
ՀԱՅՐԵՆԻՔ
Խմբագրական
Ամէն տարի Փետրուարի աւարտին, Սումկայիթի ջարդը աղաւաղող` Խոճալուի հարցը կը բերուի բեմահարթակ` Պաքուի քարոզչական մեքենային կողմէ: Այս տարի, Ալիեւի ղեկավարութիւնը, որոշած էր կիզակէտ ունենալ քաղաքակրթութեան կեդրոններէն` Փարիզը:
Քաղաքակրթուած աշխարհին կը մնայ բնութագրելն ու ենթադրելը, թէ ին՞չ պայմաններու տակ, Պաքու փորձեց տեղւոյն Խորհրդարանէն ներս, խափանել Սումկայիթի զոհերուն նուիրուած ձեռնարկ մը, գործածելով ամէն տեսակի միջոցներ, որոնք կրնան յետագային ծանր ազդել, հարցականի տակ առնելով պետական անձեռնմխելիութեան սահմաններն ու իսկական փրոթոքոլային կառոյցը:
Ֆրանսական պատկան մարմիններուն կը մնայ այս գծով աշխատանք հետապնդելն ու եզրակացութիւններու հասնիլը, թէ ինչպէ՞ս կարելի եղած է, որ խուլիկաններ իրաւասութիւն ունենան մուտքի արտօնագիր ունենալու, կառավարական հիմնարկէ մը ներս, ուր ապահովական կառոյցը ամէն բանէ վեր կը նկատուի:
Անցեալ շաբթուայ կէսերուն պատահածը մէկ օղակն է, ծայր առած սադրանքներուն, որոնք կը կատարուին հերթաբար, ամէն առիթով եւ զանազան պատճառաբանութիւններով: Սակայն Խոճալուի հարցը, յատուկ է իր կեղծիքով եւ չափազանցութիւններով: Նոյնիսկ շինծու կայքէջ մը, կոյր ազերի քարոզչական բառամթերքով մը կը նկարագրէ իրադարձութիւնները, որոնք բեմադրուեցան
Փետրուար 25-26, 1992-ի գիշերը եւ դիակները վերցուեցան քանի մը օր ետք` Մարտ 2-ին: Աւելի ազդեցիկ ըլլալու եւ ակնդիրին յաւելեալ յուզում պատճառելու համար, սարսափազդու լուսանկարներ ալ տեղադրուած են, ցոյց տալով կմախքի վերածուած դիակներ: Անշուշտ հոս, վայրկեան մը մէկդի դրած այս ցնցիչ տեսարանները, տեղին է հարց տալ թէ ինչպէ՞ս կարելի է կմախքի վերածուիլ քանի մը օրուան ընթացքին:
Յստակ է թէ այլ վայրէ մը առնուած լուսանկար մը առնուած ու տեղադրուած էր այդ յատուկ կայքէջէն ներս:
Խոճալուի այս իրադարձութիւններու շուրջ, ազերի որոշ բարձրաստիճան պաշտօնեաներ, լրագրողներ եւ նոյնինքն շրջանի բնակիչներ կը հերքեն ազերի ներկայ ղեկավարութեան արտայայտութիւնները, գնահատականներն ու ստայօդ վարկածները:
Արցախի ինքնապաշտպանութեան ուժերը` շղթայազերծուած զինուորական գործողութեան լոյսին տակ դիտմամբ, բաց ձգած էին անցք մը, որպէսզի տեղւոյն ազերի անմեղ բնակչութիւնը, կարենայ խոյս տալ այս զինուորական վտանգաւոր գօտիէն: Հոս է որ պատահած է ահաւորը, եւ ներքին ազերիական հաշիւներու հետեւանք, անմեղ բնակչութեան վրայ կրակուած է…Աղտամէն երկուքուկէս եւ Խոճալուէն ինը մղոն հեռաւորութեան վրայ գտնուող շրջանի մը մէջ, որ այդ օրերուն ազերիներու հակակշիռին տակ կը գտնուէր:
Օրին, ազերի մամուլը, իր կարգին հարցականի տակ առած էր տեղւոյն ղեկավարութիւնը, յայտնելով թէ Խոճալուն եւ բնակիչները գիտակցաբար զոհն են քաղաքական մութ նպատակի եւ թէ ողբերգութիւնն իրականացուցած են, նոյնինքն Ատրպէյճանի իշխանութիւնները:
Եւ ցայսօր, իրողութիւնները կը շարունակուին աղաւաղուիլ: