0
0
Ստորեւ լոյս կ’ընծայենք Հ.Օ.Մ.ի Արեւելեան Ա.Մ.Ն.ի 89րդ Պատգամաւորական Ժողովի աւարտին, ընկերուհի Արփի Գիլեանի փոխանցած խօսքը.-
Հայ Օգնութեան Միութիւնը իր մասնաճիւղերով երկիւղածութեամբ եւ սրտի մեծ գոհունակութեամբ կը ներկայանայ Հայ ժողովուրդի առաջ, յառաջիկայ տարին մեծ շուքով տօնելու 100ամեակը կանացի այս մեծ, բայց համեստ կազմակերպութեան, կազմակերպութիւն մը, որ անվհատ ու անյուսահատ 100 տարիներ առանց դադարի, նուիրումի եւ ծառայութեան սքանչելի ոգիով ունեցաւ իր այնքան կենսական դերը Հայ կեանքի իրականութեան մէջ:
100 տարիներ շարունակ իր հիմնադրութեան թուականէն մինչեւ այսօր, այս պատկառելի կազմակերպութիւնը կը շարունակէ մնալ հաւատարիմ իր կոչումին, որպէս բարեսիրական, ազգօգուտ եւ ազգանուէր միութիւն մը, որ սրբազան առաքելութեամբ ծառայեց հայ ժողովուրդի անմիջական կարիքները հոգալու, եղաւ հոն, ուր հարկ էր, օգնեց ուսանողին, տկարին, չքաւորին, հիւանդին: Բերաւ իր այնքան կենսական մասնակցութիւնը արտերկրի ծնած սերունդներու հայեցի դաստիարակութեան աշխատանքին, անոնց մէջ արթնացուց հայ ապրելու, հայօրէն մտածելու սքանչելի ոգին:
Հարց կու տանք այսօր, արդեօ՞ք ուրիշ ազգերու մէջ գոյութիւն ունի նման կանացի կազմակերպութիւն մը, որ ծնունդ առած է հայրենիքէն հեռու, գործած եւ ծաւալած օտարութեան մէջ, 100 տարիներ գոյատեւած եւ տակաւին կը գոյատեւէ նոյնքան զօրեղ եւ կայուն, նոյնքան վճռական, որքան իր հիմնադրութեան թուականին:
100 տարեկան սակայն Հ.Օ.Մ.ը երիտասարդ է:
Իր հիմնադրութեան թուականէն 5 տարի վերջ հայ ժողովուրդին վերագրուեցաւ ականատես ըլլալ հազարաւոր տարիներու իր պատմութեան ամենաողբերգական էջը: 1915ի գարնան տաճկահայութիւնը կÿապրէր բնաջնջման եւ տեղահանման անպատմելի շրջան մը: Ողջ թրքահայաստանը եւ արաբական անապատներ դարձան գերեզման 1.5 միլիոն անմեղ ժողովուրդին: Բազմահազար ուրիշներ 4000 տարուայ մեր պապենական հողերէն տեղահան եղան եւ ցրուեցան աշխարհի չորս ծալքերը, ի մասնաւորի արաբական հիւրընկալ ափերուն:
Մեր հիմնադիրները հոս չընկրկեցան, չյուսալքուեցան ընդհակառակը աւելի մեծ կորովով ու վճռականութեամբ լծուեցան աշխատանքի՝ օրուան պահանջքներու եւ կարիքներու համաձայն ծրագիր մշակելու, օգնելու բեկորուած եւ որբացած տարագիր հայութեան:
Վերապրած հայութեան կարեւոր մաս մը հասաւ Ամերիկայի այս ափերը: Որբանոցներէ դուրս եկած, մանկութիւն չտեսած, հոգեպէս մաշած ու քայքայուած, սակայն բնածին ընդունակութեամբ յարմարեցան այս նոր երկրի պայմաններուն, աշխատանք գտան, լեզուն սորվեցան, կազմեցին ընտանիքներ, հարիւրաւոր կիներ անցան Հ.Օ.Մ.ի շարքերը եւ իրենց բովանդակ կեանքը նուիրեցին ազգի հոգատարութեան: Կարծէք սփոփանք գտան այդ նուիրումին մէջ:
Շատ ժամանակ չÿանցած բարեսիրական այս ընկերութիւնը իր թեւերը պիտի տարածէր արտասահմանի բոլոր հայաշատ գաղութներու մէջ:
Գոյութիւն ունի՞ արդեօք նման կանացի կազմակերպութիւն մը ուրիշ ազգերու մէջ:
Հոս ի մտի կու գայ մեզմէ յաւէտ բաժնուած մասնաճիւղիս ընկերուհիներէն մին՝ ընկերուհի՝ Ովսաննա Արզուհալճեանը: Կը պատմէր թէ ինք մատղաշ պարմանուհի, ցեղասպանութենէ ճողոպրած, որբ ու անօգնական, զանազան երկիրներ եւ ճամբաներ անցնելէ յետոյ երկաթուղային գնացքով կը հասնի Շիքակօ: Չէր գիտեր թէ ո՞վ պիտի գար դիմաւորելու զինք: Երբ կը հասնի կայարանը, գիտէ՞ք թէ ովքեր կու գան դիմաւորելու զինքը, Շիքակոյի խաչուհիները: Այն ժամանակ պիտի ըլլային անշուշտ մեր հիմնադիրները: Ընկերուհի Ովսաննան այդ օրուընէ իսկ կÿուխտէ միանալ խաչուհիներուն եւ իր կարգին ծառայել իր ազգին: Եւ այդպէս ալ եղաւ, ընկերուհի Ովսաննան մինչեւ մահ ծառայեց եւ մնաց հաւատարիմ խաչուհի:
Ընկերուհի Ովսաննան միայն մէկն էր, հարիւրաւոր ընկերուհիներէն, որոնք իսկապէս ապրեցան զոհողութեան հարազատ իմաստը եւ երբ մենք եկանք մեզ համար անոնք եղան ներշնչման աղբիւր:
Գոյութիւն ունի՞ արդեօք նման կանացի կազմակերպութիւն մը ուրիշ ազգերու մէջ:
Սիրելիներ, Հ.Օ.Մ.ի 100ամեակի այս սեմին, Ամերիկայի Արեւելեան շրջանի 89րդ պատգամաւորական հանդիսութեան այս երեկոյեան երկիւղածութեան եւ երախտագիտութեան զգացումներով լի՝ պարտք կը զգանք յարգանքի եւ գնահատանքի մեր տուրքը մատուցանելու այս կազմակերպութեան հիմնադիրներուն, որոնք Հ.Օ.Մ.ի ծիրէն ներս, Հ.Օ.Մ.ի դրօշի տակ ծառայութեան ուխտով զինուորագրուեցան եւ երբեմն դժուարին պայմաններու տակ տուին իրենց նիւթական, բարոյական, հոգեկան աջակցութիւնը Հայ կարիքաւորին: Հայրենիքէն հեռու վերակենդանացուցին հայ արուեստն ու մշակոյթը, հիմնեցին դպրոցներ, օժանդակեցին դպրոցներու:
Կարմիր ջարդէն անմիջապէս յետոյ, քաջօրէն պայքարեցան ճերմակ ջարդի դէմ:
Սիրելի ընկերուհիներ, յարգելի ժողովուրդ, մեր հիմնադիրնե րը գործեցին հայրենիքէն հեռու: Անոնք մեզ նման բախտաւորութիւնը չունեցան տեսնելու Հայաստանը ազատ եւ իր վերելքին մէջ: Հայրենիքը իրենց համար մնաց երազ մը: Մենք այդ երազը իրականացած կը տեսնենք: Այսօր, Հ.Օ.Մ.ը մայրական ձեռքը երկարած է Հայաստանի մէջ, Արցախի մէջ, Ջաւախքի մէջ: Համակ գոյութեամբ նուիրուած է իր հարազատ ժողովուրդին:
Բախտը ժպտաց մեզ: Մենք կը վայելենք մեր երկրի արշալոյսի ճառագայթներու ջերմութիւնը: Սակայն բախտաւոր է նաեւ հայրենիքը, որ կը վայելէ Հ.Օ.Մ.Ի սէրն ու գուրգուրանքը: Հաւատարիմ իր ուխտին՝ Հ.Օ.Մ.ը այսօր կը սատարէ անոր ընկերային, տնտեսական, առողջապահական ընդհանուր վերելքին:
Բախտաւոր է նաեւ Հայրենիքը:
Բանաստեղծ Մուշեղ Իշխան գրած է բանաստեղծութիւն մը, նուիրուած իր մօր յիշատակին, »Դուն Միացար Մեր Հողին« խորագիրով, որ կարծէք իր խորհուրդով իմաստ կու տայ եւ կÿարժեւորէ նաեւ Հ.Օ.Մ.ի գոյութիւնը հայրենիքէն ներս:
Կարդամ ձեզ երեք տուները.
Դուն Միացար Մեր Հողին
Մա¯յր իմ, արեւ ու
հեռանու¯շ լուսնկայ,
Դարձար նշխար ու
միացար մեր հողին
Եւ հոն անուշ հայրենիքն
հնամեայ
Քիչ մÿաւելի անուշցաւ…
Մա¯յր իմ՝ աղբիւր սիրոյ
անհաս հրաշքին,
Գացիր ննջել Լուսաւորչի
աստղին տակ
Եւ սիրտն անհուն
Հայաստանի մայր հողին
Քիչ մÿաւելի մայրացաւ…
Մա¯յր իմ՝ երդիկ, մա¯յր իմ՝
սեղան տոհմական,
Հարազատ բառ եւ սուրբ
բարբառ մայրենի,
Մեզմով հիմա աշխարհն
հայոց աննման
Քիչ մÿաւելի հայացաւ…
Սիրելիներ, Հ.Օ.Մ.ը երբ միացաւ մեր հողին, Հայոց աշխարհ քիչ մÿաւելի անուշցաւ, քիչ մÿաւելի մայրացաւ, քիչ մÿաւելի հայացաւ:
Ազատ անկախ Հայաստանի մէջ Հ.Օ.Մ.ը սէր եւ անվերապահ աջակցութիւնը կը բերէ հայրենիքի մեր ժողովուրդի, բարիք կը սփռէ »ժողովուրդիս հետ ժողովուրդիս համար« նշանաբանով:
Չկայ, նման կանացի կազմակերպութիւն մը, ուրիշ որեւէ մէկ ազգի մէջ:
100ամեակի այս սեմին, Արեւելեան շրջանի 89րդ պատգամաւորական ժողովի փակման այս հանդիսութիւնը կը ձօնենք մեր կազմակերպութեան հիմնադիր՝ Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութեան ականաւոր գործիչ Ակնունիին եւ անոր առաջնորդութեամբ իր կողքին գործած բանակ մը խաչուհիներուն, որոնք իրենց անձնական կեանքի վրայ իրենց ընտանիքներուն կողքին միացուցին Հ.Օ.Մ. ական կեանքը եւ Հ.Օ.Մ.ի ընտանիքը: Շունչ տուին բարեսիրական այս միութեան եւ ահաւասիկ 100 տարիներ յետոյ Հ.Օ.Մ.ական սերունդներ տակաւին կը տողանցեն Հ.Օ.Մ.ի դրօշի տակ նոյն շունչով, նոյն գաղափարականով:
Յարգանք ձեզ, սիրելի հանգուցեալ ընկերներ եւ ընկերուհիներ, կրնաք ննջել հանգիստ, դուք Հայ կնոջ մէջ արթուն պահեցիք իր մեծագոյն յատկանիշները, Հայ կին ըլլալու, Հայ մայր ըլլալու Հ.Օ.Մ.ուհի ըլլալու:
Այս երեկոյ կը խոնարհինք ձեր յիշատակին առաջ.
100ամեակի այս սեմին անոնց խորհուրդը եւ ուխտը կը վերանորոգուի մեր բոլորի սրտերուն մէջ:
Այն ուղեգիծը, որ գծեցին եւ հետեւեցան հաւատարմօրէն մենք այսօր որպէս անոնց հաւատաւոր ժառանգորդները կը շարունակենք ընթանալ նոյն ուղիով, նոյն ոգիով, կը շարունակենք պահել կազմակերպութեան ամբողջութիւնը եւ ներդաշնակութիւնը: Մենք լաւագոյն ձեւով կը շարունակենք իրենց գործը առաւել կամ նուազ դժուարութիւններով: Մեր գոյութիւնը որպէս ժառանգորդները մեր հիմնադիրներուն կրնանք լիովին արդարացնել եւ արժեւորել:
Այսօր 100ամեակի այս սեմին Հ.Օ.Մ.ականները աշխարհի ծայրէ ծայր կրնան կանգնիլ Հայ ժողովուրդի առաջ եւ ըսել.
-Արժանաւոր ժառանգորդներն ենք մեր հիմնադիրներուն:
Մեր խօսքը փակելէ առաջ մեր խորին շնորհակալութիւնները կը յայտնենք գերաշնորհ Տէր Անուշաւան Դանիէլեանին: Սրբազանը ներկայ գտնուեցաւ պատգամաւորական ժողովի բացման հանդիսութեան եւ տուաւ իր խրախուսիչ պատգամը:
Շնորհակալութիւն մեր գաղութի Տէր Հօր.
Շնորհակալութիւն բոլոր հիւրերուն եւ պատգամաւորներուն: Ընտանեկան եւ անձնական պարտականութիւնները կրկին մէկդի թողեցիք, եկաք անգամ մը եւս ձեր օրերը տրամադրելու ազգին: Կը յուսանք, որ ձեր այցելութիւնը հոգ չէ թէ առաքելութեամբ մը եղաւ հաճելի եւ յիշատակելի: Կը յուսանք, որ գոհ մնացիք մեր գաղութի եւ մեր մասնաճիւղի ընդունելութենէն:
Պէտք է ըսել, որ Շիքակոյի գաղութը միշտ եղած է հիւրընկալ եւ հիւրասէր:
Գնահատանքի խօսք կÿուղղենք նաեւ Շիքակոյի Զապէլ Մասնաճիւղի վարչութեան:
Մեր շնորհակալութիւնները կը յայտնենք դադրող շրջանի վարչութեան անդամուհիներուն: Երկու տարի եւ աւելի օրինակելի վարքով եւ զոհաբերութեամբ ձեզ վերապահուած առաքելութեան գիտակից՝ լիովին կատարեցիք ձեր գործը եւ արժանացաք մասնաճիւղերու եւ գաղութներու գնահատանքին: Վարձքերնիդ կատար:
Կը շնորհաւորենք նորընտիր Շրջանային Վարչութիւնը: Կը մաղթենք ձեզ կորով, համբերութիւն եւ քաջութիւն: Կասկած չÿունինք, որ ձեր ձեռնարկած ծրագիրները պիտի պսակուին յաջողութեամբ, որովհետեւ ձեր կողքին միշտ կանգնած պիտի մնայ Հայ ժողովուրդը իր սքանչելի ոգիով, ապագայի յոյսով եւ անխախտելի հաւատքով:
Հ.Օ.Մ.ի աշխատանքները միշտ յաջողութեամբ կը պսակուին, որովհետեւ Հայ ժողովուրդը միշտ կը նուիրէ սրտաբուխ քաջ գիտնալով, որ իր նուէրը կը յատկացուի Հայ որբ մը խնամելու, հայ ուսանող մը կարդացնելու, մայրանոց մը բանալու, հիւանդ մը բժշկելու, եկեղեցիին օգնելու, դպրոց մը կառուցանելու:
Բարով եկաք, բարով երթաք:
