0
0
Տասնեակ մը օրերու մէջ, աւելի քան հազար հինգ հարիւր կրակոց եւ երեք հարիւր զինադադարի խախտում բաւարար է հաստատելն ու եզրակացնելը թէ, բնական չէ Արցախեան հիմնահարցի ներկայ իրավիճակը: Նոյնիսկ յատուկ արդի կազմածներով օժտուած դէտերու համար, դժուար է քայլ պահելը, վերոյիշեալ խախտումներու թուական պատկերը յստակացնելը:
Յատկապէս Կովկասեան բարձրաւանդակէն ներս, արդէն իսկ ազդանշանը տրուած է խիստ ձմրան եւ հակառակ ասոր, սահմանամերձ շրջաններէն ներս, հետեւողական ձեւով զինադադարի եւ անդորրութեան խախտումն ու հետզհետէ վատթարացումը դուռ կը բանայ որոշ հարցադրումներու եւ ենթադրութիւններու:
Պաքուի կողմէ շղթայազերծուած այս սադրանքները բնականաբար կատարուած են դիտմամբ, շրջան այցելող Եւրոպական Միութեան արտաքին քաղաքականութեան գլխաւոր ներկայացուցիչ Քէթրին Էշթընի այցելութեան օրերուն, որ մատը ճիշդ վէրքին վրայ դնելով, առաջին հերթին իր մտահոգութիւնը յայտնած էր եւ ապա հարցադրած էր թէ Եւրոմիութիւնը կ՛ուզէ իմանալ, թէ ինչպէ՞ս կարելի է քայլերու դիմել‘ նպաստելու համար տագնապին խաղաղ լուծման, շարունակ շեշտելով թէ Մինսքի խմբակը կը մնայ Արցախեան տագնապը լուծելու գլխաւոր միջնորդն ու միջոցը:
Աւելին, Ատրպէյճանի հրահրած, պայթուցիկ կացութիւն մը ստեղծելու գործունէութիւնը նաեւ պատահած է այն օրերուն երբ, Եւրոպայի Խորհրդարանական Ապահովութեան գործակցութեան վեհաժողովի նախկին նախագահ Կորան Լէնմարքըր ազերի լրատուական միջոցներու հետ, հարցազրոյցի մը ընթացքին շեշտած էր թէ Արցախի հիմնախնդիրի լուծման հարցը պէտք է հասարակական քննարկումներու նիւթ դարձնել, թէ՛ Հայաստանի եւ թէ՛ Ատրպէյճանի մէջ, որպէսզի առնուելիք վերջնական որոշումը ընդունելի ըլլայ երկու ժողովուրդներուն համար: Ան անգամ մը եւս շեշտած էր թէ ստեղծուած գոյավիճակին վերջ մը պէտք է դրուի եւ… հիմնախնդիրի լուծման ժամանակը եկած է:
Անմիջական գետնի վրայ, նախայարձակ Ատրպէյճան, յանձին իր վարչամեքենային այս ոտնձգութիւններով կը խափանէ ստեղծուած հակամարտութեան խաղաղ կարգաւորման ուղղուած միջազգային ջանքերը, նաեւ ընդվզեցուցիչ եւ անընդունելի նպատակային քայլերու կը ձեռնարկէ` սահմանի լարուածութիւնը խորացնելու գծով: Այլ մատնանշելի խորամանկութիւն մըն ալ այն է թէ Պաքու մանրամասնութիւններու չերթար, ներքին հասարակական եւ քաղաքական բնագաւառէն ներս, յաւելեալ բարդութիւններ եւ խոչընդոտներ չստեղծելու համար:
Այսպիսի “խայթոցներ“ու եւ դրդումներու դիմաց, ձմրան պաղ եւ միապաղաղ օրերու սեմին, Արցախեան կողմին կը մնայ համարժէք եւ կատարելագործուած միջամտութիւններով ու… տաք ճակատումներով պատասխանել:
