
Շատ է թիւը այն հայկական եկեղեցիներուն, որոնք քարուքանդ վիճակի մէջ եւ անճանաչելի են: Անցեալի եւ ներկայի նկարները կը փաստեն պատահած աւերը:
Վերջին երկու օրինակներն են Տեկորի (վերը) եւ Թոմարզայի հայկական եկեղեցիները:
Կարս նահանգի Տեկոր գաւառի մէջ գտնուող հինգ հայկական եկեղեցիներէն միակ կանգունը` Սուրբ Սարգիս եկեղեցին, փլուզման վտանգի տակ է: Տեկորի հինգ եկեղեցիներն են` Սուրբ Կարապետ, Սուրբ Աստուածածին, Սուրբ Ստեփանոս, Սուրբ Գրիգոր եւ Սուրբ Սարգիս: Այս եկեղեցիները ընդգրկող վանական համալիրը լքուած է 13-րդ դարուն` մոնկոլներու արշաւանքներէն ետք:
Թոմարզայի Սուրբ Աստուածածին (վարը) եկեղեցիէն միայն պատեր մնացած են:
Մօտաւորապէս երեք հարիւր տարի առաջ կառուցուած այս վանք-եկեղեցին 1915-ին թալանուեցաւ, ապա լքուած վիճակի մէջ փուլ եկաւ։ Այս վանքը հոգեւորականներ պատրաստող կեդրոն մըն էր եւ ամէն տարի Օգոստոս 12-ին կը կազմակերպուէր հանդիսութիւն մը, որուն կը մասնակցէին Միջին Անատոլուի ու Կիլիկիոյ Հայերը։