«ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԵԱՆ ՀԱՐՑԸ ՈՒՂՂԱԿԻՕՐԷՆ ԱՌՆՉՈՒԱԾ Է ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹԵԱՆ ՀԵՏ» ԿԸ ՅԱՅՏՆԷ Հ.Յ.Դ. ԲԻՒՐՈՅԻ ԱՆԴԱՄ ԸՆԿ. ՅԱԿՈԲ ՏԷՐ ԽԱՉԱՏՈՒՐԵԱՆ

0 0

Ստո­րեւ, հար­ցազ­րոյց մը՝ Հ.Յ.Դ. Բիւ­րո­յի ան­դամ՝ ընկ. Յա­կոբ Տէր Խա­չա­տուր­եա­նի հետ կա­տար­ուած  Գա­նա­տա­յի »Հո­րի­զոն« Շա­բա­թեր­թին կող­մէ : 

Հ.- Անց­նող Ապ­րի­լին սկսած հայ-թրքա­կան յա­րա­բե­րու­թեանց մեր­ձեց­ման գոր­ծըն­թա­ցը ան­ցաւ տար­բեր հանգր­ուան­նե­րէ՝ հաս­նե­լով այ­սօր­ուան իրա­կա­նու­թեան: Ինչ­պէ՞ս ըն­թա­ցաւ մեր­ձեց­ման այս հո­լո­վոյ­թը:

Պ.- Հա­կա­ռակ անոր որ հայ-թուրք յա­րա­բե­րու­թեանց շուրջ խորհր­դակ­ցու­թիւն­նե­րը եւ բա­նակ­ցու­թիւն­նե­րը կի­սա­գաղտ­նի ձե­ւով կþըն­թա­նա­յին, անց­նող Ապ­րի­լին դրսե­ւոր­ուե­ցաւ եւ բա­ցա­յայտ­ուե­ցաւ գոր­ծըն­թա­ցի առա­ջին կա­րե­ւո­րա­գոյն քայ­լը, ին­չը պատ­ճառ հան­դի­սա­ցաւ, որ այս հար­ցին գծով հրա­պա­րա­կա­յին քննար­կում­ներ տե­ղի ու­նե­նան: Բայց հիմ­նա­կա­նին մէջ այս հար­ցը իր ներ­կայ հու­նին մէջ մտաւ Ապ­րիլ 22-ի այն տխրահռ­չակ յայ­տա­րա­րու­թեամբ, որուն ըն­թաց­քին ճա­նա­պար­հա­յին քար­տէս մը ստո­րագր­ուե­ցաւ Թուրք­իոյ եւ Հա­յաս­տա­նի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րուն մի­ջեւ՝ Զուի­ցեր­իոյ դաշ­նակ­ցա­յին կա­ռա­վա­րու­թեան ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րա­րու­թեան հո­վա­նա­ւո­րու­թեամբ: Բնա­կա­նա­բար Ապ­րիլ 22-ի հա­մա­ձայ­նու­թիւնը ըստ բախ­տի չէր, թուա­կա­նի ճշդու­մը յստա­կօ­րէն կը մի­տէր, գլխա­ւո­րա­բար արեւմտ­եան եւ մաս­նա­ւո­րա­պէս Ամե­րի­կա­յի ճնշում­նե­րու ներ­քեւ, Օպա­մա­յի վար­չա­կար­գին առիթ տա­լու, որ­պէս­զի սպրդի ցե­ղաս­պա­նու­թեան տա­րա­զի օգ­տա­գոր­ծու­մի իր խոս­տու­մէն, որով­հե­տեւ Օպա­ման վեր­ջին նա­խա­գա­հա­կան թեկ­նա­ծու­նե­րուն մէջ ամէ­նէն յստակ եւ ամ­բող­ջա­կան խոս­տումն էր, որ տուաւ հայ ժո­ղո­վուր­դին: Ուս­տի այս մէ­կը պա­տեհ առիթ ըն­ծա­յեց, որ­պէս­զի ինք քա­ղա­քա­կա­նօ­րէն ազ­դու ցե­ղաս­պա­նու­թիւն բա­ռը օգ­տա­գոր­ծե­լու փո­խա­րէն՝ գոր­ծա­ծէ աւե­լի զգա­ցա­կան եւ հա­յու­թեան սրտին խօ­սող, բայց քա­ղա­քա­կան եւ օրի­նա­կան տա­րա­զում չու­նե­ցող Մեծ Եղեռն հաս­կա­ցո­ղու­թիւնը: Ապ­րի­լէն ետք շա­րու­նակ­ուե­ցան այս բա­նակ­ցու­թիւն­նե­րը, հա­կա­ռակ անոր որ Հայ Յե­ղա­փո­խա­կան Դաշ­նակ­ցու­թիւնը փո­խան­ցած էր Հա­յաս­տա­նի իշ­խա­նու­թեան, թէ կան երեք հար­ցեր, որոնք անըն­դու­նե­լի են ոչ միայն Հայ Յե­ղա­փո­խա­կան Դաշ­նակ­ցու­թեան, այլ հայ ժո­ղո­վուր­դի բո­լոր հատ­ուած­նե­րուն հա­մար: Առա­ջին կէ­տը կը վե­րա­բե­րէր Հա­յոց ցե­ղաս­պա­նու­թեան մի­ջազ­գա­յին ճա­նաչ­ման գոր­ծըն­թա­ցին, երկ­րորդ կէ­տը՝ Թուրք­իոյ կող­մէ առաջ քշուող սահ­ման­նե­րու ան­ձեռնմ­խե­լիու­թեան նա­խա­պայ­մա­նին, որ թէ­եւ Հա­յաս­տա­նի իշ­խա­նու­թիւն­նե­րու ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րը փոր­ձե­ցին հա­մո­զել, թէ նա­խա­պայ­ման­ներ չեն, բայց ըստ էու­թեան այս վեր­ջին բա­ցա­յայտ­ուած փաս­տա­թուղ­թե­րը ցոյց տուին, որ այդ պայ­ման­նե­րը, որ­քան որ ալ նա­խա­պայ­ման պի­տա­կու­մը չու­նե­նան, որ­պէս նա­խա­պայ­ման­ներ պար­տադր­ուած են Հա­յաս­տա­նի: Առա­ւել, կայ հարց՝ երկ­կողմ եւ բազ­մա­կողմ պայ­մա­նագ­րե­րու ըն­դուն­ման, ինչ որ շատ տա­րօ­րի­նակ ար­տա­յայ­տու­թիւն եւ բա­նա­ձե­ւում մըն է այս հար­ցին, քա­նի որ Հա­յաս­տան եւ Թուրք­իա երկ­կողմ բա­նակ­ցու­թեան որ­պէս ար­դիւնք դաշ­նա­գիր­ներ չեն ու­նե­ցած. եւ եթէ Հա­յաս­տա­նի ան­կա­խու­թեան կո­րուս­տէն ետք խորհր­դա­յին շրջա­նին տե­ղի ու­նե­ցած են դաշ­նա­գիր­նե­րու ստո­րագ­րու­թիւն­ներ, անոնք ընդ­հան­րա­պէս ու­րիշ­նե­րուն կող­մէ Հա­յաս­տա­նի պար­տադր­ուած հա­մա­ձայ­նա­գիր­ներ են, որոնք Հա­յաս­տան կա­մո­վին չէ ըն­դու­նած: Այդ է պատ­ճա­ռը, որ Թուրք­իա այս­քան կը ձգտի ապա­հո­վե­լու ան­կախ Հա­յաս­տա­նի նա­խա­գա­հի ստո­րագ­րու­թիւնը այս նո­րա­գոյն հա­մա­ձայ­նա­գի­րին տակ: Իսկ եր­րորդ կէ­տը բնա­կա­նա­բար այս ամ­բողջ գոր­ծըն­թա­ցի բա­նակ­ցու­թիւն­նե­րու առն­չու­թիւնն էր Ար­ցա­խի հիմ­նա­հար­ցին: Ար­ցա­խի հար­ցին վե­րա­բեր­եալ միշտ կար մեր այն թե­րա­հա­ւա­տու­թիւնը, թէ որ­քան որ ալ Թուրք­ի­ան Հա­յաս­տա­նի խոս­տա­նար, թէ իրենց յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րը պի­տի չպայ­մա­նա­ւոր­ուէ­ին եր­րորդ, այ­սինքն ատր­պէյ­ճա­նա­կան կող­մի շա­հե­րով, Թուրք­ի­ան պի­տի չհրա­ժա­րէր իր դա­սա­կան կեց­ուած­քէն եւ պի­տի փոր­ձէր այդ եր­կու­քը ան­պայ­մա­նօ­րէն առն­չել, թէ’ Ատր­պէյ­ճա­նի ճնշու­մով, թէ’ ալ իր եւ Ատր­պէյ­ճա­նի մի­ջեւ գո­յու­թիւն ու­նե­ցող ռազ­մա­վա­րա­կան յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու պատ­ճա­ռով: Այդ­պէս ալ պա­տա­հե­ցաւ. Ապ­րի­լէն ետք Թուրք­իոյ ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րը, ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րա­րու­թեան եւ վար­չա­պե­տին բեր­նով քա­նի մը ան­գամ շեշ­տե­ցին, որ իս­կա­կան եւ ամ­բող­ջա­կան լու­ծում եւ սահ­ման­նե­րու բա­ցում կա­րե­լի չէ նա­խա­տե­սել, եթէ ար­ցախ­եան հիմ­նա­հար­ցի լու­ծում չպատ­կե­րաց­ուի: Դժբախ­տա­բար նոյ­նիսկ այս վեր­ջին հանգր­ուա­նին, երբ փաս­տա­թուղ­թե­րը բա­ցա­յայտ­ուե­ցան, յա­ջորդ օրն իսկ Թուրք­իոյ ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րա­րը յայ­տա­րա­րեց, թէ իրենք չեն մոռ­ցած Ատր­պէյ­ճա­նի շա­հե­րը, եւ բնա­կա­նա­բար նկա­տի պի­տի առն­ուին այդ վեց շաբթ­ուան խիտ բա­նակ­ցու­թիւն­նե­րուն ըն­թաց­քին: Առա­ջին եր­կու կէ­տե­րը, որոնք յա­կա­նէ ան­ուա­նէ նշուած են նո­րա­գոյն ար­ձա­նագ­րու­թիւն­նե­րուն մէջ, իսկ եր­րորդ կէ­տը, որ անուղ­ղա­կի ձե­ւով կը բա­ցա­յայտ­ուի բո­վան­դա­կու­թե­նէն, մե­զի հա­մար բա­ցար­ձա­կա­պէս անըն­դու­նե­լ
ի են եւ կը յա­կա­սեն մեր ազ­գա­յին շա­հե­րուն: Կաս­կած չու­նինք, որ եր­կու պե­տու­թիւն­նե­րը վեր­ջի­վեր­ջոյ իրա­րու հետ պէտք է հաս­տա­տեն դիւա­նա­գի­տա­կան յա­րա­բե­րու­թիւն­ներ՝ որ­պէս որե­ւէ դրա­ցի պե­տու­թիւն­ներ, սա­կայն հա­մոզ­ուած ենք, որ Հա­յաս­տան ար­դէն իսկ կա­տա­րած է իր մե­ծա­գոյն զի­ջու­մը՝ Ցե­ղաս­պա

նու­թեան ճա­նա­չու­մը որ­պէս նա­խա­պայ­ման չդնե­լու իր քայ­լով: Թուրք­ի­ան, տես­նե­լով Հա­յաս­տա­նի նա­խա­գա­հին սահ­ման­նե­րու բաց­ման հար­ցին ըն­ծա­յած կա­րե­ւո­րու­թիւնը 2008-ի ռուս-վրա­ցա­կան պա­տե­րազ­մէն ետք եւ անդ­րա­դառ­նա­լով, որ Հա­յաս­տան տկար դիր­քե­րէ կը բա­նակ­ցի, իր նա­խա­պայ­ման­նե­րուն ամ­բողջ փա­թե­թը փոր­ձեց պար­տադ­րել Հա­յաս­տա­նին:

Նկա­տի ու­նե­նա­լով, որ Հա­յաս­տան-Թուրք­իա յա­րա­բե­րու­թիւն­ներն ու Ար­ցա­խի հիմ­նա­հար­ցը սերտ առն­չու­թիւն ու­նին, Ապ­րի­լէն ետք Հ.Յ.Դ.-ն լծուե­ցաւ նա­եւ քա­րոզ­չա­կան լուրջ աշ­խա­տան­քի, որ­պէս­զի Հա­յաս­տա­նի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րը չդի­մեն զի­ջում­նե­րու Հա­յաս­տան-Ատր­պէյ­ճան բա­նակ­ցու­թիւն­նե­րու ըն­թաց­քին: Այդ մտադ­րու­թեամբ կազ­մա­կեր­պե­ցինք Հա­յաս­տան-Թուրք­իա յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րուն եւ Ար­ցա­խի հիմ­նա­հար­ցին նուիր­ուած հա­մա­հայ­կա­կան խորհր­դա­ժո­ղո­վը, որ Յու­լի­սին տե­ղի ու­նե­ցաւ Ստե­փա­նա­կեր­տի մէջ, ԼՂՀ-ի նա­խա­գա­հի հո­վա­նա­ւո­րու­թեամբ եւ աւե­լի քան 25 եր­կիր­նե­րէ հայ հան­րա­ծա­նօթ դէմ­քե­րու, քա­ղա­քա­կան ղե­կա­վար­նե­րու, գոր­ծիչ­նե­րու եւ մտա­ւո­րա­կան­նե­րու մաս­նակ­ցու­թեամբ: Սարգս­եան-Ալի­եւ Մոսկ­ուա­յի հան­դի­պու­մի ճիշդ նա­խօ­րէ­ին գու­մար­ուած այս խորհր­դա­ժո­ղո­վէն բխած բա­նա­ձե­ւը դրսե­ւո­րեց հա­մա­հայ­կա­կան վճռա­կան կամք, որ­պէս­զի բա­ցառ­ուի ար­ցախ­եան հիմ­նա­հար­ցին մէջ Հա­յաս­տա­նի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րուն կող­մէ պար­տուո­ղա­կան կեց­ուած­քի ցու­ցա­բե­րում եւ ճնշման տակ ստո­րագր­ուած ոչ հա­յան­պաստ որե­ւէ փաս­տա­թուղթ:

Հ.- Այս Ար­ձա­նագ­րու­թիւն­նե­րու փաս­տա­թուղ­թի նա­խա­գի­ծը իր բա­ցա­սա­կան անդ­րա­դար­ձը պի­տի ու­նե­նա՞յ Հա­յոց ցե­ղաս­պա­նու­թեան ճա­նաչ­ման աշ­խա­տանք­նե­րուն վրայ: Տաս­նամ­եակ­նե­րու վրայ եր­կա­րող Հայ դա­տի աշ­խա­տանք­նե­րը նա­հանջ պի­տի ար­ձա­նագ­րե՞ն նման նա­խա­գի­ծի մը գործ­նա­կա­նաց­ման պա­րա­գա­յին:

Պ.- Դժբախ­տա­բար այդ փաս­տե­րը կան թէ’ Եւ­րո­պա­յի եւ թէ’ Մի­աց­եալ Նա­հանգ­նե­րու մէջ: Նոյ­նիսկ բա­րե­կամ, հա­յան­պաստ կողմ­նո­րո­շում ու­նե­ցող ու­ժեր սկսած են մե­զի ըսել, թէ քա­նի որ այս բա­նակ­ցու­թիւն­նե­րը տե­ղի կþու­նե­նան եւ տուած են »դրա­կան« ար­դիւնք, մենք պէտք չէ դի­մենք որե­ւէ քայ­լի, որ կը խան­գա­րէ այս գոր­ծըն­թա­ցը: Բնա­կա­նա­բար Ցե­ղաս­պա­նու­թեան ճա­նաչ­ման մի­ջազ­գա­յին նոր դրսե­ւո­րում շատ պի­տի դժուա­րա­նայ աս­կէ ետք. 2008-ին թա­տե­րա­բե­մը Մի­աց­եալ Նա­հանգ­ներն էր, այս տա­րի ալ այդ­պէս էր եւ այդ­պէս ալ պի­տի մնայ մին­չեւ 2010, որ­պէս­զի կա­րե­նանք Մի­աց­եալ Նա­հանգ­նե­րի նա­խա­գա­հէն ստա­նալ ցե­ղաս­պա­նու­թիւն բա­ռի օգ­տա­գոր­ծու­մը: Այս ամ­բողջ երե­ւոյ­թը դժբախ­տա­բար իր բա­ցա­սա­կան անդ­րա­դար­ձը պի­տի ու­նե­նայ մեր ճի­գին վրայ: Սա­կայն այս չի նշա­նա­կեր, որ մենք պի­տի չշա­րու­նա­կենք մեր աշ­խա­տան­քի թա­փը. ընդ­հա­կա­ռա’կն, Հայ դա­տի յանձ­նա­խում­բե­րու, կեդ­րո­նա­կան գրա­սեն­եակ­նե­րու եւ շրջա­նա­յին մար­մին­նե­րու աշ­խա­տանք­նե­րու թա­փը պի­տի զօ­րա­նայ դի­մադ­րե­լու հա­մար Հայ դա­տի կա­պակ­ցու­թեամբ արեւմտ­եան աշ­խար­հին մէջ յա­ռա­ջա­նա­լիք հա­ւա­նա­կան խո­չըն­դոտ­նե­րուն: Այս բո­լո­րին հա­մար հար­կա­ւոր է նպա­տա­կաուղղ­ուած յա­րա­տեւ աշ­խա­տանք: Անհ­րա­ժեշտ է շա­րու­նա­կա­բար ցոյց տալ Հա­յաս­տա­նի իշ­խա­նու­թիւն­նե­րուն, որ այս ար­ձա­նագ­րու­թիւն­նե­րը, եթէ ստո­րագր­ուին, լրջօ­րէն կը հար­ուա­ծեն նա­եւ Հա­յաս­տա­նի շա­հե­րը, որով­հե­տեւ հա­մոզ­ուած ենք, որ Ցե­ղաս­պա­նու­թեան հար­ցը ուղ­ղակի­օ­րէն առնչ­ուած է Հա­յաս­տա­նի անվ­տան­գու­թեան հետ:

Հ.- Կարգ մը շրջա­նակ­ներ կը կար­ծեն, որ հայ-թրքա­կան սահ­մա­նին բա­ցու­մը պի­տի օժան­դա­կէ Հա­յաս­տա­նի տնտե­սու­թեան: Իրո­ղու­թեան մէջ, ի՞նչ են դրա­կան եւ ժխտա­կան կող­մե­րը, որոնք կրնան ազ­դել Հա­յաս­տա­նի տնտե­սու­թեան վրայ:

Պ.- Հայ­րե­նի մեր ժո­ղո­վուր­դին Հա­յաս­տա­նի նա­խա­գա­հը շա­րու­նա­կա­բար կը ներ­կա­յաց­նէ դէ­պի աշ­խարհ բաց­ուե­լու Հա­յաս­տա­նի սահ­մա­նա­փակ հնա­րա­ւո­րու­թիւն­նե­րը. Հա­յաս­տան շրջա­պատ­ուած է մեծ մա­սամբ թշնա­մի կամ ոչ բա­րե­կամ պե­տու­թիւն­նե­րու կող­մէ, վրա­ցա­կան սահ­մա­նը միշտ չէ, որ կը գոր­ծէ պէտք եղած կա­նո­նա­ւո­րու­թեամբ, իսկ հա­րա­ւա­յին սահ­մանն ալ շատ փոքր է: Կը մնայ Թուրք­իոյ հետ սահ­մա­նի պա­րա­գան, որուն բա­ցու­մը, ըստ Հա­յաս­տա­նի իշ­խա­նու­թիւն­նե­րուն, մե­ծա­պէս կրնայ նպաս­տել Հա­յաս­տա­նի ապաշր­ջա­փակ­ման. բնա­կա­նա­բար Ատր­պէյ­ճա­նի կող­մը սահ­մա­նի փա­կու­մը պա­տե­րազ­մա­կան վի­ճա­կի հե­տե­ւանք է եւ ցարդ սա­ռած պա­տե­րազ­մա­կան վի­ճակ գո­յու­թիւն ու­նի Հա­յաս­տա­նի եւ Ատր­պէյ­ճա­նի մի­ջեւ, դժուար է երե­ւա­կա­յել այդ սահ­մա­նին բա­ցու­մը:

Թուրք­ի­ան ալ անդ­րա­դառ­նա­լով, որ սահ­մա­նի բա­ցու­մը կա­րե­ւոր նշա­նա­կու­թիւն ու­նի Հա­յաս­տա­նի հա­մար, փո­խա­նակ զայն նկա­տե­լու իր մի­ջազ­գա­յին պար­տա­ւո­րու­թիւնը եւ դիւա­նա­գի­տա­կան յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու բնա­կա­նոն ըն­թաց­քի ար­դիւնք, ու­զեց կոր­զել եւ յա­ջո­ղե­ցաւ պար­տադ­րել առա­ւե­լա­գոյն գին: Սահ­ման­նե­րու բաց­ման հե­տե­ւանք­նե­րուն ուղ­ղու­թեամբ մենք կա­տա­րած ենք ու­սում­նա­սի­րու­թիւն մը, որ ներ­կա­յաց­ուե­ցաւ վեր­ջերս տե­ղի ու­նե­ցած ար­ցախ­եան խորհր­դա­ժո­ղո­վի ըն­թաց­քին: Այս ու­սում­նա­սի­րու­թիւնը տնտե­սա­կան առու­մով կÿամ­փո­փէ սահ­մա­նի բաց­ման առա­ւե­լու­թիւն­ներն ու ան­պա­տե­հու­թիւն­նե­րը: ՀՅԴ-ն միշտ գտած է, որ շրջա­փա­կում­նե­րը անըն­դու­նե­լի մի­ջոց­ներ են եւ, բնա­կա­նա­բար, Հա­յաս­տան եւ Թուրք­իա պէտք է ու­նե­նան բաց սահ­ման՝ առանց սա­կայն նա­խա­պայ­ման­նե­րու կամ զի­ջում­նե­րու: Վստա­հա­բար որոշ առա­ւե­լու­թիւն­ներ կա­րե­լի է են­թադ­րել ապ­րանք­նե­րու գի­նե­րու նուա­զու­մին եւ փո­խադ­րու­թեան հեշ­տաց­ման առու­մով, սա­կայն, միւս կող­մէ, հար­ուած կրնան ստա­նալ Հա­յաս­տա­նի գիւ­ղատն­տե­սու­թիւնը եւ փոքր ձեռ­նար­կու­թիւն­նե­րը, եթէ Հա­յաս­տան նա­խա­պէս չկա­րո­ղա­նայ ստեղ­ծել հա­մա­պա­տաս­խան օրէնսդ­րու­թիւն՝ պաշտ­պա­նե­լու հա­մար իր տնտե­սա­կան ռազ­մա­վա­րա­կան դաշ­տը:

Հ.- Ի՞նչ պէտք է ըլ­լայ սփիւռ­քի դե­րա­կա­տա­րու­թիւնը այս ար­ձա­նագ­րու­թիւն­նե­րու նա­խա­գի­ծի գոր­ծըն­թա­ցը կա­սեց­նե­լու առն­չու­թեամբ:

Պ.- Մենք ու­նինք այն պա­տեհ առի­թը, որ յա­ռա­ջի­կայ հինգ շաբթ­ուան ըն­թաց­քին ամէն գնով փոր­ձենք ազ­դել գոր­ծըն­թա­ցին վրայ, որ­պէս­զի մեր իշ­խա­նու­թիւն­նե­րը հա­մոզ­ուին, որ հա­մա­հայ­կա­կան առու­մով կրնան սխալ քայ­լե­րու դի­մել, որոնց հե­տե­ւանք­նե­րը մեր ապա­գայ սե­րունդ­նե­րուն հաշ­ուին կրնան բա­ցա­սա­կան ազ­դե­ցու­թիւն ու­նե­նալ: Մենք կþակն­կա­լենք, որ հիմ­նա­կան փո­փո­խու­թիւն­նե­րու են­թարկ­ուին այս ար­ձա­նագ­րու­թիւն­նե­րը, եթէ անոնք ստո­րագր­ուին:

Ճիշդ է, որ թրքա­կան օրէն­քով կը պա­հանջ­ուի ար­ձա­նագ­րու­թիւն­նե­րը ներ­կա­յաց­նել թրքա­կան խորհր­դա­րան, բայց այդ­պի­սի պայ­ման չկայ Հա­յաս­տա­նի պա­րա­գա­յին. խորհր­դա­րան ներ­կա­յաց­նե­լու եւ ժո­ղովր­դա­յին հան­րաք­ուէ կազ­մա­կեր­պե­լու ձգտու­մը Հա­յաս­տա­նի նա­խա­գա­հի կող­մէ այդ պա­տաս­խա­նա­տուու­թիւնը կի­սե­լու մի­տող քայ­լեր են, որոնք պէտք է բա­ցա­ռել: Ան­գամ մը եւս կը շեշ­տեմ, որ եթէ հիմ­նա­կան փո­փո­խու­թիւն­նե­րու չեն­թարկ­ուին այս ար­ձա­նագ­րու­թիւն­նե­րը, պար­տինք ազ­գո­վին աշ­խա­տիլ, որ անոնք ձա­խո­ղին:

About Post Author

admin

Happy

0 0 %

Sad

0 0 %

Excited

0 0 %

Sleepy

0 0 %

Angry

0 0 %

Surprise

0 0 %