0
0
ԵՐԵՒԱՆ․- Դիւանագէտներու համահայկական խորհուրդը յատուկ յայտարարութիւն մը լոյս ընծայեց, դատապարտելով այս օրերու կատարուելիք գործընթացը։
Յայտարարութեան մէջ կը նշուի․-
Երէկ եւ այսօր որպէս դիւանագիտական մեծ ձեռքբերում ներկայացուած սահմանազատման եւ սահմանագծման այսպէս կոչուած գործընթացը ոչ այլ ինչ է, քան ատրպէյճանական վերջնագրի անվերապահ կատարում: Չնայած իշխանութիւնների կողմից թմբկահարուող անյօդաբաշխ արձանագրումներին, արդէն կասկածից վեր է, որ այս հակաիրաւական գործընթացը լրջագոյն հարուած է Հայաստանի տարածքային ամբողջականութեանն ու ինքնիշխանութեանը:
Վարչախմբի ղեկավարն այսօր կառավարութեան նիստի ժամանակ յայտարարել է, որ գործընթացի շրջանակներում ստեղծւում է ոչ թէ նոր սահման, այլ վերականգնւում է գոյութիւն ունեցող սահմանը` համաձայն Ալմայ Աթայի հռչակագրի: Եւս մէկ անգամ հարկ ենք համարում նշել, որ վերջինս չի կարող հիմք հանդիսանալ սահմանազատման եւ սահմանագծման համար, քանի որ չի պարունակում որեւէ քարտէսային նկարագիր: Փոխարէնը, օրուայ իշխանութիւնները յամառօրէն շարունակում են անտեսել միակ իրաւական հիմք ունեցող երկու գործընթացները.
Առաջինը` 1928-1929-ին, Հայաստանի եւ Ատրպէյճանի խորհրդային հանրապետութիւնների Գերագոյն խորհուրդների որոշումներով վաւերացուած քարտէսն է,
Երկրորդը` 1983-1988-ին, Խորհրդային Հայաստանի նախարարական խորհրդի երեք որոշումների հիման վրայ երկու խորհրդային հանրապետութիւնների միջեւ ձեւաւորուած յանձնաժողովների կատարած աշխատանքների եւ վերջնական ճշգրտումների աւարտին ստորագրուած 182 արձանագրութիւնները` մանրամասն նկարագրերով: Դրա արդիւնքում փաստացի սահմանագծուել է հայ-ատրպէյճանական 975 քլմ․ երկայնքով ողջ սահմանը (ներառեալ Նախիջեւանը): Արձանագրութիւնների բնօրինակն ի պահ է յանձնուել Խորհրդային Հայաստանի նախարարական խորհրդի աշխարհագրական բաժնի եւ քարտէսագրութեան ինստիտուտին եւ մէկական օրինակ ուղարկուել է Հայաստանի եւ Ատրպէյճանի Գերագոյն խորհուրդներին: Արձանագրութիւնների հիման վրայ, այս խորհրդի հսկողութեամբ 1988-ին հրատարկուել է պաշտօնական քարտէզ, ինչը բաց ու հասանելի էր բոլորին:
Այս ապօրինի գործընթացի արդիւնքում Հայաստանն ունենում է 230 հեքթարի չափով տարածքային կորուստ, իսկ եթէ դրան գումարւում են ներկայումս Ատրպէյճանի փաստացի վերահսկողութեան տակ գտնուող Բերքաբերի ջրամբարն ու յարակից տարածքներն, ապա միայն այս հատուածում մեր երկիրը կորցնում է շուրջ 1100 հեքթար տարածք:
Դիւանագէտների համահայկական խորհուրդը խստագոյնս դատապարտում է ժողովրդի թիկունքում իրականացուած գիշերային կապիտուլեացիոն գործարքը եւ ահազանգում է, որ նման կործանարար գործընթացի շարունակութեան պարագայում Հայաստանի Հանրապետութիւնը կրելու է կենսական եւ ռազմավարական նշանակութեան նոր կորուստնէր: Այս ապազգային գործելաոճի ողջ պատասխանատուութիւնն ընկնում է ներկայիս վարչախմբի` այդ թւում յանձնաժողովի հայկական կողմի վրայ:
