակցէին տարուող քննարկումներին…:
Հ.- Բայց տրւու՞մ են արդեօք անվտանգութեան երաշխիքներ: Շատերը պնդում են, որ դա զուտ խաղաքարտ է` արդարացնելու Մաքսային Միութեան անդամակցելու որոշումը:
Պ.- Կարելի է այդպէս մտածել, բայց ով բանական խելք ունի, կարող է փաստել, որ մեր անվտանգութեան համակարգը ամբողջապէս յենուած է Ռուսաստանի վրայ: Մինչեւ այդ անվտանգութիւնը եւրոպական դառնայ, եթէ ի հարկէ կը դառնայ, գուցէ ժամանակ չմնայ…
Հ.- Որեւէ փաստաթուղթ կը ստորագրուի՞, ըստ ձեզ, Վիլնիւսում: Ի՞նչ ակնկալիքներ ունէք:
Պ.- Եւրոպան, կարծում եմ, ըմբռնումով կը մօտենայ մեզ, քան` որոշ հակառակորդներ, ներքին որոշ ուժեր: Եւրոպան չի թողնի, որ Հայաստանը ամբողջութեամբ կտրուի իրենից, նա կը փորձի պահել կապերը եւ օգնել Հայաստանին քայլեր կատարել դէպի ժողովրդավարութիւն: Եթէ նոյնիսկ Եւրոմիութեան հետ սերտ համագործակցութիւնը չստացուի, ըստ իս, որոշակի կապեր մենք, այնուամենայնիւ, կը պահպանենք ու կը զարգացնենք Եւրոպայի հետ:
Հ.- Իսկ ի՞նչն է խանգարում ձեզ հիմա իշխանութիւնը վերցնել:
Պ.- Իրական յեղափոխութիւնը ժողովրդի միջոցով է կատարւում: Խնդիրը` ժողովրդական կազմակերպման պակասն է: Հայաստանում ոչ մի կուսակցութիւն չունի անհրաժեշտ ժողովրդային կազմակերպուածութիւն: Ժողովուրդը քաղաքականապէս կազմակերպուած չէ եւ այս առումով մեղադրելի չէ: Մենք ժողովրդին չենք կարողացել կազմակերպել, համախմբել որեւէ ծրագրի շուրջ: Ընդդիմութեան պայքարը միշտ պոռթկումնային է եղել, դժգոհութեան ալիք է բարձրացել, որը շուտ մարել է: Եթէ այդ “դժգոհները“ չունեն նոյն գաղափարը, ծրագիրը, ապա այն կարճատեւ է գոյատեւում: Իրական պայքարը պէտք է լինի գաղափարական պայքար: Ըստ որոշների, պէտք է բոլորը միանան ընդդէմի հասկացողութեամբ: Այո՛, միացանք, հասկացանք, բա յետոյ ի՞նչ ենք անելու, աւելի վա՞տն ենք բերելու իշխանութեան: Ես զարմանում եմ, գիտէք, ինչո՞ւ են շատերը ընդդիմութիւն կոչւում, երբ ունեն նոյն ընկերային-տնտեսական քաղաքականութիւնը, ինչ` այս իշխանութիւնը, ունեն նոյն ընկերային ծագումը, ինչ իշխանութիւնն ունի:
Վերջիվերջոյ իրենք ինչի՞ են ընդդիմադիր: Հ.Յ.Դ.-ն յստակ ընկերվարական կուսակցութիւն է, ազգային կուսակցութիւն է եւ իբրեւ այդպիսին` այլընտրանք ենք այս իշխանութեանը: Իրանց տարբերութիւնը իշխանութիւնից ո՞րն է… տարբերութիւնը այն է, որ այստեղ Սերժ Սարգսեան է ղեկավարի անունը, այնտեղ` ուրիշ բան: Անձինք են, որ տարբեր են, քաղաքականութիւնը նոյնն է, էութիւնը նոյնն է: Բոլորին, բայց նաեւ մեզ պակասում է ժողովրդային լայն կազմակերպուածութիւնը: Մենք վճռականօրէն աշխատելու ենք, կազմակերպուելու ենք եւ առաջ ենք ընթանալու:
Ճշգրիտ բացատրական հոլովոյդ կը ներշնցէ Հ․Յ․Դ․ քաղաքականութեան ծրագիրը Ներկայիս ու Ապագային գործունեութեան Իշխանութիւնը Ստանցելու պարագային,
Կէցցէ Հ․Յ․Դ․Բովանդակ Մարմիներու Անխտիր Աշխատանքներուն,
Սփիւրըս Տիեզերքին!!!