Տարօրինակ Լուսարձակներ Շարմ էլ Շէյխէն
«Հայրենիք» – Պոսթըն
Խմբագրական
Զբօսաշրջիկներուն համար դրախտավայր մըն է Շարմ էլ Շէյխ քաղաքը, որ կը գտնուի Եգիպտոսի ասիական հատուածին՝ Սինայի թերակղզիին հարաւը, Կարմիր ծովու Շէյխ ծոցի ափին, հռչակուած է իբրեւ այդ ծովուն հարսը եւ ստացած՝ Շարմ էլ Շէյխ անունը։
Սակայն միայն լողացողներու, սուզուողներու եւ ամբողջ տարին իբրեւ ամառ վայելող զբօսաշրջիկներուն համար չէ այս քաղաքը, այլ նաեւ հռչակաւոր է իր գագաթնաժողովներով, որոնք կը միտին խաղաղութիւն հաստատելու տարածաշրջանէն ներս։ Պաղեստինին առընչուող բանակցութիւններուն մեծ մասը տեղի ունեցած է այս քաղաքին մէջ։ Չէ մոռցուած, որ Եգիպտոսի նախկին ղեկավար Հիւսնի Մուպարաք իր հրաժարականը ներկայացուց Շարմ էլ Շէյխի մէջ։
Հոկտեմբեր 13-ին, անգամ մը եւս աշխարհի կիզակէտն էր Սինայի այս զբօսաշրջային, հրապուրիչ քաղաքը։ Թրամփեան իւրայատուկ ոճով արագ դասաւորում մը՝ եւ յայտարարուեցաւ Կազայի պատերազմին աւարտը։ Ինչպէս որ խոստացած էր, թէ ամսական դրութեամբ պիտի հաշտեցնէ թշնամի երկիրներ, Սպիտակ Տան վարձակալութիւնը վերցնելէ ութ ամիս ետք, ահաւասիկ ութերորդ պատերազմի աւարտն է, որ կը կարծէ, թէ իրականացուցած է։
Հետաքրքրականը այն է, թէ ան Կազայի այդ ահաւոր պատերազմն ու կործանումը կասեցնելու համար, Թրամփ այդ օրը չէր բաւականացած շրջանին մէջ գործող երկիրներով, այլ կարգ մը մեծերու կողքին, հրաւիրած էր վարիչները բոլոր այն երկիրներուն, որոնց մղած պատերազմները, ըստ իր հաւաստիացումին՝ աւարտած էին։
Տեսարանը յար եւ նման էր տարիներ առաջ պատկերասփռուող՝ Թրամփի սարքած «Սկսնակը» («The Apprentice») յայտագիրին: Բայց պէտք է աւելցնել, թէ այս անգամ ներկայացուողը պարզ յայտագիր մը չէր, այլ աւարտականի հասած սկսնակներու վկայականաց բաշխում։ Շատերու համար, բարդ ու դժուար լուծուելիք հարցեր չէին ներկայացուած, այլ անոնք ժամանած էին «օրհնութիւն» ստանալու «սուրբ փրկիչ» Թրամփէն, յուսալով, որ հաւանական սեղանէն պատառիկներ հասնին իրենց։ Անշուշտ, այս կատակերգութենէն զերծ չմնաց Հայաստանը, յանձին վարչապետ Փաշինեանի։ Ուշագրաւ էր այն ակնթարթը, երբ հրաւիրեալներուն առջեւը նստած Թրամփ ետին կը նայի ու Ատրպէյճանի նախագահ Ալիեւին հետ զրուցելով՝ կը վերյիշեցնէ, թէ մէկ ժամէն լուծած է 32 տարուան պատմութիւն ունեցող պատերազմ մը։ Ընդհանրապէս արհամարհական ոճով, ան փորձած է տասնեակ հրաւիրեալներուն մէջէն նշմարել Փաշինեանը, որ աւելի ուշ նաեւ լուսանցքի մէջ նետուեցաւ եւ մինչեւ իսկ ներկայութիւնը չզգացուեցաւ, երբ հակառակ բազմաթիւ ճիգերու, ան չկրցաւ գրաւել բազմազբաղ Թրամփի ուշադրութիւնը ։ Եթէ մասնագէտ հոգեբոյժի մը հարց տրուի, ան վստահաբար պիտի պատասխանէ, թէ «ազգընտիր» վարչապետը կը տառապի հոգեբանական կուրութենէ (psychological blindness), իսկ Սպիտակ Տան վարձակալը՝ բնածին մեծամոլութենէ (megalomania):
Շարմ էլ Շէյխի հանդիպումը յատկապէս Կազային վերապահուած էր։ Պատերազմ մը, որ պատճառ դարձած էր ահաւոր քանդումի եւ աւելի քան 70 հազարի հասնող զոհերու։ Իսկ մնացեալ հրաւիրեալները պարզապէս եկած էին՝ Նոպելեան մրցանակի մթնոլորտ մը ստեղծելու, այդ նիւթին գծով բաւական մը յուսախաբ Թրամփին համար։ Եգիպտոսի նախագահը դարմանեց կացութիւնը եւ շքանշան մը նուիրեց հիւրերու պետին:
Շարմ էլ Շէյխի գագաթնաժողովին զուգահեռ՝ առեւանգուածներն ու բանտարկեալները փոխանակուեցան։ Անշուշտ, խօսքը Իսրայէլի եւ Պաղեստինի մասին է։ Չափուեցան-ձեւուեցան յաջորդ քայլերուն նախագիծերը:
…Մե՞ր աշխարհին մէջ: Դժբախտաբար, հայ բանտարկեալները կը պահուին Պաքուի բանտերուն մէջ, կը շարունակուի անոնց դէմ յարուցուած շինծու դատը, իսկ Երեւանի իշխանաւորները ո՛չ միայն այդ հարցն ալ դրած են Արցախէն հրաժարելու ցանկին վրայ, այլ կը նախընտրեն, որ անոնց մասին չխօսուի, աղմուկ չբարձրացուի, հոգ չէ թէ Փաշազատէ մը դարձեալ սպառնական մեղադրանքներ կ’արձակէ մեր Եկեղեցւոյ հասցէին։ ՔՊ-ականներուն ի՜նչ հոգը, թէ մեր Դատին այս կամ այն մասնիկը բզիկ-բզիկ կ’ըլլայ…
