ՅՈՒՇ ԵՐԵ­ԿՈՅ ՆՈՒԻ­ՐՈՒԱԾ ԴԵ­ՐԱ­ՍԱՆ ՍՕՍ ՍԱՐԳՍ­ԵԱ­ՆԻՆ

0 0
Read Time:8 Minute, 20 Second
Ձախէն աջ` դոկտ. Ա. Գաբրիէլեան, Զաւէն Վարդանեան,  դոկտ. Տիգրան Գազանճեան, Կարինէ Քոչարեան,Արեւիկ Գաբրիէլեան, Արժ. Տ. Մեսրոպ Քհնյ. Լագիսեան, Աստղիկ Սեւակ, Պերճուհի եւ Յովհաննէս Եսայեաններ
Ձախէն աջ` դոկտ. Ա. Գաբրիէլեան, Զաւէն Վարդանեան,
դոկտ. Տիգրան Գազանճեան, Կարինէ Քոչարեան,Արեւիկ Գաբրիէլեան,
Արժ. Տ. Մեսրոպ Քհնյ. Լագիսեան, Աստղիկ Սեւակ, Պերճուհի եւ Յովհաննէս Եսայեաններ

 

ԱՐՄԻՆԷ ՄԻՆԱՍԵԱՆ

Հա­մազ­գա­յին Հայ Կրթա­կան եւ Մշա­կու­թա­յին Միու­թեան Նիւ Եոր­քի մաս­նա­ճիւ­ղը Յուն­ուար 31, 2014 թուին իր յար­գան­քի տուր­քը մա­տու­ցեց հայ ազ­գի ան­ուա­նի դե­րա­սան, թա­տե­րա­գիր, բե­մադ­րիչ Սօս Սարգս­եա­նի (1929 – 2013) յի­շա­տա­կին:

Յուշ երե­կոն տե­ղի ու­նե­ցաւ Հայ Կեդ­րո­նի հան­դի­սաս­րա­հում. ներ­կայ էին Սբ. Լու­սա­ւո­րիչ Մայր Եկե­ղեց­ւոյ Արժ. Տ. Մես­րոպ Քհնյ. Լա­գիս­եա­նը, “Հա­մազ­գա­յին“ի Շրջա­նա­յին Վար­չու­թիւ­նից ատե­նա­պետ Դք. Տիգ­րան Գա­զանճ­եա­նը եւ ան­դա­մու­հի` Արե­ւիկ Գաբրի­էլ­եա­նը: Վաս­տա­կա­ւոր բե­մադ­րիչ, դե­րա­սան-մտա­ւո­րա­կան դոկտ. Հրանդ Մար­գար­եա­նը, Հ.Օ.Մ.-ի եւ Հ.Յ.Դ.-ի կազ­մը, եւ սրա­հը լե­ցուն հան­գուց­եա­լին մօ­տի­կի­կից ու հեռ­ուից ծա­նօթ­ներ:

“Հա­մազ­գա­յին“ի փոխ ատե­նա­պե­տու­հի Աստ­ղիկ Սեւա­կը իր խօս­քի մէջ ցաւ յայտ­նեց մեծ վար­պե­տի կո­րուս­տի հա­մար, բայց եւ յի­շեց­րեց ներ­կա­նե­րին նրա թո­ղած ան­սա­կարկ նուի­րա­կան վաս­տա­կը, հայ մշա­կոյ­թի պատ­մու­թեան փայ­լուն էջե­րում:

Յուշ ե­րե­կո­յի բուն բա­նա­խօսն էր Կա­րի­նէ Քո­չար­եա­նի­նը, որին ներ­կա­յաց­րեց դոկտ. Արա Գաբրի­էլ­եա­նը:

Կա­րի­նէ Քո­չար­եա­նը հայ­րե­նի­քում եղել է ճա­նաչ­ուած առա­ջա­տար դե­րա­սա­նու­հի: Սկսեալ Գիւմրիի պե­տա­կան թատ­րո­նից մինչեւ Սուն­դուկ­եա­նի ան­ուան թատ­րո­նը` խա­ղա­ցել է բազ­մա­թիւ գլխա­ւոր դե­րեր: Նիւ Եորք է հաս­տատ­ուել 1994 թուին եւ 1995-2010թ. գլխա­ւոր դեր է ու­նե­ցել ստեղ­ծե­լու “ԱՐ­ՁԱ­ԳԱՆԳ“ Հե­ռուս­տա­տե­սու­թիւնը: 2010-ին առան­ձին հիմ­նադ­րել է “Սփիւռ­քի Ձայ­նը“ հե­ռուս­տա­ըն­կե­րու­թիւնը հե­տապն­դե­լով սփիւռ­քա­հա­յու­թեան կեան­քը, նրա ազ­գա­յին-մշա­կու­թա­յին գոր­ծու­նէ­ու­թիւնը: 2002թ-ից ներ­կա­յա­ցու­ցիչն է “Ամե­րի­կա­յի Ձայ­նը“ հայ­կա­կան բաժ­նի` Նիւ Եոր­քի եւ շրջա­նի: Կա­րի­նէ Քո­չար­եա­նը մօ­տի­կից ծա­նօթ եւ հա­մա­գոր­ծա­կից լի­նե­լով Սօս Սարգս­եա­նին ամե­նայն հա­րա­զա­տու­թեամբ, գե­ղեց­կօ­րէն լու­սա­բա­նեց մեծ վար­պե­տի կեանքն ու գոր­ծու­նէ­ու­թիւնը` Սօս Սարգս­եա­նը նախ , որ­պէս մարդ եւ որ­պէս` դե­րա­սան:P7 NEW2B

Սօս Սարգս­եա­նը ծնուել է 1929 թուա­կա­նի Հոկ­տեմ­բեր 24-ին Լո­ռու մար­զի, Ստե­փա­նա­ւան քա­ղա­քում: 1948-ին տե­ղա­փոխ­ուել է Երեւան եւ աշ­խա­տել Երեւա­նի պա­տա­նի հան­դի­սա­տե­սի թատ­րո­նում որ­պէս դե­րա­սան: 1954թ. աւար­տել է Երեւա­նի գե­ղար­ուես­տա­-թա­տե­րա­կան հաս­տա­տու­թեան դե­րա­սա­նա­կան հա­մալ­սա­րա­նը: 1954-1991 թուա­կան­նե­րին Եղել է Երե­ւա­նի Գաբրի­էլ Սուն­դուկ­եա­նի ան­ուան ակա­դե­մա­կան թատ­րո­նի դե­րա­սան:

1991-ին նա առա­ջի­նե­րից մէկն էր, որ ան­դա­մագր­ուեց Հայ Յե­ղա­փո­խա­կան Դաշ­նակ­ցու­թեան շար­քե­րին եւ մի­եւ­նոյն ժա­մա­նակ դաշ­նակ­ցու­թեան կող­մից առա­ջադր­ուեց նրան որ­պէս Հ.Հ. Նա­խա­գա­հի թեկ­նա­ծու: Ու երբ Սում­կա­յի­թից եկան առա­ջին փախս­տա­կան­նե­րը, Սօս Սարգս­եա­նը գոր­ծօն մար­դը եղաւ. դրա­մա­հա­ւա­քի աջակ­ցու­թիւն ցու­ցա­բե­րեց նրանց օգ­նու­թեան խնդրում, իր բնա­կա­րա­նը յատ­կաց­րեց շտապ օգ­նու­թեան վայ­րի, ուր ամէն օր հա­ւաք­ւում էին բազ­մա­թիւ փախս­տա­կան­ներ: Եւ երբ բա­րե­գոր­ծա­կան նա­խա­ձեռ­նու­թեան շնոր­հիւ Խորհր­դա­յին Միու­թեան տար­բեր երկր­նե­րից տնակ­ներ ու­ղար­կե­ցին Հա­յաս­տան, դրանք տե­ղադր­ուե­ցին Ստե­փա­նա­կեր­տում փախս­տա­կան­նե­րին մշտա­կան բնա­կու­թիւն հաս­տա­տե­լու հա­մար, որն գնա­լով աւե­լի առիթ ս­տեղծ­ուեց դե­րա­սա­նին յա­ճա­խա­կի այ­ցե­լե­լու Ղա­րա­բաղ: Եւ դարձ­եալ երբ հիմն­ուեց “Ղա­րա­բաղ“ կո­մի­տէն, ու դրան կից ստեղծ­ուեց “Աւագ­նե­րի Խոր­հուրդ“ը, ան­դա­մակ­ցող մտա­ւո­րա­կան­նե­րի թւումն էին Սօս Սարգս­եա­նը եւ Սիլ­վա Կա­պու­տիկ­եա­նը: Սօ­սը Ղա­րա­բա­ղի ազա­տագ­րու­թեան իս­կա­կան մարտն­չող նա­հա­պետն եղաւ, հա­ցա­դու­լի մի­ջո­ցով նա պայ­քա­րեց իր հայ­րե­նի­քի հա­մար: Օրե­րով ու շա­բաթ­նե­րով էր մնում Ղա­րա­բա­ղում Սար­գիս Մու­րադ­եա­նի եւ Զօ­րի Բա­լայ­եա­նի հետ, վեր­ջինս իր մի յօդ­ուա­ծում գրում էԱյդ նա էր, որ 1990 թուա­կա­նի Մար­տի 5-ին Խորհր­դա­յին Միու­թեան Գե­րա­գոյն Խորհր­դի ամպի­ո­նից հնչեց­րեց իր մի ելոյ­թում, խօ­սեց Սում­կա­յի­թի եւ Պաք­ուի մա­սին, Ղա­րա­բա­ղի ող­բեր­գու­թեան եւ ցա­ւի մա­սին:

Ինչ­պէս վե­րը նշե­ցինք, 1991թ. Սօս Սարգս­եա­նը հիմ­նադ­րել է “Հա­մազ­գա­յին“ թատ­րո­նը եւ մին­չեւ իր կեան­քի վեր­ջին օրե­րը եղել է թատ­րո­նի գե­ղար­ուես­տա­կան ղե­կա­վա­րը, ուր սո­վո­րել , յղկուել ու հմտա­ցել են բազ­մա­թիւ դե­րա­սան­ներ, որ­տեղ բե­մադր­ուել են բարձր մա­կար­դա­կի ներ­կա­յա­ցում­ներ որ կար­ծես մի տե­սակ դպրոց է ծա­ռա­յել նաեւ հան­դի­սա­տես թա­տե­րա­սէր­նե­րին: “Հա­մազ­գա­յին“ թատ­րո­նը իր կեան­քի կոչ­ման օրու­նից չի ու­նե­ցել իր անձ­նա­կան թա­տե­րաս­րա­հը, եղել է վար­ձա­կալ. վար­պե­տի երա­զանք­նե­րից էր իրա­կա­նաց­նել Հա­մազ­գա­յին պե­տա­կան թատ­րո­նի սե­փա­կան շէնքն ու բեմ ու­նե­նա­լու խնդի­րը, բայց դժբախ­տա­բար նա չտե­սաւ այդ շէն­քի իրա­կա­նա­ցու­մը:

1997-2006 թթ. Նա եղել է Երե­ւա­նի թատ­րո­նի եւ շար­ժա­պատ­կե­րի­ կի­նո­յի պե­տա­կան հաս­տա­տու­թեան ղե­կա­վարն: 2006-ից` հաս­տա­տու­թեան կա­ռա­վա­րա­կան խորհր­դի նա­խա­գա­հը:

Սօս Սարգս­եա­նը հա­մար­ւում է հայ ազ­գի ամե­նա­հե­ղի­նա­կա­ւոր դե­րա­սան­նե­րից մէ­կը, հայ թա­տե­րա­կան ան­դաս­տա­նի կառ­կա­ռուն դէմ­քե­րից մէ­կը. հե­տաքր­քիր է, որ նա մի առի­թով ասել է, թէ իր կեան­քի ամե­նա­մեծ զա­ւեշ­տը, դե­րա­սան դառ­նալն էր Ես շատ ամաչ­կոտ եմ, եթէ կող­քիս չորս մարդ է լի­նում, կաշ­կանդ­ւում եմ: Եւ այս­քա­նից յե­տոյ ճա­կա­տա­գիրն ինձ դարձ­րեց դեա­րա­սան` ան­կախ իմ կամ­քից: Ես կը գե­րա­դա­սէի շի­նա­կան դառ­նալ հօրս նման. բազ­միցս ցան­կա­ցել եմ հե­ռա­նալ թատ­րո­նից, սա­կայն չի ստաց­ուել . . . Աստու­ծոյ մա­տը խառն էր կա­տա­կել է նա:

Մեծ վար­պե­տի նկա­րա­հան­ուած քա­ռա­սու­նից աւե­լի ժա­պա­ւէն­նե­րից են Մենք ենք մեր սա­րե­րը“, “Նա­հա­պետ“, “Խա­թա­բա­լա“, “Ձո­րի Մի­րոյ“, “Սո­լա­րիս“, “Առանց Ըն­տա­նիք, Մի­խայ­լոյ Լո­մո­նո­սով“, “Եռան­կիւ­նի“, “Նուա­գախմ­բի Տղա­նե­րը եւ շատ ու­րիշ: Կա­րի­նէ Քո­չար­եա­նը պաս­տա­ռի վրայ ցու­ցադ­րեց մի քա­նի հատ­ուած­ներ յիշ­եալ ժա­պա­ւէն­նե­րից:

Սօս Սարգս­եա­նը ար­ժա­նա­ցել է Հ.Հ. ժո­ղովր­դա­կան ար­տիս­տի, Խ.Ս.Հ.Մ. ժո­ղովր­դա­կան ար­տիս­տի կո­չու­մին, պար­գե­ւատր­ուել է Մես­րոպ Մաշ­տո­ցի ան­ուան շքան­շա­նով, պե­տա­կան մրցա­նա­կի եռա­կի դափ­նե­կիր է նա: Մա­հա­ցել է 2013 թուա­կա­նի Սեպ­տեմ­բե­րի 26-ին թո­քե­րի բոր­բո­քու­մի եր­կար հիւան­դու­թիւ­նից յե­տոյ: Նրա քա­ղա­քա­կան հո­գե­հան­գիս­տը տե­ղի է ու­նե­ցել “Հա­մազ­գա­յին“ թատ­րո­նում, վեր­ջին հրա­ժեշ­տի արա­րո­ղու­թիւնը` Սեպտ. 29-ին, Օփե­րա­յի եւ Պա­լե­տի Ազ­գա­յին Ակա­դե­մա­կան Թատ­րո­նում, յու­ղար­կա­ւո­րու­թիւնը` նոյն օրը, Կո­մի­տաս Այ­գու Պան­թէ­ո­նում:

Վարձքդ ի կա­տար Վար­պետ

Խա­ղա­ղու­թիւն քո հայ­րե­նա­շունչ հո­գուն

 

 

Happy
Happy
0 %
Sad
Sad
0 %
Excited
Excited
0 %
Sleepy
Sleepy
0 %
Angry
Angry
0 %
Surprise
Surprise
0 %

Average Rating

5 Star
0%
4 Star
0%
3 Star
0%
2 Star
0%
1 Star
0%

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Social profiles