0
0
Գէորգ Պետիկեան
Տեսանելի է: Ուրախ չենք, որովհետեւ…անէ՛ծք չար սատանային… ազգովին տխուր ենք:
Նախապէս ամէն առիթներով այս մասին խօսած եւ արտայայտած եմ: Բացառութիւններու մասին չէ խօսքս: Թերեւս, շատերու նման դուք ալ նկատած էք, թէ երկար ամիսներէ ի վեր բոլորիս դէմքերուն վրայ չորցած է ժպիտ ըսուածը: Չկայ: Բոլորս ալ տխուր ենք: Որո՞ւ որ հանդիպիս, նոյն պատասխանը կը ստանաս:
– Ինչպէ՞ս խնդամ: Ի՞նչ բանի համար ուրախանամ: Չե՞ս տեսներ…:
Ու ամէն բան բացայայտ է: Ազգային իրավիճակ, Արցախեան վերջին պատերազմ, պարտութիւն, հազարաւոր զոհեր եւ կորուստներ, գերիներ, հայրենի ներքին եւ արտա-քին հարցեր, հայրենիքի հողերու վրայ օտար զինուորներու ներկայութիւն, Սփիւռքեան հին ու նոր ճգնաժամեր, հայու նախանձ եւ անիմաստ վէճեր, ընտանեկան մթնոլորտ, ամուսնալուծում, օտար ամուսնութիւն…մնացեալը, դուք շարունակեցէ՛ք:
Այս բոլոր հարցերը «մաշեցուցած» են հայու մեր ներաշխարհը:
Ըսէ՛ք, ինչպէ՞ս ուրախանալ:
Եթէ հետեւիք աշխարհի քաղաքական, տնտեսական եւ ընկերային դէպքերուն, արդէն պիտի համոզուիք այս տողերուն: Նաեւ ըսեմ, որ համայն աշխարհն ալ տխուր է:
Ուրեմն, ինչո՞ւ զարմանալ, երբ մեզմէ որեւէ մէկուն դէմքին վրայ ժպիտ չենք նկատեր: Արդէն ժպիտ ըսուածը անցեալ տարուան Նոյեմբեր 9-էն ի վեր չորցած կամ սրբուած է մեր բառարաններէն, ըլլանք՝ ծնողք, զաւակ, ուսուցիչ, տնօրէն, ընթերցող, խմբագիր, առաջնորդ, ղեկավար, զօրավար, բանակ, զինուոր, գնդապետ, կուսակցական, կամ միութենական գործիչ:
Ու որքան ալ փորձեմ արդարանալ եւ պատասխանով մը համոզուիլ՝ նոյն եզրակացու-թեան կը յանգիմ: Որովհետեւ…, մեր մօտ կայ լուռ տառապանք մը, որ չի խաղաղիր: Ցաւի գրուած եւ անգիր երգ մը: Եթէ փորձենք քիչ մը աւելի խորանալ կը տեսնենք, որ այս ժպիտ ըսուածին չքացման եւ տխուր իրավիճակի գլխաւոր պատճառը մեր անմխիթար կացութիւնն է: Պարտուած ազգ ենք: Գիտենք: Ահա մեր կեանքի ներկայ երեսը: Յուսահատութիւնն ու յուսախաբութիւնը գողցած եւ մեզմէ հեռացուցած են մեր ուրախութիւնները: Ներքին ու արտաքին զանազան պատճառներով բաժնուած ենք կեանքի մեր հաճելի ընկերակիցէն՝ ժպիտէն։ Նորութիւն չէ: Նայեցէ՛ք ձեր չորս կողմը: Տխուր է սփիւռքահայը: Տխուր է հայրենիքի ու Արցախի մեր ժողովուրդը: Տխուր է մեր բանակն ու հայրենի հողը: Մէկ խօսքով, տխուր է աշխարհի հայը:
Մեր ուղեղները, ի տես ներկայ ներքին եւ արտաքին «իրարանցումներուն», կարծես միայն տխրութիւն կ’արտադրեն ու մեզ դէպի յուսալքութիւն կ’առաջնորդեն: Ճգնաժամ մըն է, որ կ’ապրինք: Ճիշդ է: Ուրախութիւնը, երազի մը մէջ կորսուած երանելի փափաք մը դարձած է: Ամէն վայրկեան եւ ամէն տեղ, կաթիլ մը տրտմութիւն, պատառ մը ճիչ: Գոյժ: Մահ: Կորուստ: Մտահոգութիւն եւ հառաչանք:
Այսպէս, «Քորոնա» ժահր, առաւել՝ հայրենիքի եւ Սփիւռքի ներկայ իրավիճակ…, հայու անհանդորժողութիւն…,հայու անվստահութիւն…, հայու փառամոլութիւն…, հայու կորուստ…, աթոռապայքար…եւ մասամբ նորին:
Հոգեկան անկում է այս մէկը: Չենք անդրադառնար: Դժբախտաբար:
Անոր համար, երբ մարդոց հետ կը խօսիս, կը գտնես թագնուած խորութիւնը կեանքին ու անոր ընկերացող վիշտերուն: Կը զգաս, որ մարդիկ հետդ կը խօսին, բայց անոնց ձայնը ուրիշ բան կ’ըսէ:
Տարիէ մը ի վեր, տխրութեան ծանր եւ թանձր ամպերը նստած են մեր բոլորի հոգիներուն, սրտերուն եւ ուղեղներուն վրայ: Ու այս տխրութիւն ըսուածը բազմաշեշտ ալ է: Այսպէս, առողջութիւն…, ֆիզիքական եւ նիւթական կորուստ…, մահ եւ աւեր…, խաղաղութիւն…, հայրենի հողի եւ կալուածի կորուստ…, գործի ձախողութիւն…: Եւ տակաւին շատ մը «տեսակաւոր» այլ պատճառներ:
Ահա թէ ինչո՞ւ համայն հայութիւնը ուրախ չէ:
Կը կրկնեմ.- բոլորով տխուր ենք: Չենք կրնար այս մէկը ուրանալ: Չենք կրնար մեր տխրութիւնը թագցնել: Բայց, ըսէ՛ք խնդրեմ, ո՞վ եւ ինչպէ՞ս պէտք է ուրախ ըլլայ կամ ժպտի: Բժի՞շկը հիւանդին, թէ՞, հիւանդը բժիշկին: Զաւակ կորսնցուցած ծնողքը, երկրի ղեկավարին, թէ՛, հակառակը: Զինուորը, իր հրամանատարի՞ն: Պարզ քաղաքացին, երկրի կառավարութեա՞ն…իր պատգամաւորի՞ն…, իր նախարարաի՞ն…: Եւ տակաւին…:
Ինչպէ՞ս կարելի է տխրութեան այս մշուշը հայ մարդոց հոգիներէն դուրս բերել: Ինչպէ՞ս կարելի պիտի ըլլայ նման «ծանր» ու անտանելի ներկայ այս անօրինակ մթնոլորտը «շոգիացնել» մանաւանդ հայրենի եւ Սփիւռքեան երկինքներէն: Ո՞վ կը մտածէ այս մասին:
Ամէն անգամ եւ առիթով կը կրկնենք, որ մեր ապրած դարը արագավազ է ու ամէն տեղ այս է իրականութիւնը: Այս է նաեւ մեր ապրած դարու չգրուած օրէնքն ու կարգը:
Ու կը հաւատանք, որ ձերբազատուելու համար այս անօրինակ կացութենէն, անմիջական կարիքը ունինք արժէքներու, որոնք մեզ պիտի առաջնորդեն դէպի հայ կեանքի դրական կողմերը եւ նոր դիմագիծ պիտի տան մեր բոլոր օրերուն: Այլ խօսքով՝ նոր հաւատք եւ նոր երազ: Այս մէկուն համար, նախապայման է մենք զմեզ աւելի մօտիկէն ճանչնանք: Հեռու մնանք օտարամուտ սնապարծութենէն ու հին ու նոր անձնական «հաշիւներէն»: Վերջապէս՝ ազգովին «խելքի» գանք: Անիմաստ է դէպքեր թուարկել:
Ա~լ այս բոլորը, իրապէս որ կրկնելէն յոգնեցանք: Բոլորս, քաջածանօթ ենք: Գոց գիտենք: Գոց սորվեցանք:
Դարերու մեր երազանքն էր, լուսաւոր Հայաստան մը կառուցելը: Ա՛յս էր, որ մեզ միշտ ուրախ պիտի պահէր: Իսկ եթէ անպայման կ’ուզենք ուրախ ապրիլ, կարեւոր է, որ միասնաբար եւ համախմբուած, Հայաստանը «բերենք» մեր հայու հոգիներէն ներս: Կարեւորը հայ կեանքի մեր շրջագիծը գտնելն է:
Ու հաւատացէ՛ք, մեր ժողովուրդը ա՛յդ կը սպասէ:
Կարեւորը, մե՛ր ինքնութեան խարիսխը պահելն է, Եռաբլուրին հանգչող, հազարաւոր զոհուած տղոց հոգիներուն առջեւ: Մէկ խօսքով, ըլլանք ամբողջովին ա՛յն, ինչ որ իսկապէս պէտք է, որ ըլլայինք:
Ի՞նչն է մեր ամենամեծ թշնամին: Պարզեմ: Ամենամեծ թշնամին ո՛չ թէ մեր անմխիթար կացութիւնն է, այլ յուսահատութիւնը եւ մեր կորսնցուցած վստահութիւնը:
Ահա, ինչո՞ւ ուրախ չենք: Ահա, Ինչո՞ւ տխուր ենք:
Մնացեալը դուք գիտէ՛ք…մեղքը ձեր վիզը:
…
