0
0
Իւրայատուկ երկիր է Վրաստանը իր հարիւրաւոր տարբեր տեսակի ժողովուրդներով եւ ցեղախումբերով, այնքան մը լրջօրէն կարելի է հարցադրել թէ մեծամասնութեամբ փոքրամասնութիւններով բաղկացած հողաշերտ մը, ինչպէ՞ս կարելի է ղեկավարել: Տեղւոյն խորհրդարանի մէկ յատուկ նիստին կողմէ ազգային փոքրամասնութիւններու պաշտպանութեան շրջանակային համաձայնագիրին վաւերացումը յուսադրիչ կը նկատուէր, այն առումով, որ շրջանի զանազան խնդիրները վերջապէս կրնային ստանալ արմատական լուծում: Այս իւրայատուկ կացութեան մէջ կը գտնուի Ջաւախքը, որուն հանդէպ ցայսօր կատարուած անարդարութիւնն ու անտարբերութիւնը կը շարունակեն մտահոգութիւն ստեղծել եւ լուրջ հարցադրումներու դուռ բանալ:
Բազմիցս հանդիպումներ եւ առաջադրանքներ յաչս արդարութեան մնացած են անպատասխան եւ ապարդիւն: Կեդրոնական իշխանութիւններ հետեւողական ձեւով ներկայութիւն են եւ այնպիսի կացութիւն մը կամ բուրգ մը հիմնած են, որ ամէն մէկ շարժում, որոնում եւ գործընթաց… կախեալ են կեդրոնական իշխանութիւններէն, այս մէկը նոյնիսկ եթէ նշնակովի կարգավիճակէն անդին, ունի ընտրովի կարգավիճակ: Արդարեւ, այսպիսի անհանդուրժելի եւ նուաստացուցիչ օրէնքներու կիրարկումով, փոքրամասնութիւնները ներկայացուած են ոչ թէ նուազագոյն թիւով, այլ ընդհանրապէս բացակայ են, չըսելու համար non grata` անհանդուրժելի:
Այո՛ եւ հաստատօրէն անկասկած հայութեան կը պատկանի Ջաւախքը… Հայաստանի Հանրապետութեան տարածքէն դուրս գտնուող, ամէնէն աւելի միատարր հայաբնակ երկրամասը: Ասոր հետեւանք…Այո՛, նաեւ հայերէն լեզուին կը պատկանի Ջաւախքը, իր իւրայատուկ բարբառներով:
Փաստօրէն, զանազան շրջաններէ տեղական ինքնակառավարման մարմիններ, օրինականօրէն որոշած են դիմել իշխանութիւններուն` Վրաստանի նախագահին եւ խորհրդարանի նախագահին, պահանջելով, որ ձեռնարկեն անյետաձգելի եւ անհրաժեշտ միջոցներ` Վրաստանի սահմանադրութեան մէջ ամրագրելու յօդուած, որ վրացերէն լեզուի կողքին հայոց լեզուի համար կը սահմանէ տարածաշրջանային լեզուի կարգավիճակ:
Այսպէս, հայերէն լեզուի հանդէպ վրացիներու կեցուածքն ալ կը մնայ անտարբեր եւ անտեղեակ: Դժբախտաբար, ցայսօր հայկական գիրքերու, դասագիրքերու եւ Հայաստանի մէջ արտադրուած գրենական պիտոյքներու մուտքն ու օգտագործումը շրջանէն ներս նոյնքան մեծ յանցանք է…որքան թմրեցուցիչի կամ խթանիչ դեղերու գործածութիւնը:
…Եւ չյանդգնիլ շրջանի զաւակ, հանրածանօթ ֆրանսահայ երգիչ Շարլ Ազնաւուրի մէկ երգը.- “Որովհետեւ սխալական է Հայաստանի զաւակ ըլլալ“ը (…Puisqu’il est fautif d’etre enfant d՛Armenie):
