
Կազմակերպութեամբ Շիքակոյի Համազգային Կրթական եւ Մշակութային Միութեան գրական յանձնախումբի« Կիրակի Հոկտեմբեր 18« 2009ի յետմիջօրէին« Հայ Կեդրոնի Շահնազարեան սրահին մէջ տեղի ունեցաւ ֆրանսահայ յայտնի մտաւորական« արձակագիրևբանաստեղծ Մովսէս Պչաքճեանի վերջին երկհատոր վէպին գինեձօնը: Ձեռնարկին ներկայ էին եկեղեցւոյ հոգեւոր հովիւ արժ. Տ. Զարեհ Ա. քհնյ. Սահակեան« Հալէպի Ազգային Քարէն Եփփէ Ճեմարանի նախկին աշակերտուհիներ եւ շուրջ 80 գրասէր հասարակութիւն մը:
Հանդիսութեան բացումը կատարեց Շիքակոյի Համազգայինի ատենապետ Յարութ Միքայէլեան »Ասում են թէ« երգը մեկնաբանեց Յարութ կէնտիմեան: Այնուհետեւ Յարութ Միքայէլեան ներկայացուց յարգելի մտաւորականը եւ ապա թուելէ ետք գրագէտի հասցէին եղած վկայութիւններու շարքը« ընթերցեց արժանթինաբնակ յայտնի մտաւորական եւ Ազգային Քարէն Եփփէ Ճեմարանի նախկին պաշտօնակից Պետրոս Հաճեանի վկայութիւնը: Գրագէտի նախկին աշակերտուհիներէն Ռիթա Առաքելեան ներկայացուց Մ. Պչաքճեանի դասընկերուհի՝ Մատլէն Մարտիրոսեանի ճեմարանական յուշերը ճեմարանականներ« Թալին Պոյրազեան եւ Ռոզիկ Սազեան »Անցողիկը եւ Անժամանցելին« երկհատոր գրքէն մէջբերումներ կատարեցին: Իսկ Անի Վարդանեան եւ Յարութ Կէնտիմեան կարդացին Էլիզ Շարապխանեանի գրախօսականը:

Ըստ գրախօսին.և »գիրքը կարելի է կարդալ քանի մը մակարդակներու վրայ: Ան սիրոյ պատմութիւնն է գրքի հերոս Յովսէփին եւ հրէական եւ ֆրանսական խառն ծագումով Վերոնիքին: Ան նաեւ իր ինքնութեան գիտակից սփիւռքահայու տուայտանքն է օտար մթնոլորտին մէջ« այս պարագային՝ Փարիզի մէջ: Այն բացայայտումն է »գրող«ի ներաշխարհին ու անոր իրերը տեսնելու յատուկ եղանակին: Ան նկարագրութիւնն է հայ ընտանիքի աւանդական կապերուն« որոնք սեղմ են ու ջերմ« յաճախ շնչահեղձ ընելու աստիճան եւ խոտոր կր համեմատին արեւմտեան բարիքներուն: Ան ցասում մըն է նիւթապաշտութեան եւ ընչաքաղցութեան դէմ: Ան վերլուծումն է այր մարդու սեռային մղումներուն եւ անոնց որպէս արդիւնք տրամաբանութեան բացառման: Ան կը պարունակէ երեւակայութեան մեծ ոստումներ« որոնք այլաբանութեան կը դիմեն պատկերելու համար այն« ինչ որ »գրող«ը կը զգայ« սակայն չի կրնար հաղորդել »աշխարհին մաս կազմող« տարածումներով: Մանաւանդ« ան միջոցն է« որ Պչաքճեանի ընթերցողին փոխանցէ իր աշխարհայեացքը« իր կեանքի ըմբռնումը« իր հոգեկան ուրախութիւնները« իր էութիւնը« որ մեզի կը ներկայացուի խոր« զննողական եւ վերլուծական մօտեցումով«:
Ապա բեմ հրաւիրուեցաւ յարգելի գրագէտը« որ առաջին հերթին շնորհակալութիւն յայտնեց Համազգայինի տեղական մասնաճիւղին եւ ապա ընթերցեց երկու քերթուած իր գործերէն:

Այնուհետեւ« յանուն Շիքակոյի Համազգայինի« երէց անդամ Պետրոս Ալեքսանեան Մեսրոպ Մաշտոցի մանրանկարով պատրաստուած ոսկեայ մետալով մը զարդարեց Մ. Պչաքճեանի կուրծքը:
Յայտնենք« որ գրագէտ Մովսէս Պչաքճեանի »Անցողիկը եւ Անժամանցելին« երկհատոր գիրքին շնորհահանդէսը նախաձեռնութիւնն է Հիւսիսային Ամերիկայի եւ Գանատայի Շրջանային վարչութիւններուն: Առաջինը տեղի ունեցաւ Նիւ Եորքի մէջ եւ յաջորդաբար այլ քաղաքներու մէջ:
Մովսէս Պչաքճեան ծնած է Հալէպ« ուր անցուցած է իր մանկութիւնն ու կանուխ երիտասարդութիւնը Կրթասիրաց վարժարանի նախակրթարանէն շրջանաւարտ ըլլալէ ետք միջնակարգ ու երկրորդական ուսումը շարունակած է ծննդավայրի Քարէն Եփփէ Ազգային Ճեմարանէն ներս« իսկ համալսարանական ուսումը Դամասկոս« հետեւելով անգլերէն գրականութեան դասընթացքներու: Համալսարանը աւարտելէ ետք վերադարձած է Հալէպ ու եօթը տարիներ դասաւանդած է իր իսկ ուսանած ճեմարանէն ներս: Լիբանանեան նախապատերազմական շրջանին« շուրջ վեց տարիներ ապրելէ ու գործելէ ետք մայրաքաղաք Պէյրութի մէջ« անցած է Փարիզ« Ֆրանսա« ուր հոն եւս վարած է ուսուցչական դիւանապետութիւնը: Տիրապետած է հայերէն« անգլերէն եւ ֆրանսերէն լեզուներուն:
Յայտնենք նաեւ« որ 2009 Սեպտեմբեր 21ին Հայաստանի վերանկախացման 18րդ տարեդարձին առիթով« Հ Հ Նախագահ՝ պրն. Սերժ Սարգսեան իրենց կը շնորհէ »Մովսէս Խորենացի« պետական մրցանակը:
Գինեձօնի աւարտին տեղի ունեցաւ հիւրասիրութիւն« որու ընթացքին հեղինակը մակագրեց իր գիրքերը: Ապա գրասէր ներկաները առիթը ունեցան մօտէն ծանօթանալու հիւր վիպագիրին:
ԹՂԹԱԿԻՑ