ԱՆԱՀԻՏ ՉՈՐՊԱՃԵԱՆ
»Անափ կարօտ« եւ »Վառել լոյսերը հոգու«, երկու նոր խտասալիկները (CD), եղան ինձ համար հրաշալի նուէր: Այնտեղ խտացուած է բանաստեղծութիւնների եւ երգերի գեղեցիկ մի փունջ: Հայկական երգ-երաժշտութեան, հայ մտաւորականի խոհուն խօսքերի նկատմամբ ունեցած կարօտով եւ պահանջով լեցուն նուէր ստանալու նոյն օրը, լսեցի ամբողջութեամբ բոլոր կատարումները: Կատարումներ, ստեղծագործութիւններ, որոնք խօսում են մեր հոգուց եւ հոգիդ պատում մի նոր թարմութեամբ եւ վեհ տրամադրութեամբ: Բանաստեղծութիւնների եւ եւ երգի խօսքերի հեղինակն է խոստումնալից բանաստեղծ Աւիկ Տէյիրմէնճեանը:
Հայի ճակատագիր, ան ծնուել է Հայաստանում, այժմ բնակւում է Պոսթըն քաղաքում: Նա ապրել եւ վայելել է հայրենի աշխարհի յուզառատ եւ երջանկաշատ պահերը: Նա իր բանաստեղծական, կենսական լիցքով, կարօտակէզ երգերով եւ ծովածաւալ յուշերով ջերմօրէն կապուած է իր հարազատ բնաշխարհին եւ հայրենի ակունքներին: Ա. Տէյիրմէնճեանի բանաստեղծութիւնների գլխաւոր խորհուրդը կազմում է հայրենիքը՝ իր ողջ էութեամբ:
Գաղափարական յագեցուածութեամբ եւ յուզիչ ջերմութեամբ, առանձնայատուկ հմայք ունեն նրա »Դէպի հայրենիք«, »Հայուհի«, »Հրաշք լեռներ« եւ այլն բանաստեղծութիւնները, ասմունքում է, ասմունքի վարպետ՝ Նունէ Աւետիսեանը, իսկ »Անհաս լեռներում«,»Մայր իմ պաշտելի«,»Ապրող երազ« երգերը, իր ինքնատիպ կատարումով երգում է երգիչ Յովիկ Գրիգորեանը, երաժշտութիւնը՝ Անահիտ Սեդրակեան (Խրլոբեան):
Ա. Տէյիրմէնճեանը, իր յոյզերով ու երազներով գտնւում է հայրենի լեռներում, նրա հոգում անվերջ հնչում է հայրենի երկրի կարօտի մեղեդին եւ այդ մեղեդին էլ հնչում է նրա բոլոր ստեղծագործութիւններում:
Ա. Տէյիրմէնճեանը արտայայտելով Սփիւռքում ապրող հայի մտորումները, Հայաստանի, հայրենիքի ապրելու կերպը, իմաստը որոնում է հայ ժողովրդի ստեղծած արժէքների եւ առաջին հերթին՝ լեզուի մեջ, ազդարարելով՝ թէ
Հայոց լեզուն է արգակ դարձած,
Իր էութեան մեջ յաւիտենական…
կամ
Դեռ պիտի ապրի դարեր յաւիտեան,
Աստուածաշնորհ լեզուն Մեսրոպեան…
Հայկական ոճով եւ բարձրաճաշակ երաժշտական ձեւաւորմամբ գեղեցիկ ստեղծագործութիւնների նկատմամբ ունեցած յուզական վերաբերմունքս, մտքի ու սրտի ներդաշնակութեամբ շաղախուած, եթէ մի պահ փոխակերպեմ թուային լեզուով,(0-10) ապա կը տայի բարձրագոյն միաւորը:
Հիացմունքս մեծ է:
Շնորհաւորում եմ բոլորին, Ա. Տէյիրմէնճեանին, Ն. Աւետիսեանին, Յ. Գրիգորեանին եւ միւսներին, ցանկանում նրանց քաջ առողջութիւն եւ նորանոր ստեղծագործական վերելքներ:
ՈԳՈՒ ԱՄՐՈՒԹԵԱՄԲ…
Ժամանակները ի՞նչ են խոստանում,
Կեանքի, պայքարի սահմանագծում,
Տենդով խելագառ ահագնազարհուր,
Նրանք յոխորտում, դաւեր են նիւթում:
Մահախուռն, մոլի կոչեր են մղում,
Ողջ աշխարհով մէկ լալիս են ոռնում,
Մեր տենչը անշէջ ազատ ապրելու,
Թեւաթափ անել՝ բանտել են ուզում:
Թո°ղ լաւ իմանան ու լաւ հասկանան,
Ամէն ընդհարում, թանձրացած սեւում,
Իր հետ բերում է աւեր ու արիւն,
Զրկանք ու ցաւեր, դառնութեամբ լեցուն:
Եւ թո°ղ ըմբռնեն փորձութեան ուժով,
Մեր կուրծքը վառ է լուսեղէն բոցով,
Մեր հոգին լի է անխախտ հաւատով,
Մարդկային շողուն, արդար արիւնով:
Թո°ղ լաւ հասկանան այսքանը միայն,
Գոհաբանութեան տենչով հիմնական,
Պիտի պայքարենք մղումով անձայն,
Մեր սուրբ հաւատով ի դէմ բռնացման:
Հողն է զաւակի ուժն առասպելեան,
Գերազանցումով ոգու ամրութեան:
ԴԷՊԻ ԵՐԿԻՐ…
Օտարութեան այս ափերում,
Ես իմ հոգու ձայնին լսեմ,
Շողեր շաղ տամ իմ կարօտին,
Դէպի երկիր՝ ճամբայ ելնեմ:
Իմ քրտինքով որդիական,
Ես ծաղկեցնեմ քարն անգամ,
Արեւ դառնամ ու ջերմացնեմ,
Լինեմ կարմիր՝ գոյնը նռան:
Օճախիս մէջ ես ծուխ վառեմ,
Խինդ ու լացս հողիս խառնեմ,
Իմ հայշունչ քաղցր լեզուով,
Անմահացած՝ երգն իմ երգեմ:
ԱՒԻԿ ՏԷՅԻՐՄԷՆՃԵԱՆ
Պոսթըն