0
0
Հերմինէ Կարապետեան
Օգոստոս 27-ին, Ջաւախքի Կարծախ գիւղը մարդաշատ էր: Կարծախ գիւղի Սուրբ Կարապետ եկեղեցում մատուցուեց Սուրբ Պատարագ, որն էլ ազդարարեց Ջիւանու 170-ամեակին նուիրուած տօնակատարութեան մեկնարկը:
Այս տարին տարբերուեց մնացած բոլոր տարիներից, քանի որ վերջապէս Ջիւանու հայրական Կարծախ գիւղում վերակառուցուեց եւ բացուեց Ջիւանու տուն թանգարանի ցուցասրահը: Աշխարհի տարբեր երկրներից եւ քաղաքներից, ինչպէս նաեւ Ջաւախքի տարբեր շրջաններից ժամանած հարիւրաւոր մարդիկ, որոնք լոյսը բացուելուն պէս հաւաքուել էին թանգարանի դիմաց, անհամբեր սպասում էին թանգարանի պաշտօնական բացմանը, որից յետոյ միայն կարողացան ծանօթանալ վերանորոգուած ցուցասրահին եւ հաւաքագրուած նմուշներին: 
Ախալքալաքի շրջանային ժողովի նախագահ Համլեթ Մովսիսեանի խօսքով, օրը պատմական նշանակութիւն ունի ամբողջ հայութեան եւ Ջաւախահայութեան համար. «Երբ Կարծախ գիւղում վերանորոգուեց Սուրբ Կարապետ եկեղեցին, միտք առաջացաւ յաջորդիւ վերանորոգել Ջիւանու տուն-թանգարանը, որտեղ նա ծնուել եւ կայացել է որպէս աշուղ: Ջիւանին այն մեծութիւններից է, որ իրաւունք ունի այսպիսի տուն-թանգարան ունենալ: Թանգարանի բացումը մեծ նշանակութիւն ունի ոչ միայն համայնքի, այլեւ ամբողջ հայութեան համար»:
Ջաւախքին աջակցութիւն հիմնադրամի նախագահ Սօս Սահակեանը նախ շնորհաւորեց բոլոր Ջաւախահայերին, նորօրեայ պատմութեան մէջ Ջաւախքում առաջին թանգարանի բացման կապակցութեամբ: «Տուն-թանգարանը կ՚ունենայ մշտական աշխատող եւ իւրաքանչիւր օր կ՚ընդունի աշխարհի տարբեր երկրներից ժամանած մշակութասէր հասարակութեանը,, -տեղեկացրեց Սօս Սահակեանը:
Թանգարանի բացումը ազդարարող ժապաւէնը կտրելու պատուին արժանացան Ջիւանու ծոռ Սպարտակ Բանգոյեանը եւ Վրաստանի խորհրդարանում Ախալքալաքի մեծամասնական պատգամաւոր Սամուէլ Պետրոսեանը: Պաշտօնական բացումից յետոյ տեղի ունեցաւ նաեւ տուն-թանգարանի օծման արարողութիւնը:
Հայաստանի Հանրապետութեան գիտութիւնների ազգային ակադեմիայի Շիրակի հայագիտական հետազօտութիւնների կենտրոնի գիտքարտուղար, երաժշտագէտ արուեստագիտութեան թեկնածու Յասմիկ Յարութիւնեանը ծանօթացրեց թանգարանում տեղ գտած ցուցանմուշներին: Նրա խօսքով, ցուցասրահը համալրելը շատ դժուար է եղել, քանի որ ի սկզբանէ Ջիւանիից եղել է ընդամէնը ինը նկար, սակայն մնացել էր ամենակարեւորը` Ջիւանու տունը: «Ցաւօք, անձնական իրերը չեն պահպանուել, այդ իսկ պատճառով մենք հանգամանօրէն ուսումնասիրեցինք Ջիւանու գործունէութիւնը, որպէսզի կարողանանք ազգային սեփականութիւն դարձնել աշուղի տառապանքով ու փառքով լի ուղին», նշեց նա:
Թանգարանին ծանօթանալուց յետոյ հաւաքուածները տեղափոխուեցին գիւղի յարակից բարձունք, որտեղ սկսուեց միջոցառման համերգային մասը: Միջոցառմանը ներկայ էին հիւրեր Հայաստանից եւ Վրաստանից, պետական պաշտօնեաներ, մշակութային գործիչներ, գրողներ, երաժիշտներ, ինչպէս նաեւ պարային համոյթներ, որոնք իրենց ելոյթներով, երգով, պարով ու ասմունքով գեղեցկացրին միջոցառումը:
Տարին նշանաւորուեց նաեւ աշուղ Լէյլիի եւ Աշուղ Ալիքի մրցոյթով, որտեղ չկար պարտուող: Աշուղի շունչը, աշուղական ոգին, իրերն ու ստեղծագործութիւնները մէկտեղուել էին թանգարանի ցուցասրահում: Աշուղ Լէյլին եւ աշուղ Ալիքն էլ հանդէս եկան աշուղ Ջիւանիին եւ Ջաւախք աշխարհին նուիրուած երգերով:
Աւարտին Ջաւախքին աջակցութիւն հիմնադրամի գործադիր տնօրէն Աշոտ Յակոբեանը յայտարարեց, որ արդէն նուիրատուութիւններ են արուել թանգարանի երկրորդ մասի վերականգման համար եւ աշխատանքները չեն դադարեցուի: «Սկսելու ենք վերանորոգել հին տան հատուածը, կահաւորել այդ ժամանակին յատուկ հին կահոյքով, աշխատանքները շարունակւում են նաեւ բովանդակային իմաստով, քանի որ ցուցասրահի համար իրեր հաւաքագրելու ընթացքում հասկացանք, որ ամէն օր նոր Ջիւանի է բացայայտւում: Ջիւանին մինչեւ վերջ ուսումնասիրուած չէ, կան բազմաթիւ անյայտ գործեր, որոնք կը վերականգնենք եւ կեանքի կը կոչենք»,,-նշեց նա եւ յաւելեց, որ թանգարանը կը հետաքրքրի յատկապէս երիտասարդ աշուղագէտների եւ գրականագէտների, ինչպէս նաեւ ամբողջ աշխարհից ժամանած զբօսաշրջիկների:
Միջոցառման աւարտը պայմանական էր, քանի որ երգը, պարն ու ուրախութիւնը շարունակուեց իւրաքանչիւր կարծախցու տանը: 170 տարի անց Ջիւանին շարունակում է ապրել եւ ուրախացնել իր համագիւղացիներին եւ ամբողջ հայ ազգին:
