0
0
Աւագասրինգը, կամ աւելի ծանօթ քլարինէթը, իր յատկութիւններով այնպիսի փողային գործիք մըն է, որ առ հասարակ հանդիսատեսին դէմքին վրայ թեթեւ ժպիտ մը` սրամտութիւն մը կը ձգէ:
Դասական երաժշտութեան բնագաւառէն ներս ալ համեմատաբար բաղդատած այլ գործիքներու` ‘փողային, լարային եւ նոյնիսկ հարուածային, աւագասրինգը կը նկատուի “անլուրջ“: Այսինք ձայնային բնագաւառէն ներս, անիկա ընդհանրապէս տխրութիւն չսփռէր, թէեւ կան աւագասրնգային յօրինումներ, որոնք արցունքաբեր են, սակայն երբեք չեն մրցիր այդ բնագաւառի իւրայատուկ եւ թաւ գործիքին` թաւջութակին:
Հետեւաբար, պարզ դիպուածով մը չէ որ, աւագասրինգով կշռոյթներ բազմիցս յօրինուած են ճազ երաժշտութեան աշխարհէն ներս: Անշուշտ, նաեւ իւրայատուկ է աւագասրինգին դերը ժողովրդային եւ վերջերս “աշխարհային երաժշտութիւն“ (world music) եւ յատկապէս իւրայատուկ Քլեզմըր (Արեւելեան Եւրոպայի հրէական երաժշտութիւն) բնագաւառներէն ներս:
Այո՛, այս պատճառով է որ, բազմիցս կը գործածուի կենդանի գծանկարներու մէջ, ստեղծելով աւելի ցնծութիւն, խանդավառութիւն ու ժպիտ:
Ահաւասիկ, հազիւ 19 գարուններ բոլորած երիտասարդ աւագասրնգահար Նարեկ Յարութիւնեան, կրցաւ ներկայացնել այդ գործիքին լրջութիւնն ու տխրութիւնը, այդ ալ շնորհիւ պանդխտութիւն եւ կարօտ սփռող` Կոմիտասի “Կռունկ“ին: Առանձին սօլօ մը ներկայացնելով, 61-րդ “Պոսթըն Փոփս“ի ձեռնարկին, Ուրբաթ, Յունիս 8-ին, հանրահռչակ “Համանուագային“ սրահին մէջ, քանի մը վայրկեան Յարութիւնեան նստարանին “գամեց“ ներկայ օտար թէ հայ հանդիսատեսները:
Ընդհանրապէս “Կռունկ“ը ունկնդրած էինք հայրենի փողային գործիքով` տուտուկով կամ վերոնշեալ թաւջութակով, յանձին այլ երիտասարդ երաժիշտի մը եւ այլ Նարեկի մը` Հախնազարեանի: Այս անգամ լարին եւ լարայինին փոխարէն, փողն ու փողային գործիքն էր որ խոր մտածումներու եւ մտորումներու կը փոխադրէր հանդիսատեսը:
Դեռ աւելին, Յարութիւնեան այս սօլօն նուագեց, երկու բոլորովին տարբեր կշռոյթներու` Վիթորիօ Մոնթիի “Չարտաս“ին եւ Ամերիկայի ճեզ աւագասրինգի չաստուածներէն Արթի Շոյի համանուագներէն մէկուն միջեւ:Այսպէս…սկիզբը` ժպիտ ու խանդավառութիւն (“Չարտաս“), ապա լռութիւն, լրջութիւն եւ լուռ ցաւեր (“Կռունկ“) եւ կրկին խանդավառութիւն եւ կշռոյթ (Արթի Շոյի հատանուագը):
Ձեռնարկի աւարտին, տեղի ունեցաւ յատուկ հիւրասիրութիւն մը, “Քոլոնատ“ պանդոկէն ներս, ներկայութեամբ խումբ մը հիւրերու: Այս առթիւ խօսք առաւ, կազմակերպիչ մարմնի նախագահ Արա Առաքելեան, որ յաւելեալ տեղեկութիւններ փոխանցեց երիտասարդ երածիշտ` Նարեկ Յարութիւնեանին մասին:
Մինչ այդ սովորականին նման, խմբավար Քիթ Լոքըրթ, նախքան “Հայր Մեր“ին ազդանշան տալը, քանի մը խօսք փոխանցելով, յայտնեց թէ Պոսթընահայութեան համար այս տարին իւրայատուկ է, Ցեղասպանութէնէն ճողոպրած հայութեան կամքին եւ “Ժառանգութեան Այգի“ի բացման առթիւ:
Նշենք թէ Գիւմրի ծնած Յարութիւնեան, հազիւ երեք տարեկանին, իր ընտանիքին հետ փոխադրուած է Մոսկուա եւ հոն ալ աշակերտած Եւկենի Փեթրովին: Այժմ, ան բնակութիւն հաստատած է Նիւ Եորքի մէջ, եւ կ՛աշակերտէ Չարլզ Նայտիչին (“Ճիւլիըրտ“ երաժշտանոց)…այլ “կռունկ“ի մը ուղեւորութիւնը, որ կը շարունակուի:
ԵՐԱԺՇՏԱՍԷՐ
