«ԱՅՍՔԱՆ ԶԻՋՈՒՄՆԵՐԻՑ ՅԵՏՈՅ, ԳՈՆԷ ԳՆԴԱԿԸ ՄԵՐ ԴԱՇՏՈՒՄ ՊԷՏՔ Է ԼԻՆԷՐ» ԿԸ ՅԱՅՏՆԷ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ԳՈՐԾՈՑ ՆԱԽԿԻՆ ՆԱԽԱՐԱՐ ՎԱՐԴԱՆ ՕՍԿԱՆԵԱՆ

0 0
Read Time:14 Minute, 57 Second

ՎԱՐԴԱՆ ՕՍԿԱՆԵԱՆ

Հ.- Պա­րո°ն Օս­կան­եան, Հա­յաս­տա­նի հա­սա­րա­կա­կան-քա­ղա­քա­կան շրջա­նակ­նե­րի ու­շադ­րու­թիւնն այժմ կար­ծես թէ սե­ւեռ­ուած է հայ-թր­քա­կան ար­ձա­նագ­րու­թիւն­նե­րի վա­ւե­րաց­ման փու­լին: Բայց արդ­եօ՞ք այդ ու­շադ­րու­թիւնն այ­լեւս աւե­լորդ չէ, եւ արդ­եօ՞ք ար­դէն ինչ-որ բա­ներ կան­խո­րոշ­ուած չեն, եւ դրանց վրայ ու­շադ­րու­թիւնն ըն­դա­մէ­նը նպաս­տում է այլ, առա­ւել կա­րե­ւոր խնդիր­ներն անու­շադ­րու­թեան մատ­նե­լուն:

Պ.- Այս ար­ձա­նագ­րու­թիւն­նե­րի ստո­րագ­րու­մից յե­տոյ, մնա­ցածն ինձ հա­մար ար­դէն թեք­նիք խնդիր է, որի քննար­կումն ինք­նին գրե­թէ իմաս­տա­զուրկ է: Ինձ հա­մար թե­րեւս անըն­դու­նե­լի, ան­հաս­կա­նա­լի եւ ան­բա­ցատ­րե­լի է, թէ ինչ­պէս ան­կախ Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թիւնը, որը որ­պէս մի­ջազ­գա­յին իրա­ւուն­քի լի­ի­րաւ են­թա­կայ, պար­տա­ւոր է պաշտ­պա­նել սե­փա­կան շա­հե­րը, առանց եր­կար մտա­ծե­լու ստո­րագ­րում մի փաս­տաթղ­թի տակ, որն աներկ­բա­յօ­րէն հա­կա­սում է մեր ազ­գա­յին շա­հե­րին: Իս­կա­պէս, ինչ­պէս ձեր հար­ցում էք նշում, ան­հե­թեթ է ստեղծ­ուած իրա­վի­ճա­կը, երբ այս­պի­սի ակն­յայտ անձ­նա­տուու­թիւ­նից յե­տոյ մենք դեռ ազ­գո­վի սպա­սում եւ քննար­կում ենք, թէ ի°նչ կþանի Թուրք­ի­ոյ, կը բա­ցի սահ­մա­նը, թէ չի բա­ցի: Գնդակն իրօք Թուրք­իոյ դաշ­տում է, բայց դրա­նով հպար­տա­նա­լու առիթ չեմ տես­նում: Այս­քան զի­ջում­նե­րից յե­տոյ գո­նէ գնդա­կը մեր դաշ­տում պէտք է լի­նէր: Մենք մեր ողջ պա­շար­ներն ու մի­ջոց­նե­րը վատ­նում ենք մեր հսկո­ղու­թիւ­նից դուրս եկած այս գոր­ծըն­թա­ցի վրայ, որի հե­տե­ւանք­նե­րը չէ­զո­քաց­նե­լու հա­մար ապա­գա­յում յայտ­նի չէ, թէ որ­քան ուժ ու ժա­մա­նակ է պա­հանջ­ուե­լու:

Հ.- Պա­րո°ն Օս­կան­եան, ի վեր­ջոյ, որ­տե­ղի՞ց կամ ին­չի՞ց է սկսում երկ­րի ար­տա­քին քա­ղա­քա­կա­նու­թիւնը: Կա­րո՞ղ է այն կտր­ուած լի­նել երկ­րի ներ­սում առ­կայ իրա­վի­ճա­կից, տնտե-­սա­կան, քա­ղա­քա­կան, իրա­ւա­կան, մշա­կու­թա­յին հար­թու­թեան վրայ չլուծ­ուած բազ­մա­թիւ հիմ­նա­րար խնդիր­նե­րից եւ այդ պայ­ման­նե­րում որա­կա­պէս տար­բեր­ուել այդ խնդիր­նե­րի պատ­ճա­ռով առա­ջա­ցած ներ­քին լար­ուած իրա­վի­ճա­կից:

Պ.- Գի­տէք, ես վստահ եմ, որ եթէ իշ­խա­նու­թիւն­նե­րը հայ-թր­քա­կան այս գոր­ծըն­թա­ցի մէջ դրուած ահ­ռե­լի ժա­մա­նա­կի ու մի­ջոց­նե­րի մի մա­սը գո­նէ ծախ­սէ­ին ներ­քին խնդիր­նե­րի լուծ­ման վրայ, ար­դիւն­քը նոյ­նիսկ իրենց կը զար­մաց­նէր: Հա­յաս­տա­նը փոքր եր­կիր է, եւ վստա­հեց­նում եմ, մեր ժո­ղո­վուր­դը շնոր­հա­կալ ժո­ղո­վուրդ է: Երկ­րի ներ­սում խնդիր­նե­րը լու­ծե­լուն ուղղ­ուած մի փոքր ջան­քը շատ աւե­լի մեծ պտուղ­ներ կը բե­րի, եւ ժո­ղո­վուր­դը դա կը գնա­հա­տի:

Հ.- Հա­յաս­տա­նում առ­կայ անո­րոշ եւ ան­հաս­կա­նա­լի իրա­վի­ճա­կը թե­րեւս լա­ւա­գոյն ար­տա­յայ­տու­թիւնը գտնում է տնտե­սու­թեան մէջ: Այս­տեղ առ­կայ է մօտ 18 տո­կոս ան­կում, սա­կայն աւե­լի մտա­հո­գի­չը թե­րեւս այն է, որ չկայ մօ­տա­ւոր կան­խա­տե­սե­լիու­թիւն, թէ ի°նչ է լի­նե­լու յե­տոյ, ինչ­պի­սի° տնտե­սու­թիւն է վե­րա­կանգն­ուե­լու ճգնա­ժա­մից յե­տոյ:

Պ.- Խնդիրն էլ հէնց դա է, որ թէ° իշ­խա­նու­թեան, թէ° հա­սա­րա­կու­թեան ու­շադ­րու­թիւնը եւ ջան­քերն այ­սօր ամ­բող­ջու­թեամբ կեդ­րո­նա­ցած են մէկ ուղ­ղու­թեամբ: Աւե­լի°ն. տնտե­սա­կան խնդիր­նե­րի լու­ծումն էլ փնտռւում է հայ-թր­քա­կան յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րի հա­մա­թեքս­թում: Հայ-թր­քա­կան սահ­մա­նի բա­ցու­մը որ­պէս ըն­կե­րա­յին, տնտե­սա­կան խնդիր­նե­րի լու­ծում ներ­կա­յաց­նե­լով՝ փորձ է ար­ւում այդ գոր­ծըն­թա­ցի հան­դէպ ժո­ղովր­դի գո­նէ չէ­զոք վե­րա­բեր­մուն­քը ստա­նալ: Մինչ­դեռ ժո­ղովր­դի աջակ­ցու­թիւնը, ինչ­պէս նա­եւ տնտե­սա­կան խնդիր­նե­րի լու­ծու­մը պէտք է փնտռել այլ տեղ: Քանի­ե­րորդ եռամս­եակն է տաս­նեւութ տո­կո­սի տնտե­սա­կան ան­կում ու­նենք: Նման ցու­ցա­նիշ­նե­րը չի կա­րե­լի բա­ցատ­րել միայն մի­ջազ­գա­յին ճգնա­ժա­մով: Ճգնա­ժամն ամ­բողջ աշ­խար­հում է, բայց Հա­յաս­տա­նը անկ­ման կշռոյթ­նե­րով առա­ջինն է ԱՊՀ-ում եւ առա­ջին տասն­եա­կում է աշ­խար­հում: Եւ թող ոե­ւէ մէ­կը չհա­մո­զի մեզ, որ ճգնա­ժա­մից առաջ Հա­յաս­տա­նի մեկ­նար­կա­յին պայ­ման­նե­րը բո­լո­րից վատն էին: Ցան­կա­ցած հիւան­դու­թեան պա­րա­գա­յում ամե­նա­կա­րե­ւոր բա­նը ժա­մա­նա­կին եւ ճիշդ բու­ժում նշա­նա­կելն է: Եթէ հիւան­դու­թիւնն ամիս­ներ շա­րու­նակ ան­տես­ւում է, կամ սխալ է բուժ­ւում, պէտք չէ ար­դա­րա­նալ, թէ հիւան­դի դի­մադ­րո­ղա­կա­նու­թիւնն է ցածր: Ու­րեմն խնդի­րը ոչ միայն ճգնա­ժամն է, այլ՝ այդ ճգնա­ժա­մին կա­ռա­վա­րու­թեան ան­հա­մար­ժէք ար­ձա­գան­գը: Գրե­թէ ոչինչ չի ար­ւում տնտե­սու­թեան եր­կա­րա­ժամ­կէտ առող­ջաց­ման հա­մար, իսկ ճգնա­ժա­մին ար­ձա­գան­գը շատ թե­րի է: Խօս­ւում է, բայց ոչինչ չի ար­ւում՝ ո°չ տնտե­սու­թեան բազ­մա­կողմ­նակ­ի­աց­ման, ո°չ մե­նաշ­նորհ­նե­րի վե­րաց­ման, ո°չ մանր ու մի­ջին գոր­ծառ­նու­թեան խթան­ման, ոչ վար­կա­յին մի­ջոց­նե­րի ար­դիւ­նա­ւէտ օգ­տա­գործ­ման ուղ­ղու­թեամբ: Մեր ու­նե­ցած սուղ մի­ջոց­ներն ուղղ­ուած են ոչ թէ պա­հան­ջար­կի, այլ առա­ջար­կի խթան­մա­նը: Մինչ­դեռ այս պայ­ման­նե­րում տնտե­սու­թիւնը խթա­նե­լու մի­ակ ճա­նա­պար­հը պա­հան­ջար­կը խթա­նելն է, այ­սինքն առա­ջին հեր­թին սպա­ռու­մը, ոչ թէ ար­տադ­րան­քը խթա­նելն է:

Բա­ցի այդ, այս­տեղ նա­եւ քա­ղա­քա­կան պա­տաս­խա­նա­տուու­թեան խնդիր կայ: Լաւ կը լի­նէր, որ կա­ռա­վա­րու­թիւնը պիւտ­ճէի նոր նա­խա­գիծ ներ­կա­յաց­նե­լուց առաջ, գրա­ւոր բա­ցատ­րու­թիւն ներ­կա­յաց­նէր խորհր­դա­րա­նին, թէ նա­խորդ տար­ուայ պիւտ­ճէի ցու­ցա­նիշ­նե­րից որե­ւէ մէ­կը ին­չո՞ւ չի հա­մա­պա­տաս­խա­նում իրա­կա­նու­թեա­նը: Այ­լա­պէս ամէն տա­րի կա­րե­լի է ներ­կա­յաց­նել ինչ-որ պիւտ­ճէ, որը բա­ցար­ձա­կա­պէս չի առնչ­ւում իրա­կա­նու­թեա­նը, եւ դրա հա­մար որե­ւէ պա­տաս­խա­նա­տուու­թիւն չստանձ­նել:

Հ.- Այ­դու­հան­դերձ, իշ­խա­նու­թիւնը տնտե­սա­կան շատ հիմ­նա­րար խնդիր­նե­րի լու­ծու­մը տես­նում է, յա­մե­նայն դէպս յայ­տա­րա­րում է այդ­պէս, որ տես­նում է հէնց ­հայ-թր­քա­կան յա­րա­բե­րու­թեան կար­գա­ւոր­ման եւ սահ­մա­նի բաց­ման մէջ: Օրի­նակ, յայ­տա­րար­ւում է, որ դա կը նպաս­տի Հա­յաս­տա­նում ձե­ւա­ւոր­ուած մե­նաշ­նոր­հա­յին տնտե­սա­կան հա­մա­կար­գի վե­րաց­մա­նը: Արդ­եօք իրա­տե­սա­կա՞­ն էք հա­մա­րում հայ-թր­քա­կան սահ­մա­նի բաց­ման այդ »հրա­շա­գործ« ազ­դե­ցու­թիւնը Հա­յաս­տա­նի տնտե­սու­թեան վրայ:

Պ.- Ինձ հա­մար ան­հաս­կա­նա­լի տրա­մա­բա­նու­թիւն է: Մե­նաշ­նորհ­նե­րի խնդրի լու­ծու­մը սահ­ման­նե­րի քա­նա­կով եւ եր­կայն­քով չի որոշ­ւում: Այ­լա­պէս դժուար է բա­ցատ­րել, թէ ին­չո°ւ Վրաս­տա­նի հետ բաց սահ­մա­նով ներ­մու­ծուող ապ­րան­քա­տե­սակ­նե­րի մի զգա­լի մա­սը մե­նաշ­նոր­հա­յին է: Ի°նչ է, դրա մե­ղա­ւո­րը Վրաս­տա՞նն է: Մե­նաշ­նորհ­նե­րը ձե­ւա­ւոր­ւում են Հա­յաս­տա­նի ներ­սում մաք­սա­զերծ­ման եւ ընդ­հան­րա­պէս բազ­մա­թիւ այլ հա­մա­կար­գա­յին, օրէն­քի եւ ար­դա­րու­թեան հետ կապ­ուած խնդիր­նե­րի պատ­ճա­ռով: Մե­նաշ­նորհ­նե­րի վե­րա­ցու­մը կախ­ուած է իշ­խա­նու­թեան քա­ղա­քա­կան կամ­քից, իշ­խա­նու­թիւն-գոր­ծառ­նու­թիւն սեր­տաճ­ման բա­ցա­ռու­մից, օրէն­քի հա­ւա­սար կի­րա­ռու­մից:

Հ.- Ձեր կար­ծի­քով, ի վեր­ջոյ որ­տե՞ղ է Հա­յաս­տա­նի հա­մար այն­պի­սի հիմ­նա­րար խնդիր­նե­րի լուծ­ման բա­նա­լին, ինչ­պի­սին օրի­նակ գոր­ծառ­նու­թեան եւ իշ­խա­նու­թեան սեր­տա­ճու­մը, օլի­կո­փոլ եւ մո­նո­փոլ տնտե­սա­կան հա­մա­կար­գի առ­կա­յու­թիւնը: Ի՞նչ գործ­նա­կան լու­ծում­ներ են անհ­րա­ժեշտ դրանք յաղ­թա­հա­րե­լու հա­մար:

Պ.- Սրանք քա­ղա­քա­կան խնդիր­ներ են եւ լու­ծում­նե­րը պէտք է փնտռել քա­ղա­քա­կան դաշ­տում: Այ­սօր առա­ջին խնդի­րը հա­կակ­շիռ­նե­րի մե­քա­նիզ­մի բա­ցա­կա­յու­թիւնն է, երբ իշ­խա­նու­թիւնն անում է այն, ինչ ու­զում է, ճիշդ կամ սխալ, իսկ հա­սա­րա­կու­թիւնը, ընդ­դի­մու­թիւնը, շար­քա­յին քա­ղա­քա­ցի­նե­րը գոր­ծըն­թաց­նե­րին մաս­նակ­ցե­լու եւ դրանց վրայ ազ­դե­լու մե­քա­նիզմ չու­նեն: Ժո­ղո­վուրդն այ­սօր իր երկ­րի տէ­րը չէ: Իշ­խա­նու­թեան մե­նաշ­նոր­հը միշտ չէ, որ լա­ւա­գոյն տար­բե­րակն է, հէնց իշ­խա­նու­թեան հա­մար: Մի առի­թով ասել եմ, եթէ իշ­խա­նու­թիւնը հա­մար­ձա­կու­թիւն ու­նե­նար ար­տա­քին խնդիր­նե­րում երկ­րի անվ­տան­գու­թեան հաշ­ուին նա­խա­ձեռ­նող լի­նե­լու փո­խա­րէն՝ նա­խա­ձեռ­նող լի­նել երկ­րի ներ­սում, թէ­կուզ սե­փա­կան իշ­խա­նու­թեան հաշ­ուին, դրա ար­դիւնք­ներն աւե­լի դրա­կան կը լի­նէ­ին թէ° երկ­րի եւ թէ° նոյ­նիսկ հէնց իշ­խա­նու­թեան հա­մար: Ես դրա­նում հա­մոզ­ուել եմ նա­խորդ տա­րի­նե­րին: Մեր ողջ նե­րու­ժը ար­տա­քին խնդիր­նե­րի լուծ­մանն ուղ­ղե­լը եւ ներ­քին խնդիր­ներն ան­տե­սե­լը որե­ւէ շօ­շա­փե­լի ար­դիւն­քի չի յան­գեց­նում: Այս աւե­լի քան 1.5 տար­ուայ ըն­թաց­քում կա­րե­լի էր իրա­կան բա­րե­փո­խում­ներ իրա­կա­նաց­նել թէ° մար­դու իրա­ւունք­նե­րի, թէ° խօս­քի ազա­տու­թեան, թէ° ի վեր­ջոյ տնտե­սա­կան ազա­տու­թիւն­նե­րի ուղ­ղու­թեամբ: Սրանք բաց թողն­ուած հնա­րա­ւո­րու­թիւն­ներն էին, որոնք օգ­տա­գոր­ծե­լու դէպ­քում թէ° եր­կի­րը, թէ° իշ­խա­նու­թիւնն ան­կաս­կած կþու­նե­նա­յին թէ° քա­ղա­քա­կան, թէ° տնտե­սա­կան շա­հեր: Մինչ­դեռ այդ հնա­րա­ւո­րու­թիւն­նե­րը չեն օգ­տա­գործ­ւում մինչ օրս: Ես օրի­նակ չեմ հաս­կա­նում, ին­չո՞ւ հա­մա­նե­րու­մից յե­տոյ էլ այ­սօր ճա­ղե­րի յե­տե­ւում են ընդ­դի­մա­դիր մի քա­նի գոր­ծիչ­ներ: Ի՞նչն է խան­գա­րում բա­ցել հե­ռուս­տա­ե­թե­րը, ի՞նչն է խան­գա­րում ներ­քին այլ խնդիր­նե­րի լուծ­մա­նը, որն ըն­դա­մէ­նը կամք եւ հա­մար­ձա­կու­թիւն է պա­հան­ջում, բայց ինչն ի վեր­ջոյ աւե­լի մեծ ար­դիւնք է տա­լու:

Հ.- Ըստ ձեզ, Հա­յաս­տա­նի քա­ղա­քա­կան դաշ­տի հա­մար ո՞ր խնդիր­ներն են աւե­լի զօ­րա­շար­ժա­յին նե­րուժ պա­րու­նա­կում՝ ար­տա­քին, ազ­գա­յին հար­ցե՞­րը, թէ՞ ժո­ղովր­դա­վա­րա­կան, իրա­ւա­կան պե­տու­թեան կա­ռուց­ման խնդիր­նե­րը: Արդ­եօք ճի՞շդ է այդ առու­մով կա­տա­րել ազ­գա­յին կամ »ոչ ազ­գա­յին« հար­ցե­րի բա­ժա­նում: Արդ­եօք ներ­քին կեան­քում առ­կայ ժո­ղովր­դա­վա­րա­կան եւ իրա­ւա­կան բա­րե­փո­խում­նե­րի խնդիր­նե­րը, ար­դար կա­ռա­վար­ման խնդիր­նե­րը ազ­գա­յին առաջ­նա­հեր­թու­թիւն չե՞ն կամ պէտք չէ՞ հա­մար­ուեն:

Պ.- Տա­րան­ջա­տու­մը իս­կա­պէս տե­ղին չէ: Ազ­գա­յին խնդիր­նե­րը մէկ ամ­բող­ջու­թիւն են: Եթէ մրցակ­ցու­թեան խնդիր դրուի, թէ ում կը յա­ջող­ուի զօ­րա­շարժ ապա­հո­վել՝ այն ու­ժի՞ն, որը շեշ­տը կը դնի միայն ներ­քին խնդիր­նե­րի վրայ, թէ՞ այն ու­ժին, որը շեշ­տը կը դնի միայն ար­տա­քին խնդիր­նե­րի վրայ, ապա զօ­րա­շարժ պար­զա­պէս չի լի­նի: Մէ­կը միւ­սին այն­քան փոխ­կա­պակց­ուած է, որ տա­րան­ջա­տու­մը նպաս­տում է թէ մէկ, թէ միւս ոլոր­տում կի­սատ լու­ծում­նե­րին: Հնա­րա­ւոր չէ որո­շել զօ­րա­շարժ իրա­կա­նաց­նել ար­տա­քին քա­ղա­քա­կա­նու­թեան շուրջ, հան­րու­թեան ու­շադ­րու­թիւնը սե­ւե­ռել այդ հար­ցի վրայ, յե­տոյ փոր­ձել ազ­դել կա­ռա­վա­րու­թեան վրայ, երբ չկայ խօս­քի ազա­տու­թիւն, երբ խորհր­դա­րա­նը ներ­կա­յա­ցուց­չա­կան չէ, երբ ար­դա­րա­դա­տու­թեան հա­մա­կար­գը չի գոր­ծում:

Հ.- Այդ դէպ­քում, ո՞րն է ներ­կա­յում Հա­յաս­տա­նի հա­սա­րա­կու­թեան, շար­քա­յին քա­ղա­քա­ցու հա­մար մէկ խնդի­րը, մէկ մար­տահ­րա­ւէ­րը, որին անհ­րաժեշտ է դի­մագ­րա­ւել, եւ քա­ղա­քա­կան հա­մա­կար­գի դե­րա­կա­տար­նե­րից ո°վ ի՞նչ դեր պէտք է ստանձ­նի քա­ղա­քա­ցու շա­հը սպա­սար­կե­լու հար­ցում:

Պ.- Գի­տէք, նուաս­տա­ցու­ցիչ է, երբ մենք ասում ենք, որ հա­սա­րա­կու­թիւնն ան­տար­բեր է եւ միայն օր­ուայ հա­ցի խնդրով է մտա­հոգ­ուած: Բո­լոր քա­ղա­քա­ցի­նե­րի շա­հը, ան­կախքա­ղա­քա­կան նա­խա­սի­րու­թիւն­նե­րից, այ­սօր մէկն է՝ ապ­րել ազատ հա­սա­րա­կու­թիւ­նում, ու­նե­նալ ար­դար ընտ­րու­թիւն­նե­րով իշ­խա­նու­թիւն ձե­ւա­ւո­րե­լու հնա­րա­ւո­րու­թիւն, ի վեր­ջոյ ապ­րել բար­գա­ւաճ երկ­րում, որի իշ­խա­նու­թիւնը յոյ­սը դնում է սե­փա­կան երկ­րի, սե­փա­կան հա­սա­րա­կու­թեան մի­ջոց­նե­րի ճիշդ կա­ռա­վար­ման եւ ոչ թէ այլ երկր­նե­րի բա­րեգ­թու­թեան վրայ: Մար­դիկ ան­տար­բեր չեն: Ինչ­պէս կա­րող են նրանք ան­տար­բեր լի­նել, երբ ամէն որո­շում ազ­դում է նրանց եւ նրանց երե­խա­նե­րի կեան­քի վրայ: Իշ­խա­նու­թիւնը ժո­ղովր­դից խլել է իրենց կեան­քի վրայ ազ­դող գոր­ծըն­թաց­նե­րի հան­դէպ իրենց հե­տաքրք­րու­թիւնն ար­տա­յայ­տե­լու, դրանց մաս­նակ­ցե­լու եւ դրանց վրայ ազ­դե­լու բո­լոր լծակ­նե­րը: Որ­պէս ար­դիւնք, նրանք իրենց ան­զօր են զգում: Խնդիրն այ­սօր ու­ժե­րի նե­րա­ծին չա­փով այդ լծակ­նե­րից իւ­րա­քան­չիւ­րի հա­մար պայ­քա­րելն է, լի­նի դա խօս­քի ազա­տու­թիւնը, ար­դա­րա­դա­տու­թիւնը, քա­ղա­քաց­ի­ա­կան ամէն տե­սա­կի ազա­տու­թիւն­նե­րը եւ վեր­ջա­պէս ար­դար ընտ­րու­թիւն­նե­րը:

Happy
Happy
0 %
Sad
Sad
0 %
Excited
Excited
0 %
Sleepy
Sleepy
0 %
Angry
Angry
0 %
Surprise
Surprise
0 %

Average Rating

5 Star
0%
4 Star
0%
3 Star
0%
2 Star
0%
1 Star
0%

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Social profiles