0
0
Հ.Յ.Դ. Բիւրոյի անդամ Դաւիթ Լոքեան, քանի մը օրուայ համար այցելեց Ա.Մ.Ն. Արեւելեան շրջան: Անոր կ՛ընկերակցէր, շրջանի մօտ Հ.Յ.Դ. Բիւրոյի ներկացուցիչ Յակոբ Տէր Խաչատուրեան:
Լոքեան, որ տարիներ առաջ, ստանձնած էր Գիւղատնտեսութեան նախարարութեան պաշտօնը, ժամանեց Ուաշինկթըն, անցեալ Չորեքշաբթի Նոյեմբեր 2-ին: Ապա, Յակոբ Տէր Խաչատուրեանի հետ ան նաեւ այցելեց յաջորդաբար` Ֆիլատելֆիա, Շիքակօ, Փրովիտէնս (ուր հանդիպեցան նաեւ Նիւ Ինկլընտ շրջանի բոլոր ընկերները), Նիւ Եորք եւ Նիւ Ճըրզի:
Բոլոր շրջաններէն ներս ալ, Լոքեան անդրադարձաւ ներկայ իրավիճակին մասին, յայտնելով թէ յատկապէս տնտեսական ներկայ դաժան պայմանները հետզհետէ աւելի կ՛ազդեն հայուն վրայ:
Ան նշեց թէ մեր հայրենիքն ու ազգը կը դիմագրաւեն լուրջ տագնապներ եւ թէ այս տագնապին ետին գտնուող ընկերա-տնտեսական պատճառներուն ազդու լուծումներ որոնելը անյետաձգելի անհրաժեշտութիւն է` առաջքը առնելու համար մտահոգիչ ծայրայեղութիւններու եւ անընդունելի իրադարձութիւններու:
Ան նշեց նաեւ, թէ Հայաստանի ներկայ ղեկավարութեան մեծագոյն տագնապը` այն փաստացի իրողութիւնն է, որ Հայաստանէն արտագաղթը միեւնոյն թափով կը շարունակուի:
Լոքեան նաեւ նշեց թէ Հայաստան-Սփիւռք գործակցութիւնը բազմիցս սկսած է դառնալ մակերեսային եւ առժամեայ, նկատի ունենալով որ համահայկական տեսլականով ու մտածողութեամբ չէ հիմնաւորուած եւ խոր արմատներ ստացած: Ան շեշտեց թէ, խիստ կարեւոր է համախմբել Հայաստանի, Արցախի եւ Սփիւռքի աշխարհացրիւ զաւակները, այդ ալ հայ ազգին ամբողջականութիւնը արտայայտելու ու միասնականութիւնը խորացնելու իմաստով, ինչպէս նաեւ ազգին ու հայրենիքին ընդհանրական ու գերագոյն շահերը ապահովելու, եւ տագնապները լուծելու:
Այսպէս, ան կարեւորեց Հայաստանի հզօրացումը, Արցախի անկախութեան ամրապնդումը ու Սփիւռքի վերակազմակերպումը, որպէս շղթայուած եւ անդրդուելի ամբողջութիւն: Այս ծիրէն ներս, Լոքեան անգամ մը եւս յայտնեց թէ յատուկ ուշադրութիւն պէտք է տրուի Սփիւռքին, որպէս մեր ազգին կենսական ներուժը ներկայացնող մէկ կարեւոր հատուածը, ինչպէս նաեւ Ջաւախքի հայութեան, ի խնդիր անոր մարդկային իրաւունքներու պաշտպանութեան ու ազգային դիմագիծի պահպանման:
Բիւրոյի անդամին համար հրամայական անհրաժեշտութիւն է համահայկական մտածողութիւնը, յաչս համահայկական մօտեցումներ որդեգրելու եւ այդ ալ բնականաբար ի շահ հայրենիքին եւ հայրենասիրութեան: Լոքեան աւելցուց թէ անկախութեան կերտումը դժուար է. սակայն, նոյնքան բարդ է նաեւ անկախութեան պահպանումն ու ամրապնդումը, ուր կարիքը կայ հաւաքական հաւատքի եւ կամքի:
Հայ-թուրք յարաբերութիւններու եւ յատկապէս ճամբու մասին անդրադառնալով, ան ըսաւ թէ եղած են եւ ցայսօր կը կատարուին բազմաթիւ ուսումնասիրութիւններ: Տնտեսագէտներ կը զբաղուին այդ գործով եւ համաշխարհային Դրամատունն ալ, իր կարգին մօտէն հետաքրքրուած է թէ, նմանօրինակ կաղութիւն, ի՞նչ իրադարձութիւններ կրնայ ստեղծել: Լոքեան պարզաբանեց թէ յատկապէս Հայաստանն է որ, դժուարութիւններու առջեւ պիտի գտնուի, հզօր հարեւանի հետ ազատ տնտեսական յարաբերութիւններ իրականացնելու պարագային:
Լոքեան նաեւ անդրադարձաւ փտտածութեան եը զեղծարարութեան մասին: Ան շեշտեց թէ փոքրամասնութիւն մը կը շարունակէ շահագործել եւ օգտագործել, եւ դիմացը մտաւորականներու, գրողներու, ուսուցիչներու եւ մասնագէտներու փաղանգ մը կը մնայ աղքատ:
Լոքեան յայտնեց թէ կ՛ապրինք համաշխարհայնացած աշխարհի մը մէջ ու անմիջականօրէն ու գոյութենական կերպով ենթակայ` համաշխարհայնացման մշակոյթին, մտածելակերպերուն ու գործելակերպերուն: Ան նշեց թէ այս պատճառով, պէտք է հեռու մնալ ժամանակավրէպ գործելաձեւերէ եւ որդեգրել այնպիսի ոճ ու մօտեցում, որոնք առաւելագոյն չափով կը ներգրաւեն մեր ժողովուրդի զաւակներուն ու յատկապէս մեր երիտասարդութեան մասնակցութիւնը համահայկական ծրագիրներուն ու աշխատանքներուն:
Ան եզրակացուց, թէ Հայաստանի մէջ գոյութիւն ունին շատ լաւ օրէնքներ, որոնք կը համապատասխանեն միջազգային օրէնքներուն, սակայն իրականութեան մէջ այլ բան է օրէնքը, եւ բոլորովին այլ` իրական “ռէալ“ կեանքը, ու Դաշնակցութիւնը կը ձգտի, որ օրէնքներն ու “ռէալ“ կեանքը համապատասխանեն իրարու:
Կատարուած զրոյցներէն ետք, տեղի ունեցաւ հարց-պատասխան: Շրջանի մօտ, Հ.Յ.Դ. Բիւրոյի ներկայացուցիչ Յակոբ Տէր Խաչատուրեան կատարեց թարգմանութիւնները:
Բազմիցս հետաքրքրուած ընկերներ, հարցումներ ուղղեցին Հայաստանի ներկայ իրավիճակին մասին եւ Լոքեան կրցաւ մանրամասնօրէն բացատրել եւ պատասխանել: Նաեւ, այս հանդիպումներու կողքին կատարուեցաւ հիւրասիրութիւն-ընթրիք:
