Ա.Մ.Ն. ԱՐԵՒԵԼԵԱՆ ՇՐՋԱՆԻ ՀԱՅ ԴԱՏԻ ՅԱՆՁՆԱԽՈՒՄԲԻ ՄԵԾԱՐԱՆՔԻ ՀԱՆԴԻՍՈՒԹԻՒՆ

Լուսանկարներ` Aram O

Հոկ­տեմ­բեր 15, 2011-ին, Պոսթընի շքեղ “Սիփորթ“ պանդոկին մէջ, տե­ղի ու­նե­ցաւ Արե­ւել­եան շրջա­նի Հայ Դա­տի յանձ­նա­խում­բի կազ­մա­կեր­պած մե­ծա­րան­քի հան­դի­սու­թիւնը, աւելի քան երկու հարիւր բազմութեան մը ներկայութեամբ:

Ներ­կա­ներ հա­մախմբ­ուած էին այս ձեռ­նար­կին, որուն ըն­թաց­քին ʼʼԱզա­տու­թեան Շքան­շանʼʼով պար­գե­ւատր­ուե­ցաւ հա­յա­սէր ծե­րա­կու­տա­կան եւ տա­րի­ներ շա­րու­նակ Հայ Դա­տին ի նպաստ ծառայած ծերակուտական Պոպ Տոլ (անհանգստութեան պատճառով` բացակայ):

Հան­դի­սու­թեան ըն­թաց­քին պար­գե­ւատր­ուե­ցան նա­եւ Հայ Դա­տի աշ­խա­տանք­նե­րուն եր­կար տա­րի­ներ շա­րու­նակ ծա­ռա­յած` Ռութ Թովմասեան (“Փրոճէքթ Սէյվ“- Ուաթըրթաուն) եւ Ստեփան Տիւլկարեան (Լօուըլ), որոնք ստա­ցան ʼʼՎա­հան Քար­տաշ­եան շքան­շանʼʼը:

Ներկայ էին Արեւելեան Ա.Մ.Ն. շրջանի Բարեջան Առաջնորդ Օշական Արք. Չօլոյեան, Ուաշինկթընի մօտ Արցախի Հանրապետութեան ներկայացուցիչ Ռոպէրթ Աւետիսեան, Մասաչուսէցի կառավարիչ Փիթըր Գութուճեան, Հայ Դատի Յանձնախումբի նախագահ Քէն Խաչիկեան, Հ.Յ.Դ. Բիւրոյի մօտ շրջանի ներկայացուցիչ` Յակոբ Տէր Խաչատուրեան, Արժ. Աւագ Քհնյ. Անդրանիկ Պալճեան, Տէր Պետրոս Շիթիլեան եւ Տէր Գարեգին Պետուրեան:

Տիկին Ռիթա Պեճաքեան բացուած յայտարարեց օրուան ձեռնարկը: Ապա Թամար Քանարեան մեներգեց Ա.Մ.Ն.-ի եւ Հայաստանի քայլերգները, որմէ ետք Աւագ Քհնյ. Անդրանիկ Պալճեան կատարեց տերունական աղօթք եւ հրաւիրեց ներկաները` ընթրելու:

Ապա խօսքը տրուեցաւ օրուան հանդիսավար Ճոշ Թէվէքելեանին, որ անձնական փորձառութենէն յուշեր պատմելով, կոչ ուղղեց բոլորին ամէն գնով մուտք գործելու հայկական հիմնարկներէ ներս եւ ծառայելու հայրենիքին համար: Ան իր ման­կու­թենէն յու­շեր դրուա­տե­լով, յայտ­նեց թէ կառ­չած կը մնայ Հայ Դա­տի սուրբ աշ­խա­տանք­նե­րուն:

Հ.Յ.Դ. Արեւել. Ա.Մ.Ն.-ի Կեդրոնական Կոմիտէի անունով խօսք առաւ Ճորճ Աղ­ճայ­եան, որ յայտնեց թէ Մի­աց­եալ Նա­հանգ­նե­րու եւ ընդ­հան­րա­պէս աշ­խար­հաս­փիւռ Հայ Դա­տի յանձ­նա­խում­բե­րու ծա­ւա­լուն ու ան­խոնջ պայ­քա­րը, նշա­նա­կա­լի հանգր­ուան մը բո­լո­րած է թէ՛ Հա­յաս­տա­նի եւ թէ՛ Արցախի համար: ՛՛Բոլորս միասնաբար պիտի գործակցինք ու աջակցինք նպաստելու համար Հայ Դատի աշխատանքներուն: Աշխատանքային բնագաւառը լեցուն է մարտահրաւէրներով, որոնց դէմ կարելի է պայքար մղել, նիւթական եւ բարոյական ներդրումներ կատարելով՛՛:

Ապա, խօսք առաւ Ուաշինկթընի մօտ Արցախի Հանրապետութեան ներկայացուցիչ Ռոպէրթ Աւետիսեան, որ խօսք առաւ երկու լեզուներով եւ ամփոփ ձեւով ներկայացուց ներկայ իրավիճակը: ʼʼԱնցած քսան տարիների ընթացքում մենք ամէն տարի արձանագրել ենք նոր նուաճումներ, որոնք առաջին հերթին ձեռք են բերուել մեր սուրբ նահատակների արեան եւ կեանքի գնով: Այս երկու տասնեակ տարիների ընթացքում, մենք ունեցել ենք բազում փորձութիւններ, զրկանքներ եւ կորուստներ, բայց դրա հետ մէկտեղ, ունեցել ենք նաեւ նուաճումներ: Պէտք է հասկանանք, որ հակառակորդների միջեւ քննարկւում են փոխզիջումային տարբերակներ: Իսկ փոխզիջում` նշանակում է, որ առաջարկուողը չի կարող հարիւր տոկոսով ձեռնտու լինել մեզ կամ Ատրպէյճանին: Սա գործընթաց է, եւ մենք ունենք բոլոր հնարաւորութիւնները հասնելու մեր նպատակներին: Ես վստահ եմ, որ մենք ի վիճակի ենք դա անել, դրա համար կան բոլոր առարկայական եւ ենթակայական հիմքերը: Այս տարիների ընթացքում մենք ունեցել ենք ե՛ւ դժուար, ե՛ւ համեմատաբար հեշտ ժամանակներ, բայց ընդհանուր առմամբ, մենք ճիշդ ճանապարհի վրայ ենք եւ մարտավարական որոշ փոփոխութիւններ չի նշանակում ռազմավարական ճանապարհից շեղում:
Այսօր արդէն քսան տարեկան արցախցին կանգնած է հայրենի երկրի պաշտպանութեան դիրքերում, եւ այս օրուայ Հայ Դատի յանձնախումբի կազմակերպած հաւաքին, ես ուզում եմ շնորհաւորել նաեւ ողջ հայ ժողովրդին, որովհետեւ հայ ժողովրդի մասնակցութիւնն է մեզ բոլորիս նուիրել այս անկախութիւնը, որը բացայայտել է մեզ համար գերագոյն իմաստը` չկայ հայրենիքից բարձր արժէք: Արցախի ժողովուրդը դա քաջ գիտակցում է: Նաեւ մենք իրաւունք չունենք մոռանալ զոհերին, դժուարութիւնները, որոնցմով անցել ենք: Մեզանից իւրաքանչիւրը պէտք է պատրաստ լինի նոր դժուարութիւնների եւ վստահ եմ, որ մենք ի վիճակի ենք յաղթահարել ցանկացած դժուարութիւն, եթէ ունենք նպատակ եւ կամք: Մեր ժողովուրդը բազմիցս ապացուցել է, որ մենք ունենք կամք եւ ի վիճակի ենք ծանր պայմաններում դրսեւորել լաւագոյն յատկութիւնները, որ ունի հայ ժողովուրդը՛՛, ըսաւ ան  վստահութիւն յայտնելով թէ, ե՛ւ Հայաստանի հանրապետութեան, ե՛ւ Արցախի հանրապետութեան ղեկավարութիւնները ունին յստակ պատկերացում` հարցի կարգաւորման մասին:

ʼʼԱզա­տու­թեան Շքան­շանʼʼով պար­գե­ւատր­ուած ծերակուտական Պոպ Տոլի անունով խօսք առաւ Ուաշինկթընի Հայ Դատի յանձնախումբի կեդրոնական գրասենեակի պատասխանատու Արամ Համբարեան, որ քանի մը տողով ներկայացուց ծերակուտական Տոլն ու անոր կատարած ծառայութիւնը` հայութեան եւ անոր դատին: Համբարեան աւելցուց թէ, Տոլ վերանկախացման օրերէն ի վեր եղած է ի նպաստ Հայաստանի ծառայող յիշատակելի անձնաւորութիւններէն մէկը:

Ապա իրենց կարգին խօսք առին ʼʼՎա­հան Քար­տաշ­եան շքան­շանʼʼով պարգեւատրուած Ռութ Թովմասեան եւ Ստեփան Տիւլկէրեան:

Նախապէս, խօսք առած էր նաեւ Մասաչուսէցի կառավարիչ Փիթըր Գութուճեան:

Հայ Դատի յանձնախումբի Արեւելեան շրջանի գրասենեակի ատենապետ Կրէկ Պետեան կատարեց փակման խօսքը, յայտնելով թէ, ամէնուրէք հայ­կա­կան գա­ղութ­նե­րը կը փոր­ձեն իրենց դա­տին կա­րե­լի եղա­ծին չափ շատ ճա­նա­չում ապա­հո­վել արեւմտ­եան եր­կիր­նե­րու խորհր­դա­րան­նե­րուն կող­մէ, որ­պէս­զի արեւմտ­եան հան­րա­յին կար­ծի­քը ճնշում բա­նեց­նէ Թուրք­իոյ վրայ` ճանչ­նա­լու քսա­նե­րորդ դա­րուն մարդ­կու­թեան դէմ գործ­ուած առա­ջին սպանդը` Հայոց Ցե­ղաս­պա­նու­թիւնը:

Արեւելեան Ա.Մ.Ն. շրջանի Բարեջան Առաջնորդ Օշական Արք. Չօլոյեանի աղօթքով աւարտեցաւ օրուան հանդիսութիւնը: