
Համադրեց՝ Բժիշկ Կարպիս Հարպոյեան
Մոնրէալ
Բժիշկ Յովսէփ Ենիգոմշեան ծնած է Քիլիս (Թուրքիա), 1895-ին: Ան զաւակն է Քիլիսի ծանօթ ընտանիքներէն՝ Մահտէսի Աղէկ Աղա Ենիգոմշեանի, որ իր մահկանացուն կնքած է Պէյրութ, 1928-ին:
Շրջանաւարտ է Այնթապի՝ Կեդրոնական Թուրքիոյ քոլէճէն, 1914-ին: Նոյն տարին կ’ընդունուի Պէյրութի Ամերիկեան համալսարանի բժշկական դպրոցը. վկայուած է 1918-ին, իբրեւ ներքին հիւանդութիւններու բժիշկ: 1918-էն մինչեւ իր մահը բժիշկ Ենիգոմշեան ծառայած է Պէյրութի Ամերիկեան Համալսարանի Բժշկական դպրոցի Ներքին հիւանդութեանց բաժնին մէջ:
1921-ին, համալսարանին կողմէ ղրկուած է Եւրոպա, մասնաւոր ուսումնասի-րութիւններու համար. վերադարձին նշանակուած է Adjunct Prof. of Internal Medicine-ի։
1929-ին Լոնտոնի համալսարանի բժշկական ճիւղին մէջ հետեւած է Tropical Medicine դասընթացքին, վերադարձին նշանակուած է Associate Professor:
1933-34-ին, Միացեալ Նահանգներու մէջ, մասնաւոր ուսումնասիրութիւններ կատարած է ներքին հիւանդութեանց ճիւղին մէջ:
1948-1949 տարին պաշտօնավարած է Ամերիկայի Նիւ Օրլինզի «Թիւլէյն» համալսարանին մէջ, իբրեւ այցելու փրոֆեսէօր: Վերադառնալով Պէյրութ, իր պաշտօնը վերստանձնած է Պէյրութի Ամերիկեան հիւանդանոցին մէջ:
Ըրած է ուրոյն հետազօտութիւններ իր մասնագիտութեան մէջ եւ հրատարակած է բազմաթիւ յօդուածներ՝ գիտական պարբերաթերթերու մէջ։
Լիբանանի մէջ, երկար տարիներ, իբր ուսուցիչ եւ բժիշկ, կազմած է բարեկամներու լայն շրջանակ մը հայերէ, տեղացիներէ եւ օտարներէ. Ան բարեկամութիւնները ի սպաս գրած է իր ազգին։ Մասնաւոր կերպով օգտակար եղած է հայ-արաբ իրերահասկացողութեան կարեւոր գործին։
Ամուսնացած է Հելէն Գրաճեանի հետ: Բախտաւորուած են հինգ զաւակներով:
Բժիշկ Յ. Ենիգոմշեան ունեցած է ազգային բեղուն գործունէութիւն: Եղած է հանրածանօթ բժիշկ մը: Ան իր ծառայութիւնը մատուցած է բոլորին, առանց ազգի, կրօնքի եւ դաւանանքի խտրութեան։
Կանուխէն անդամակցած է Հ.Բ.Ը.Մ.-ին, եղած է «Նպաստի յանձնախումբ»ի անդամ եւ ապա՝ ատենապետ: Եղած է Հ.Բ.Ը.Մ.-ի Շրջանային Ա. Յանձնաժողովին պատուակալ ատենապետ, ինչպէս նաեւ վեթերան անդամ, 1961-ին:
Եղած է Լիբանանի Հայ Ազգ. բուժարանի հիմնադիրներէն: 1931-1960 եղած է բուժարանին խնամակալ վարչութեան ատենապետ եւ ապա՝ պատուակալ նախագահ:
Ան կարեւոր դերակատարութիւն ունեցած է Պէյրութի եւ Այնճարի «Գարակէօզեան մանկանց դարմանատուներու» հիմնադրութեան մէջ։ Երկար տարիներ այս հիմնարկութեանց Պէյրութի Կեդր. կանձնախումբին ատենապետը եղած է:
Ալեքսանտրէթի նահանգէն գաղթական դարձած հայերու Պէյրութ, Այնճար եւ Սուր տեղաւորման շրջանին, կարեւոր ծառայութիւններ մատուցած է։
Եղած է Մ.Տ.Կ.Կաթողիկոսութեան կեդրոնական վարչութեան անդամ: Գործակցած է Մ.Տ.Կ.Կ. հինգ կաթողիկոսներու հետ, սկսեալ Սահակ Բ. Կաթողիկոսէն:
Բժիշկ Յովսէփ Ենիգոմշեան մահացած է 1978-ին Պէյրութ:
1987-ին, Գարեգին Բ. Կաթողիկոս զինք յետմահու պարգեւատրած է Կիլիկիոյ Կաթողիկոսութեան «Կիլիկեան Իշխան»ի շքանշանով, Նիւ Եորքի մէջ, ձեռամբ Մեսրոպ արքեպիսկոպոս Աշճեանի:
Աղբիւրներ
- Վիքիփետիա՝ Տոքթ. Յովսէփ Ենիգոմշեան:
- Հայ բժիշկներու, ատամնաբուժներու եւ դեղագործներու ոդիսականը Հայկական ցեղասպանութեան ընթացքին, Բժիշկին Զ. խօսքը, բժիշկ Կարպիս Հարպոյեան, Մոնթրէալ, 2022:
- Վարժապետեան, Սիսակ, Հայերը Լիբանանի մէջ, Հանրագիտարան Լիբանանահայ գաղութի, Պէյրութ, Լիբանան։