0
0
ԺԱԳ ՅԱԿՈԲԵԱՆ
«Հայրենիք»
Անցնող քանի մը շաբթուան ընթացքին միջազգային մարզական կեանքին մէջ հիմնական իրադարձութիւններ էին Եւրոպայի ֆութպոլի ախոյեանութեան՝ «Եւրօ-2024»-ի զտումի մրցումները, որոնք ընթացան խանդավառութեան եւ սուր մրցակցութեան մթնոլորտի մէջ: Հիմա այդ մրցումները որոշակի դադար առած են, որպէսզի վերսկսին 16 Յունիսին: Ընդհանրապէս այսպիսի միջազգային մրցումներ, նաեւ ազգային հաւաքականներու միջեւ բարեկամական մրցումներ դիտմամբ կը զգենուն ապաքաղաքական բնոյթ՝ժողովուրդներուն ուշադրութիւնը իրենց ազգային հարցերէն շեղելու համար: Սակայն միշտ չէ, որ այս միտումը կը յաջողի: Երբեմն ֆութպոլի դաշտերուն թրիպիւնները կը ծառայեն քաղաքական որոշակի պատգամներ ու պահանջներ լսելու դարձնելու համար: Այս երեւոյթը, մանաւանդ ներկայ դարու զանգուածային լրատուամիջոցներու եւ ընկերային ցանցերու տարածման պայմաններուն մէջ, որոնք աներեւակայելի արագութեամբ տեղեկութիւնները հասանելի կը դարձնեն մարդոց լայն զանգուածներու, թէեւ երկարատեւ ազդեցութիւն չ՛ունենար, բայց, եթէ լաւ օգտագործուի պահը, որոշակի քարոզչական ձեռքբերումներ արձանագրելու դուռ կը բանայ:
Այս առումով մեզի համար յատկանշական են գլխաւոր երեք մրցումներ, որոնց ընթացքին հայ երիտասարդութիւնը կրցաւ քարոզչական այդ ճեղքը բանալ՝ բարձրաձայնելով Հայկական պահանջատիրութեան, Արցախեան տագճնապի եւ ճակատագրակից ժողովուրդներու հետ համերաշխութեան հարցերուն մասին:
Առաջին մրցումը Եւրոպայի ֆութպոլի ախոյեանութեան՝ «Եւրօ-2024»-ի զտումի մրցումներուն ծիրին մէջ Հայաստանի եւ Թուրքիոյ ազգային հաւաքականներուն միջեւ 25 մարտին Երեւանի մէջ տեղի ունեցածն էր, որ վերջ գտաւ 2-1 արդիւնքով՝ ի նպաստ Թուրքիոյ ազգային հաւաքականին: Սակայն անկախ մրցումին արդիւնքէն, իրապէս շատ հետաքրքրական էր դաշտին մէջ տիրած մթնոլորտը: Մրցումին ազդանշանին տրուելէն քանի մը ժամ առաջ հայրենի ֆութպոլի համակիրները արդէն իսկ լեցուցած էին Երեւանի Վազգէն Սարգսեանի անուան հանրապետական մարզադաշտը այն պարագային, երբ ՖԻՖԱ-ի որոշումով չարտօնուեցաւ թուրք համակիրներու ներկայութիւնը այնտեղ: Բնական է, որ կար նաեւ վերջին քանի մը տարիներուն ընթացք առած Հայաստան-Թուրքիա յարաբերութիւններու կարգաւորման հոլովոյթին հանգամանքը, որ պատճառ պիտի հանդիսանար դաշտին մէջ մէկէ աւելի ազգային խորհրդանիշներու բարձրացման, նաեւ Հայոց ցեղասպանութեան ակնարկող գծագրութիւններու ցուցադրութեան:
Սակայն այս բոլորը մէկ կողմ, որովհետեւ մրցումը լուսաբանող հայկական եւ միջազգային լրատուամիջոցներուն տեսախցիկները կեդրոնացան մէկ պաստառի վրայ, որ ամէնէն շատը ոսպնեակներուն ուշադրութիւնը գրաւեց: Հայ յանձնառու երիտասարդութիւնը յանդգնած էր Թուրքիոյ դէմ տեղի ունեցող մրցումի մը ընթացքին բարձրացնել լատինատառ NEMESIS վերտառութեամբ պաստառը: Անշուշտ «Նեմեսիս»-ը ակնարկութիւն է Հ․Յ․Դ․ 9-րդ Ընդհանուր ժողովէն ետք կազմակերպուած՝ Հայոց ցեղասպանութիւնը ծրագրած թուրք ոճրագործներու եւ հայ դաւաճաններու արդարահատոյցի եւ պատուհասման յատուկ գործողութեան: Բայց նաեւ պաստառը քաղաքական ուղղակի պատգամ մըն էր, որ կը վերաբերէր այժմու իրադրութիւններուն, մանաւանդ 2020-ի 44-օրեայ պատերազմէն ետք ստեղծուած իրավիճակին: Պատահական չէ այս առումով, որ թրքական լրատուամիջոցները շատ լայն տեղ տալով անդրադարձան այդ վերտառութեամբ պաստառի բարձրացման երեւոյթին եւ անոր դրդապատճառներուն:
Երկրորդ յատկանշական մրցումը քանի մը օր ետք տեղի ունեցաւ Շուէտի մէջ՝ դաշտին տիրոջ եւ Ատրպէյճանի միջեւ: Այս մրցումը վերջ գտաւ 0-5 արդիւնքով Ատրպէյճանի ջախջախիչ պարտութեամբ: Այս անգամ Շուէտի մէջ ապրող հայ յանձնառու երիտասարդութեան էր կարգը, որ մարզական այս առիթը օգտագործելով դաշտին թրիպիւններէն մէկուն մէջ պարզած էր հսկայական պաստառ մը, որով կոչ կ՛ուղղուէր վերջ տալու Արցախի շրջափակման, որ կը շարունակուի Դեկտեմբեր 12 2022-էն ի վեր:
Նաեւ այս շրջագիծին մէջ կ՛իյնայ Մարտ 28-ին Երեւանի մէջ տեղ ունեցած բարեկամական մրցումը Կիպրոսի եւ Հայաստանի հաւաքականներուն միջեւ: Այս մրցումը վերջ գտաւ 2-2 հաւասարութեամբ: Բայց այս բարեկամական մրցումն ալ առիթ ընձեռեց հայ յանձնառու երիտասարդութեան, որ իր ձեւով քաղաքական հարցեր բարձրացնէ: Բարացուցական բովանդակութեամբ հսկայական պաստառ մը բացուած էր հայ երիտասարդ ֆութպոլի համակիրներուն կողմէ՝ «Ազատութի՛ւն Կիպրոսին» գրութեամբ: Եւ զարմանալի չէ, որ այս գրութիւնն ալ ուշադրութիւնը գրաւեց միջազգային լրատուամիջոցներուն՝ իր քաղաքական յստակ պատգամին համար, որովհետեւ Կիպրոսէն հսկայական տարածքներ տակաւին մինչեւ օրս կը մնան բռնագրաւուած Թուրքիոյ կողմէ:
Ուրեմն, թէեւ ինչպէս վերը ըսենք՝ շատ բան պէտք չէ սպասել քաղաքական գետնի վրայ այսպիսի շարժումներէ, սակայն անոնք քարոզչական իմաստով կարեւոր քայլեր են հայութեան հարցերը լուսարձակի տակ բերելու տեսանկիւնէն: Այս նախաձեռնութիւններուն մէջ հիմնական դերակատարութիւնը կը պատկանէր հայ յանձնառու երիտասարդութեան, որուն գծով այսօր ալ կ՛ընդգծենք յաւելեալ քաղաքականացման անհրաժեշտութիւնը: Որովհետեւ յաւելեալ քաղաքականացման միջոցով անոնք նոր ձեւեր ու միջոցներ պիտի գտնեն հայութեան հարցերուն եւ ճակատագրակից ժողովուրդներու հետ համերաշխութեան խնդիրները նորովի արծարծելու առումով: Այսօր անիկա տեղի կ՛ունենայ մարզադաշտերուն մէջ, վաղը կրնայ տեղի ունենալ ընկերային ցանցերու, լրատուամիջոցներու կամ քաղաքական պայքարի այլեւայլ հարթակներու ընդմէջէն:
