ԵՐԱԺՇ­ՏԱ­ԿԱՆ.- ՀԱՅ ԳԵՂՋ­ԿԱ­ԿԱՆ ԵՐԱԺՇ­ՏՈՒ­ԹԻՒՆԸ` ՄԻՋ­ՆԱ­ԴԱՐ­ԵԱՆ ԶԱՐ­ԳԱ­ՑԱԾ ՇՐՋԱ­ՆԻՆ (Բ)

0 0
Read Time:3 Minute, 54 Second

 

  ԱՐ­ՍԷՆ ՍԱՅ­ԵԱՆ

 

Շա­րու­նա­կե­լով` Միջ­նա­դար­եան զար­գա­ցած շրջա­նի գեղջ­կա­կան երաժշ­տու­թեան ու­սում­նա­սի­րու­թեան մեր ակ­նար­կը, կը յան­գինք այն եզ­րա­կա­ցու­թեան, որ այդ շրջա­նը, հա­մե­մա­տա­բար աւե­լի նպաս­տա­ւոր եղած է, ստեղ­ծա­գոր­ծու­թիւն­նե­րու բո­վան­դա­կու­թեան զար­գաց­ման հա­մար:

Նկա­տե­լի է երաժշ­տա­կան ար­տա­յայտ­չա­կան մի­ջոց­նե­րու հարս­տու­թիւնն ու բար­դու­թիւնը: Օրի­նակ, նկա­տի ու­նինք “Գու­թա­նի եր­գը“ ձայ­նագր­ուած Կո­մի­տաս Վար­դա­պե­տի կող­մէ անց­եալ դա­րու վեր­ջե­րուն: Ան­կաս­կած որ վե­րոգր­եալ ստեղ­ծա­գոր­ծու­թիւնն ամե­նա­վաղ ժա­մա­նակ­նե­րուն գո­յու­թիւն ու­նե­ցած “Հո­ռո­վել­նե­րու“ յե­տա­գայ զար­գացմ­նա ար­դիւնքն է:

Այդ գոր­ծե­րը կ՛ընդգր­կեն` Աս­տու­ծոյ ուղղ­ուած աղօթք, անա­սուն­նե­րուն ուղղ­ուած քնքուշ փա­ղաք­շանք եւ խրա­խու­սան­քի բա­ցա­գան­չու­թիւն­ներ: Մե­ղե­դին կը մի­ա­ւո­րէ երեք հիմ­նա­կան տարր: Սկիզ­բէն մին­չեւ վերջ ազ­դե­ցիկ կան­չեր, ասեր­գա­յինևար­տա­սա­նա­կան դարձ­ուածք­ներ եւ քնա­րա­կան բնոյ­թի սա­հունևեր­գա­յին ար­տա­յայ­տու­թիւն­ներ: Այդ երեք տար­րե­րը մի­ա­ցած, կը ստեղ­ծեն աւարտ­ուած երաժշ­տա­կան պատ­կեր մը:

Հե­տաքրք­րա­կան է նա­եւ եր­գի ձայ­նա­շա­րա­յին ըն­թաց­քը: Հա­ւա­տա­րիմ մնա­լով “Հո­ռո­վել­նե­րու“ պատ­մա­կան աւան­դու­թեան “Գու­թա­նի Երգ“ը կը պա­հէ իր ձայ­նա­շա­րա­յին հա­րա­զա­տու­թիւնը, աշ­խա­տան­քա­յին եր­գի աւե­լի զար­գա­ցած վի­ճա­կով:

Բա­ցի զար­գաց­ման սկզբուն­քէն, գեղջ­կա­կան երաժշ­տու­թեան մէջ, առ­կայ է նա­եւ մէկ այլ` ստեղ­ծա­գոր­ծու­թեան ընդ­հա­նուր բնոյ­թը որո­շող` նոյն­քան կա­րե­ւոր սկզբունք մը: Այս երկ­րորդ սկզբուն­քը ծնունդ առած է յստակ, չա­փա­ւոր աշ­խա­տան­քա­յին եւ պա­րա­յին շար­ժում­նե­րու հա­մա­պա­տաս­խա­նու­թեամբ: Այդ երե­ւոյ­թը զգա­լի կը դառ­նայ առա­ջին առի­թով, եր­գե­րու կշռոյ­թէն որը երաժշ­տա­կա­նօ­րէն կը կոչ­ուի “Շար­ժու­նու­թիւն“:

Որե­ւէ ստեղ­ծա­գոր­ծու­թեան մէջ եր­գա­յին գի­ծը կը ներ­կա­յաց­նէ, մար­դուն հո­գե­կան վի­ճակ­նե­րը: Իսկ “Շար­ժու­նու­թիւնը“ որ կը յա­ռա­ջա­նայ աշ­խա­տան­քա­յին եւ պա­րա­յին շար­ժում­նե­րէն, կշռոյ­թի հա­կա­դիր վի­ճակ մը կը ստեղ­ծէ: Սա­կայն, ստեղ­ծա­գոր­ծա­կան կեան­քի մէջ, այդ վի­ճակ­ներն իրա­րու չեն հա­կա­սեր: Այս կամ այն յա­րա­բե­րու­թեամբ` եր­կուքն ալ միշտ առ­կայ են, իւ­րա­քան­չիւր ստեղ­ծա­գործ­ու­թեան մէջ:

Այս­պէս, քնա­րա­կան մե­ղե­դի­նե­րուն մէջ կը գլխա­ւո­րէ սա­հունևեր­գա­յին սկզբուն­քը, իսկ “Շար­ժու­նու­թեան“ սկզբուն­քը զգա­լի է եր­գի որոշ մա­սե­րուն մէջ: Մինչ­դեռ պա­րա­յին մե­ղե­դի­նե­րու պա­րա­գա­յին, ընդ­հա­կա­ռակն, կը գլխա­ւո­րէ “Շար­ժու­նու­թեան“ սկզբուն­քը: Եր­գա­յի­նը կ՛օգ­տա­գործ­ուի մե­ղե­դին ջեր­մաց­նե­լու եւ մե­քե­նա­կան տպա­ւո­րու­թիւնը հե­ռաց­նե­լու նպա­տա­կով:

Այս առու­մով, պայ­ծառ օրի­նակ մըն է եր­գա­հանևխմբա­վար Բար­սեղ Կա­նաչ­եա­նի “Հոյ Նար“ խմբեր­գը: Ար­դա­րեւ, ժո­ղովր­դա­կան երաժշ­տու­թեան ար­տա­յայտ­չա­կան մի­ջոց­նե­րը բազ­մա­զան հնա­րա­ւո­րու­թիւն­ներ ու­նին: Ընտ­րե­լով մե­ղեդի­ին հա­մար որոշ ձայ­նա­շար, կշռոյթ եւ չափ` այդ տար­րե­րու մի­ա­ցու­մով ժո­ղովր­դա­կան երգ ստեղ­ծո­ղը կա­րե­լիու­թիւնը կ՛ու­նե­նայ իր մտքերն ու զգա­ցում­ներն ար­տա­յայ­տել, երաժշ­տա­կան մի­ջոցներ­ով, որոնք մի­ա­ժա­մա­նակ կա­րող են տար­բե­րիլ իրար­մէ իրենց իւ­րա­յատ­կու­թիւն­նե­րով:

 

Happy
Happy
0 %
Sad
Sad
0 %
Excited
Excited
0 %
Sleepy
Sleepy
0 %
Angry
Angry
0 %
Surprise
Surprise
0 %

Average Rating

5 Star
0%
4 Star
0%
3 Star
0%
2 Star
0%
1 Star
0%

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Social profiles