Մոնրէալ.- Սարգիս Զէյթլեանի Նահատակութեան 40-ամեակ Եւ Կիսանդրիի Քօղազերծում

ՄՈՆՐԷԱԼ («Հորիզոն»)․- Կազմակերպութեամբ տեղւոյն Հ․Յ․Դ․ «Սարգիս Զէյթլեան» կոմիտէին, Կիրակի, Մարտ 30-ին, Սուրբ Յակոբ Ազգային վարժարանի «Բաստրմաճեան» սրահէն ներս տեղի ունեցաւ Սարգիս Զէյթլեանի կիսանդրիի քօղազերծում եւ յիշատակի երեկոյ՝ առեւանգման եւ նահատակութեան 40-ամեակին առթիւ, ներկայութեամբ պետական, պատկան մարմիններու եւ ուղեկից միութիւններու շրջանային ու տեղական վարչութիւններու ներկայացուցիչներու եւ հոծ բազմութեան:

Նախքան պաշտօնական ձեռնարկի սկսիլը, տեղի ունեցաւ Սարգիս Զէյթլեանի կիսանդրիի քօղազերծում, որուն ընթացքին խօսք առաւ Լաւալի «Սարգիս Զէյթլեան» կոմիտէի ներկայացուցիչ Հրանդ Թաշճեան եւ նշեց, թէ արուեստագէտ Յակոբ Ճանպազեանի կողմէ պատրաստուած այս յուշարձանը հաւաքական պատուոյ տուրքն է աննկուն կամքով եւ նուիրումով օժտուած հերոսին։

Հ․Յ․Դ․ Գանատայի Կեդրոնական կոմիտէի ներկայացուցիչ Խորէն Տիմիթեան փոխանցեց Կեդրոնական Կոմիտէի խօսքը: «Այսօր պատմական օր է, որովհետեւ Լաւալի Հայ կեդրոնը պիտի օժտուի ընկերոջ յիշատակը յաւերժացնող կիսանդրի յուշարձանով», ըսաւ Տիմիթեան, որմէ ետք վաստակաշատ դաշնակցականներ եւ Սարգիս Զէյթլեանի հետ դժուար օրեր ապրած ու պայքարած ընկերներ Վիգէն Յովսէփեանի եւ Փիթըր Գարակէօզեանի ձեռամբ տեղի ունեցաւ Զէյթլեանի կիսանդրիի քօղազերծումը:

Արուեստագէտ դոկտ. Մովսէս Ծիրանի ներկայացուց կիսանդրիի հեղինակ արուեստագէտը, որուն ընթացքին յայտնեց, թէ Ճանպազեան ոչ միայն ազգային գործիչ է, այլեւ Գանատայի մակարդակին արժեւորուած եւ գնահատուած արուեստագէտ:

Տեղի ունեցաւ տեսերիզի ցուցադրութիւն, որ կը ներկայացնէր Զէյթլեանի կեանքը, գործունէութիւնն ու պատգամները:

Օրուան բանախօս՝ մտաւորական, խմբագիր եւ ուսուցիչ Կարօ Յովհաննէսեանը, որ յատուկ այս առթիւ հրաւիրուած էր Լիբանանէն: Ան նախ ողջունեց ներկաները ապա ըսաւ. «Ընդարձակ եւ բազմակողմանի է Սարգիս Զէյթլեանի ազգային եւ կազմակերպական գործունէութիւնը: Մէկ մարդու մէջ դժուար է ունենալ նուիրեալ ուսուցիչ-մանկավարժը, անզուգական հրապարակագիր-խմբագիրը, հեռատես քաղաքագէտը, ջղուտ հռետորը, ներհուն գաղափարախօս-տեսաբանը, պատրաստուած եւ խիզախ մտաւորականը, ինչպէս նաեւ անմրցելի կազմակերպող ղեկավարը: Ու գրեթէ բոլորին մէջ ալ տաղանդաւոր: Առաւել՝ նկարագրով ուժեղ մարդը, սկզբունքի տէր անհատականութիւնը, ծառայասէր, տեսլապաշտ եւ ժողովրդակեդրոն ղեկավարը»:

Պատգամաբերը ըստ արժանւոյն անդրադարձաւ Զէյթլեանի բազմակողմանի գործունէութեան ու անոր փոխանցած պատգամներուն՝ ըսելով. «Զէյթլեանի գրառումներէն եւ մտածումներէն շատ յստակ կը հասկնանք, որ հաւաքական ղեկավարութիւնն է բանալին մեր ներքին կազմակերպական հարցերուն, որոնց բարւոք լուծումով յարաբերաբար դիւրին է բացուիլ արտաքին աշխարհին՝ իբրեւ մէկ սիրտ, մէկ հոգի: Հաւաքական ղեկավարութիւնն է ալֆան եւ օմէկան մեր աշխատանքներու յաջողութեամբ պսակման՝ հեռու եսամոլ եւ եսակեդրոն տրամադրութիւններէ: Սարգիս Զէյթլեան բացարձակօրէն անհատապաշտ, եսամոլ կամ եսակեդրոն չէր: Երբեք չգործեց “ինձմէ ետք ջրհեղեղ”-ի մտածելակերպով: Իր եսը երբեք նժարի վրայ չդրաւ հաւաքական գործունէութեան ատեն: Մոռցաւ իր ընտանիքն անգամ: Ու կրնանք հաստատել անվարան, որ Սարգիս Զէյթլեան խորապէս հաւատաց հաւաքական աշխատանքին եւ հաւաքական գործելակերպին»։

Ելոյթ ունեցաւ հանրայայտ արուեստագէտ Էլի Պէրպէրեան՝ «Սարգիս Զէյթլեանի յիշատակին» եւ «Վեհ գաղափար Դաշնակցութեան» երգերու մեկնաբանութեամբ:

Աւարտին խօսք առաւ Հոգշ. Տէր Յակոբ Վրդ. Եագուպեան, որ նախ փոխանցեց Գանատայի Հայոց Թեմի բարեխնամ Առաջնորդ Գերաշնորհ Տ. Բաբգէն Արք. Չարեանի օրհութիւնն ու հայրական ողջոյնները, ապա ըսաւ. «Այսօր մեր ներկայութիւնը լուռ վկայութիւն մըն է. վկայութիւն այն ճշմարտութեան, որ 40 տարիներ անց Սարգիս Զէյթլեանի հոգին տակաւին կ’ապրի։ Անոր ձայնը տակաւին կը հնչէ։ Անոր գաղափարները տակաւին կը շարժեն սերունդներ», ապա «Պահպանիչ»ով փակեց ձեռնարկը: