ՄՇԱ­ԿՈՒ­ԹԱ­ՅԻՆ ԿԵԱՆ­ՔԸ Հ.Բ.Ը.Մ.Ի ՄԻ­ՇԻ­ԿԸ­ՆԻ ԱԼԵՔ ԵՒ ՄԱ­ՐԻ ՄԱ­ՆՈՒԿ­ԵԱՆ ՎԱՐ­ԺԱ­ՐԱ­ՆԷՆ ՆԵՐՍ

Ալեք եւ Մա­րի Մա­նուկ­եան վար­ժա­րա­նի 2011-2012 կրթա­կան տա­րին յատ­կանշ­ուե­ցաւ աշ­խուժ ար­տա­դա­սա­րա­նա­յին գոր­ծու­նէ­ու­թեամբ եւ հիւ­րե­րու այ­ցե­լու­թիւն­նե­րով:

Կրթա­կան բարձր մա­կար­դակ ապա­հո­ված ու շրջա­նա­ւարտ­նե­րու 97 տո­կոս հա­մալ­սա­րան ըն­դուն­ման ցու­ցա­նիշ ու­նե­ցող այս դպրո­ցին համ­բա­ւը, օրէ օր կը տա­րած­ուի հայ­կա­կան եւ ոչ հայ­կա­կան շրջա­նակ­նե­րէն ներս:

Բա­րե­գոր­ծա­կա­նի այս կրթա­կան հաս­տա­տու­թիւնը հպար­տօ­րէն կ՛ուղղ­ուի դէ­պի նո­րա­նոր յա­ջո­ղու­թիւն­ներ: Այս ըն­թաց­քին ալ, վար­ժա­րա­նի տնօ­րէ­նու­թիւնը, յան­ձինս միջ­նա­կար­գի ու նա­խակր­թա­րա­նի տնօ­րէ­նու­հի Օրդ. Տա­յա­նա Գը­զըլ­եա­նի ու երկ­րոր­դա­կա­նի տնօ­րէն Դոկտ. Յով­սէփ Թո­րոս­եա­նի, զուտ ու­սում­նա­կան հար­ցե­րէն զատ, լրջօ­րէն կը հե­տե­ւի ու կը քա­ջա­լե­րէ ար­տա­դա­սա­րա­նա­յին ու հայ­կա­կան ձեռ­նարկ­նե­րը, ապա­հո­վե­լով հա­յե­ցի դաստ­ի­ա­րա­կու­թեան բարձր որա­կա­նիշ:

Ոչ հայ աշա­կերտ­նե­րու ներ­կա­յու­թիւնը չար­թը­րի կար­գա­վի­ճակ ու­նե­ցող եւ Մի­շի­կը­նի Կեդ­րո­նա­կան Հա­մալ­սա­րա­նի հո­վա­նա­ւո­րու­թիւնը վա­յե­լող այս վար­ժա­րա­նէն ներս, ալ աւե­լի կը խթա­նէ հայ­կա­կան բա­ժան­մուն­քի ու­սու­ցիչ­նե­րը հրամց­նե­լու որա­կա­ւոր մի­­ջոցա­ռում­նե­րու շարք մը, որ այս կրթաշր­ջա­նին սկսաւ Հոկ­տեմ­բեր 27-ի Հա­յաս­տա­նի ան­կա­խու­թեան քսա­նամ­եա­կին ու հայ մշա­կոյ­թի պան­ծաց­ման նուիր­ուած մի­ջո­ցա­ռու­մով: Այդ օր, Նա­խակր­թա­րա­նի աշա­կերտ­նե­րը ար­տա­սա­նու­թիւն­նե­րով ու եր­գե­րով` բառա­բա­նե­ցին Հա­յաս­տանն ու հայ մշա­կոյ­թը: Ան­շուշտ օր­ուան սպաս­ուած հա­մա­րը, Յով­հան­նէս Թու­ման­եա­նի “Ան­խելք Մար­դը“ պատմ­ուած­քին հի­ման վրայ կա­տար­ուած եւ հայ դա­սա­կան երաժշ­տու­թեամբ բա­րե­խառն­ուած հին­գե­րորդ դա­սա­րա­նի աշա­կերտ­նե­րուն ներ­կա­յա­ցումն էր, որ մտայ­ղա­ցումն էր դպրո­ցիս հայ­կա­կան բա­ժան­մուն­քի պա­տաս­խա­նա­տու Պրն. Սե­պուհ Աւե­տիք­եա­նին:

Կէ­սօ­րէ ետք, այս ան­գամ միջ­նա­կար­գի ու երկ­րոր­դա­կա­նի աշա­կերտ­նե­րը հա­ւաք­ուած էին դպրո­ցի սրա­հը: Հան­դի­սու­թիւնը սկսաւ Վա­հագ­նի ծնուն­դով ու Արամ Խա­չա­տուր­եա­նի “Գա­յա­նէ“ պա­լէի երաժշ­տու­թեամբ, որուն հե­տե­ւե­ցաւ անգ­լե­րէն ու հա­յե­րէն լե­զու­նե­րով բաց­ման խօս­քե­րը, ինչ­պէս նա­եւ երաժշ­տա­կան հա­մադ­րու­մով ար­տա­սա­նու­թիւն­նե­րը Պա­րոյր Սե­ւա­կէն ու Սա­յաթ Նո­վա­յէն: Ապա աշա­կերտ­նե­րը հպար­տու­թեամբ դի­տե­ցին Երե­ւա­նի, Հան­րա­պե­տու­թեան Հրա­պա­րա­կի, Սեպ­տեմ­բեր 21-ի ռազ­մա­կան շքեր­թէն տե­սա­րան­ներ: Ին­գա եւ Անուշ քոյ­րե­րու Հա­յաս­տա­նի ան­կա­խու­թեան նուիր­ուած տե­սա­հո­լո­վա­կի ցու­ցադ­րու­թե­նէն ետք, խօս­քը տրուե­ցաւ Մա­նուկ­եան վար­ժա­րա­նի հո­գա­բար­ձու­թեան փոխ-ատե­նա­պետ Տի­ար Եր­ուանդ Ազատ­եա­նին, որ իր հա­սա­րա­կա­կան ու քա­ղա­քա­կան գոր­ծու­նէ­ու­թեամբ ակա­նա­տես դար­ձեր ու մաս­նակ­ցեր էր Հա­յաս­տա­նի ան­կա­խու­թեան կերտ­ման գոր­ծըն­թա­ցին:

Հան­դի­սու­թիւնը վերջ գտաւ հա­յե­րէն լեզ­ուի ու­սուց­չու­հի Տիկ. Ա. Թու­մա­ճեա­նի պատ­րաս­տած բա­նաս­տեղ­ծա­կան հա­մադ­րու­մի ներ­կա­յաց­մամբ, միջ­նա­կար­գի ու երկ­րոր­դա­կա­նի աշա­կերտ­նե­րու կա­տա­րու­մով:

Յա­ջորդ մի­ջո­ցա­ռու­մը պատ­մա­բան դոկտ. Ճորճ Պուռ­նու­թեա­նի դպրոց այ­ցե­լու­թիւնն էր Ուր­բաթ,  Դեկ­տեմ­բեր 2, 2011-ին:

Դոկտ. Պուռ­նու­թեան գա­ղու­թիս կազ­մա­կեր­պու­թիւն­նե­րու հրա­ւէ­րով Մի­շի­կըն կ՛այ­ցե­լէր ներ­կա­յաց­նե­լու վեր­ջերս անգ­լե­րէն լե­զուով իր հրա­տա­րա­կած աշ­խա­տու­թիւնը` Ղա­րա­բա­ղի բնակ­չու­թեան 1823 թուա­կա­նի Ռու­սա­կան վի­ճա­կագ­րա­կան տու­եալ­նե­րու մա­սին:

Դպրո­ցի 11-րդ եւ 12-րդ դա­սա­րա­նի աշա­կերտ­նե­րը տնօ­րէն Դոկտ. Յ. Թո­րոս­եա­նի, Պրն. Ս. Աւե­տիք­եա­նի, ինչ­պէս նա­եւ երկ­րոր­դա­կա­նի աւագ ու­սուց­չու­հի Տիկ. Ճու­տիթ Գատրիի ներ­կա­յու­թեան, ջեր­մա­պէս ող­ջու­նե­ցին գիտ­նա­կա­նը, որուն հա­յոց պատ­մու­թեան նուիր­ուած երկ­հա­տոր­եա­կը կը գոր­ծա­ծէ­ին անոնք որ­պէս դա­սա­գիրք: Դոկտ. Պուռ­նու­թեան հա­ճե­լի ոճով մը անդ­րա­դար­ձաւ Ղա­րա­բա­ղի ներ­կայ ու անց­եալ պատ­մու­թեան: Ան ներ­կա­յա­ցուց իր փաս­տարկ­նե­րը, ուր ան­վե­րա­պա­հօ­րէն կը հաս­տատ­ուէր թէ Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի բնակ­չու­թեան 95 տո­կո­սը 1823-ին, ինչ­պէս նա­եւ 1823-ին, կը բաղ­կա­նար հա­յե­րէ: Դոկտ. Պուռ­նու­թեան իր հա­կիրճ դա­սա­խօ­սու­թե­նէն վերջ պա­տաս­խա­նեց աշա­կերտ­նե­րու հար­ցե­րուն. ան մե­ծա­պէս տպա­ւոր­ուած էր յատ­կա­պէս անոնց հայ­կա­կան հար­ցե­րու իրա­զե­կու­թե­նէն: Դոկտ. Պուռ­նու­թեան շնոր­հա­ւո­րեց դպրո­ցի տնօ­րէնն ու հայ­կա­կան բա­ժան­մուն­քի պա­տաս­խա­նա­տուն բազ­մա­կող­մա­նի զար­գա­ցած աշա­կերտ­ներ պատ­րաս­տե­լու հա­մար:

Դա­սա­խօ­սու­թեան աւար­տին Դոկտ. Պուռ­նու­թեան շրջե­ցաւ վար­ժա­րա­նէն ներս եւ այ­ցե­լեց դա­սա­րան­նե­րը. ան իր գո­հու­նա­կու­թիւնը ար­տա­յայ­տեց ի տես դպրո­ցի բա­րե­կարգ վի­ճա­կին:

Դպրո­ցա­կան յա­ջորդ ձեռ­նար­կը տե­ղի ու­նե­ցաւ Չո­րեք­շաբ­թի, Դեկ­տեմ­բեր 7, 2011-ին: Այդ օր, դպրոց հրա­ւիր­ուած էր Grandma՛s Tattoos վա­ւե­րագ­րա­կան ժա­պա­ւէ­նի հե­ղի­նակ ու ֆիլ­մար­տադ­րիչ Սիւ­զան Խար­տալ­եա­նը, որ Մի­շի­կըն կը գտնուէր Մի­շի­կը­նի Տիր­պոր­նի հա­մալ­սա­րա­նի հայ­կա­կան բա­ժան­մուն­քի հրա­ւէ­րով:

Երկ­րոր­դա­կա­նի աշա­կերտ­նե­րը հան­դի­սաս­րահ հա­ւաք­ուե­ցան կէ­սօ­րէ ետք ժա­մը 2-ին եւ Պրն. Ս. Աւե­տիք­եա­նի բաց­ման խօս­քէն ետք մեծ ու­շադ­րու­թեամբ դի­տե­ցին վա­ւե­րագ­րա­կան ժա­պա­ւէ­նը, որուն հե­տե­ւե­ցաւ հարց ու պա­տաս­խա­նը:

Տիկ. Խար­տալ­եան ման­րա­մասն պատ­մեց այս նիւ­թով ֆիլ­մի պատ­րաս­տու­թեան գա­ղափարի յղաց­ման ու ժա­պա­ւէ­նի ստեղծ­ման գոր­ծըն­թա­ցին մա­սին: Մի­ջո­ցա­ռու­մը աւար­տե­ցաւ երկ­րոր­դա­կա­նի տնօ­րէն Դոկտ. Թո­րոս­եա­նի փակ­ման խօս­քով, ուր ան շնոր­հա­կա­լու­թիւն յայտ­նեց Տիկ. Խար­տալ­եա­նին իր այս հո­յա­կապ գոր­ծին հա­մար եւ շեշ­տեց թէ կա­րի­քը կայ այս­պի­սի վա­ւե­րագ­րա­կան ժա­պա­ւէն­նե­րու ստեղծ­ման ու տա­րած­ման, որ­պէս­զի մին­չեւ Եղեռ­նի հա­րիւ­րամ­եակ, լա­ւա­գոյնս կա­րե­նանք ներ­կա­յաց­նել Հա­յոց Ցե­ղաս­պա­նու­թեան ման­րա­մաս­ներն ու տար­բեր երե­սակ­նե­րը:

Ի վեր­ջոյ դպրո­ցա­կան ար­տա­դա­սա­րա­նա­յին ձեռ­նարկ­նե­րու ամփոփու­մը կա­տար­ուե­ցաւ Ուր­բաթ, Դեկտ. 9-ին, ուր 12-րդ դա­սա­րա­նի աշա­կերտ­նե­րը գլխա­ւո­րու­թեամբ իրենց դաստ­ի­ա­րակ­ներ ՊՊ. Աւե­տիք­եա­նին եւ Մո­լին, ինչ­պէս նա­եւ ըն­կե­րակ­ցու­թեամբ վար­ժա­րա­նի ար­ուես­տի ու­սուց­չու­հի Օրդ. Կուէյ­նա­յին, այ­ցե­լե­ցին Տիթ­րոյ­թի Ար­ուեստ­նե­րու Թան­գա­րա­նը, ըմ­բոշխ­նե­լու հռչա­կա­ւոր գե­ղան­կա­րիչ Րէմպ­րան­տի ցու­ցա­հան­դէ­սը: Այն ամ­բող­ջո­վին նուիր­ուած էր Աստ­ուա­ծա­շուն­չի տար­բեր դրուագ­նե­րուն:

Այս­պի­սով Մա­նուկ­եան վար­ժա­րա­նը իր եր­կու տնօ­րէն­նե­րուն` Օրդ. Տա­յա­նա Գը­զըլ­եա­նի ու Դոկտ. Յով­սէփ Թո­րոս­եա­նի գլխա­ւո­րու­թեամբ, լա­ւա­տե­սու­թեամբ կը դի­մա­ւո­րէ 2012 տա­րին: Տնօ­րէն­նե­րը, վար­ժա­րա­նի ու­սուց­չա­կան կազ­մին ու հո­գա­բար­ձու­թեան ու բա­րե­կամ­նե­րուն հա­մար Նոր Տար­ուայ առի­թով տրուած ճաշ­կե­րոյ­թին, իրենց բա­րի գա­լուս­տի խօս­քին մէջ շեշ­տե­ցին, որ Մա­նուկ­եան վար­ժա­րա­նի յա­ջո­ղու­թիւն­նե­րուն հա­մար նախ եւ առաջ պար­տա­կան կը մնանք բա­րե­րար եւ դպրո­ցի հիմ­նա­դիր Ալեք եւ Մա­րի Մա­նուկ­եան­նե­րուն, ինչ­պէս նա­եւ անոնց ար­ժա­նա­ւոր զա­ւակ­ներ` Ռի­չըր­տին ու Լուի­զին, որոնց ան­վե­րա­պահ նիւ­թա­կան թէ բա­րո­յա­կան նե­ցու­կով ալ կը շա­րու­նակ­ուի հայ­կա­կան այս կրթա­կան հաս­տա­տու­թեան յաղ­թա­կան եր­թը:

Թղթա­կից