0
0
Ս. ՄԱՍԷՐԷՃԵԱՆ
Հայաստան-Թուրքիա համաձայնագիրներու ստորագրումէն առաջ« բայց մանաւանդ 10 Հոկտեմբերի հանգրուանէն ասդին« ըլլա°յ Երեւան-Անգարա գիծին վրայ փոխանակուած ակնարկութիւններուն« ըլլա°յ Արցախեան հարցին վերաբերող բանակցութեանց ընթացքին« թրքական ու ազերիական կողմերը կը նուագեն միաձայն զուգերգ մը« որուն խորագիրն է՝ Հայաստան պէտք է պարպէ Ատրպէյճանէն գրաւած հողերը« առանց որուն« համաձայնագիրները պիտի չվաւերացուին Թուրքիոյ կողմէ:
»Որո՞ւ հոգը«« պիտի ըսէինք մակերեսային մօտեցումով մը:
Սակայն կայ աւելի կարեւորը. պէտք է կատարել կենսական յիշեցում մը« որպէսզի բանակցութիւններն ու յարակից լարախաղացութիւնները վերագտնեն լուրջ ու ճշմարտութեան հետեւող հունը: Այս յիշեցումը անհրաժեշտ է թէ° բարեմիտ միջնորդներուն« թէ° բանակցողներուն« եւ թէ° մանաւանդ Արցախին համար« որուն բանակցութեանց մասնակցելու իրաւունքը վերջերս անգամ մը եւս վեր առին մէկէ աւելի կողմեր« ներառեալ Հայաստանը:
Յիշեցնենք բոլորին« ու բարձրաձայն. ՀԱՅԱՍՏԱՆ ՈՐԵՒԷ ՄԷԿԷՆ ՀՈՂ ՉԷ ԳՐԱՒԱԾ. Հայաստան հող չէ գրաւած Ատրպէյճանէն« Հայաստան հող չէ գրաւած Թուրքիայէն« Հայաստան երբեւիցէ դրացիներէ հող գրաւելու ծրագիր չէ ունեցած:
Ճշմարտութիւնը« պատմականօրէն փաստագրուած ճշմարտութիւնը այն է« որ Հայաստանին հող պարտական են թէ° Թուրքիան եւ թէ Ատրպէյճանը:
Անգարայի ու Պաքուի հաւաստիքները անհիմն են ու անարդար: Արցախը« իր Շահումեանով« Գանձակով ու յարակից բոլոր մասերով« միշտ ալ մաս կազմած են Հայաստանին. ստալինեան կամ այլ կամայականութիւնները չեն կրնար արդարացնել« ո°չ ալ կրնան հիմ ծառայել այն արտայայտութեանց« թէ այդ հողամասերը ազերիական են եղած: Ամէնէն պարզ փաստը այն է« որ Ատրպէյճան անունով երկիր գոյութիւն չունէր 100 տարի առաջ« իսկ Արցախի ու Նախիջեւանի հողերուն Ատրպէյճանի նորաստեղծ հանրապետութեան »շնորհումը« տեղի ունեցած է հակառակ հայութեան կամքին« ընդդէմ հայութեան ու Հայաստանի անսակարկելի իրաւունքներուն:
Աւելորդ է երկար խօսիլ Հայաստանին Թուրքիոյ ունեցած »հողային պարտք«ին մասին« որ կը գումարուի Ցեղասպանութենէն բխող այլ պարտքերուն վրայ ու չի դիմանար ամէնէնմակերեսային վէճին անգամ:
Այս յիշեցումը չի հասցէագրուիր միայն արտաքին կողմերու« այլ կ’ուղղուի նաեւ Հայաստանի իշխանութեանց« որոնք թրքական ու ազերիական »ամբաստանութիւններուն« դիմաց ընդհանրապէս լուռ մնալու ուղեգիծ որդեգրած են« չես գիտեր ինչո°ւ:
Պէտք է յստակ ու բարձրաղաղակ յայտարարել այս ճշմարտութիւնները. պետական ու դիւանագիտական մեր պատասխանատուները իրենց օրակարգին վրայ անյետաձգելի գործի պէտք է վերածեն զայն« որովհետեւ նման անճիշդ ու անհիմն վերագրումներու դիմաց լռութիւն պահել՝ կրնայ թարգմանուիլ իբրեւ յանցապարտութեան ընդունում. Թուրքիոյ ու համախոհներուն համար« նման մօտեցում պիտի նշանակէ սկուտեղի վրայ հրամցուած առիթ. իսկ մենք արդէն կը տեսնենք« որ անոնք առիթի չեն սպասեր մեր իրաւունքները ջախջախելու համար:
