“ՀԱՅ­ՐԵ­ՆԱ­ՍԻ­ՐՈՒ­ԹԻՒՆԸ ՅԱ­ՃԱԽ ԲՈ­ՎԱՆ­ԴԱ­ԿՈՒ­ԹԻՒՆ ՉՈՒ­ՆԻ, ԱՒԵ­ԼԻ ԳՈՐԾ­ՆԱ­ԿԱՆ ՊԷՏՔ Է ԸԼ­ԼԱՅ, ՈՐ ԻՄԱՍ­ՏԱ­ՒՈՐ­ՈՒԻ“ ԿԸ ՅԱՅՏ­ՆԷ “ԴԷ­ՊԻ ՀԱՅՔ“ ԿԱԶ­ՄԱ­ԿԵ­ՐՊՈՒ­ԹԵԱՆ ԳՈՐ­ԾԱ­ԴԻՐ ՏՆՕ­ՐԷՆ ՍԵ­ՒԱՆ ԳԱ­ՊԱԳ­ԵԱՆ

0 0
Read Time:13 Minute, 59 Second

p4-5 main  Ստո­րեւ, լոյս կ՛ըն­ծա­յենք, հար­ցազ­րոյց մը, կա­տար­ուածՀո­րի­զոնի Հա­յաս­տա­նի թղթա­կից Նա­յի­րի Մկրտիչ­եանՏաղլ­եա­նի կող­մէ, ““Դէ­պի Հայք““ կազ­մա­կեր­պու­թեան գոր­ծա­դիրտնօ­րէն Սե­ւան Գա­պագ­եա­նի հետ: Սե­ւան Գա­պագ­եան 2006 թուա­կա­նին իր ըն­տա­նի­քին հետ փո­խադր­ուած է Հա­յաս­տան, զա­ւակ­նե­րը  հայ­րե­նի­քին մէջ մեծց­նե­լու նպա­տա­կով: Հա­յաս­տա­նի մէջ բնա­կու­թիւն հաս­տա­տե­լու իր որո­շու­մը չի վե­րագ­րեր միմ­իայն հայ­րե­նա­սի­րու­թեան, թէ­եւ Հա­յաս­տան փո­խադր­ուե­լուն մէջ մեծ դեր ու­նե­ցած է հայ­րե­նա­սի­րու­թիւնը: Սե­ւա­նին հա­մար Հա­յաս­տա­նի մէջ դժուա­րու­թիւն­ներ չկան, բայց կան խնդիր­ներ` որոնց­մէ շատ ու շատ եր­կիր­ներ կ՛անց­նին: Ան Հա­յաս­տա­նի ամե­նա­մեծ խնդի­րը կը հա­մա­րէ Հա­յաս­տա­նիհա­կա­դես­պան­ները, որոնք այ­սօր մեծ բա­ղանք մը կը կազ­մեն:

Սե­ւան Գա­պագ­եան գոր­ծա­դիր տնօ­րէնն է ““Դէ­պի Հայք““ հիմ­նադ­րա­մին, որուն գոր­ծու­նէ­ու­թիւնը ան կը հա­մա­րէ յա­ջո­ղած, որով­հե­տեւ մին­չեւ օրս ծրագ­րին մաս­նակ­ցած են մօտ 820 հայ երի­տա­սարդ­ներ, որոնց­մէ 50-ը տե­ղա­փոխ­ուած են Հա­յաս­տան:

 

Հ.- Ին­չո՞ւ եկաք Հա­յաս­տան: Հայ­րե­նա­սի­րու­թի՞ւ­նը ձեզ մղեց կամ յար­մար աշ­խա­տան­քի առիթ կար:

Պ.- Հա­յաս­տան գա­լու նպա­տակ ու­նէ­ինք, որուն յա­ջոր­դեց նա­եւ յար­մար աշ­խա­տան­քի առա­ջար­կը: Սա­կայն եր­կու գլխա­ւոր պատ­ճառ ու­նէ­ինք Հա­յաս­տան փո­խադր­ուե­լու. նախ կ՛ու­զէ­ինք հոս ապ­րիլ եւ մեր զա­ւակ­նե­րը Հա­յաս­տա­նի իրա­կա­նու­թեան մէջ մեծց­նել: Մեր կար­ծի­քով Հա­յաս­տա­նը  հնա­րա­ւո­րու­թիւն կու տայ երե­խա­նե­րուն, որ­պէս­զի լայն աշ­խար­հայ­եացք ուն­ենան: Բնա­կա­նա­բար ես կ՛ու­զեմ որ ապա­գա­յին անոնք ըլ­լան Հա­յաս­տա­նի բնա­կիչ­ներ, սա­կայն եթէ փա­փա­քին այլ երկ­րի մը մէջ իրենց ու­սու­մը շա­րու­նա­կել` դաշ­տը բաց է, չենք բա­ցա­ռեր նա­եւ Հա­յաս­տա­նի մէջ ու­սա­նե­լու հնա­րա­ւո­րու­թիւնը: Ես չեմ ըն­դու­նիր այն կար­ծի­քը, որ Հա­յաս­տա­նի կրթա­կան հա­մա­կար­քը լաւ չէ,  մենք այդ­պէս չենք մտա­ծեր, դաշ­տը բաց է եւ ու­սում­նա­սի­րու­թեան կը կա­րօ­տի:p4-5 Birthright

Հա­յաս­տան հաս­տատ­ուե­լուս մէջ կայ նա­եւ զգա­ցա­կան բա­ժին մը, որ կա­րե­լի չէ ան­տե­սել: Եթէ մէ­կը իր շրջա­պա­տէն, իր առօր­եայ իրա­կա­նու­թե­նէն, իր ըն­տա­նի­քէն կը հե­ռա­նայ եւ Հա­յաս­տա­նը կը նա­խընտ­րէ, անոր մէջ պէտք է “կաս­կա­ծե­լի“ բա­ժին մը տես­նել: Սա­կայն ես այդ ամէ­նը ետեւ չձգե­ցի ու չտե­ղա­փոխ­ուե­ցայ Թայ­լանտ, Լի­բա­նան կամ Գա­նա­տա, այլ` Հա­յաս­տան, որ այն­պի­սի եր­կիր մը չէ ուր գոր­ծի հսկա­յա­կան հնա­րա­ւո­րու­թիւն կայ, կամ անձ­նա­կան յա­ռաջ­դի­մու­թեան առիթ­ներ: Ու­րեմն զգա­ցա­կան բա­ժին կայ: Բայց չեմ ու­զեր նա­եւ մեծ բա­ռեր օգ­տա­գոր­ծել եւ ըսել որ ասի­կա հայ­րե­նա­սի­րու­թիւն է:

Մենք  կ՛ու­զենք այս եր­կի­րը յա­ռաջ­դի­մէ եւ որ­քան մարդ մաս­նակ­ցի այդ գոր­ծըն­թա­ցին, այդ­քան աւե­լի հե­զա­սահ կ՛ըն­թա­նայ այդ յա­ռա­ջըն­թա­ցը, որ­քան մարդ հեռ­ուէն հայ­րե­նա­սի­րու­թիւն ցու­ցա­բե­րէ, այդ­քան աւե­լի դժուար կ՛ըն­թա­նայ հայ­րե­նա­սի­րու­թիւնը: Հայ­րե­նա­սի­րու­թիւնը յա­ճախ բո­վան­դա­կու­թիւն չու­նի, աւե­լի գործ­նա­կան պէտք է ըլ­լայ, որ իմաս­տա­ւոր­ուի:

 

Հ.- Հա­յաս­տան տե­ղա­փոխ­ուած են հա­յեր, որոնք էու­թեամբ Հա­յաս­տա­նի մէջ չեն ապ­րիր, մաս չեն կազ­մեր անոր հա­սա­րա­կա­կան կեան­քին, իրա­դար­ձու­թիւն­նե­րուն, եկած են գոր­ծի բե­րու­մով, սա­կայն իրենց գա­լը կը հա­մա­րեն հայ­րե­նա­սի­րու­թիւնԻ՞նչ կ՛ըսէք այդ մա­սին:p4-5 birthright-alumni-reunion-02

Պ.- Հա­յաս­տան կ՛ապ­րին նա­եւ ոչ հա­յեր, որոնք եկած են գործ ընե­լու եւ ոչ մէկ բա­նի հետ չեն առնչ­ուիր, իրենց գոր­ծը կը վեր­ջաց­նեն ու կը մեկ­նին: Կրնայ ըլ­լալ կան նա­եւ հա­յեր, որոնք եկած են յա­տուկ աշ­խա­տան­քի մը պատ­ճա­ռով եւ երբ իրենց առա­քե­լու­թիւնը  կ՛աւար­տի` կ՛անց­նին ու­րիշ հանգր­ուա­նի: Ես ոչ մէ­կուն հաս­ցէ­ին մե­ղադ­րա­կան կամ քննա­դա­տա­կան խօսք չեմ ու­զեր ըսել, ամէն մարդ ու­նի իր հաս­կա­ցո­ղու­թիւնը, իր որո­շում­նե­րը առ­նե­լու եղա­նա­կը, ով կ՛ու­զէ կու գայ, ով չ՛ու­զեր չի գար, ամե­նա­կա­րե­ւո­րը այն է, թէ պէտք է մտա­ծենք թէ մենք ի՞նչ կ՛ընենք այս երկ­րի հա­մար եւ ին­չո՞ւ կ՛ընենք: Ինչ­քան հնա­րա­ւոր է պէտք է մար­դոց ներգ­րա­ւել եւ ներշն­չել, որ այս­տեղ եր­կիր մը կայ եւ ան­կախ իր բո­լոր մար­տահ­րա­ւէր­նե­րէն, բա­ցա­սա­կան երե­ւոյթ­նե­րէն առա­ւե­լա­գոյն չա­փով կը կա­րօ­տի նե­րու­ժի, որ­պէս­զի յա­ռա­ջըն­թաց ար­ձա­նագ­րէ:

Ես եր­բեք չեմ նկա­տեր Հա­յաս­տան ապ­րի­լը որ­պէս դժուա­րու­թիւն: Զիս կը նե­ղաց­նեն այն հար­ցե­րը, որոնք քեզ ալ կը նե­ղաց­նեն նոյն չա­փով, բայց ես անոնց չեմ նա­յիր իբ­րեւ դժուա­րու­թիւն­ներ, ես կը նկա­տեմ զա­նոնք իբ­րեւ հանգր­ուան­ներ, որոնք լուծ­ման կա­րիք ու­նին: Ամէն եր­կիր կ՛անց­նի իր հանգր­ուան­նե­րէն, Հա­յաս­տա­նը նոյն­պէս: Մենք ալ կ՛ու­զենք տես­նել օրէն­քի առ­կա­յու­թիւնը եւ անոր առ­ջեւ հա­ւա­սա­րու­թիւնը: Երբ բա­ցա­կայ են այս բո­լո­րը կը նե­ղա­նանք իբ­րեւ ան­հատ, բայց անոնք ոչ թէ դժուա­րու­թիւն­ներ են կամ երկ­րի խնդիր­ներ, այլ երկ­րի մէջ գո­յու­թիւն ու­նե­ցող երե­ւոյթ­ներ: Օրի­նակ Ամե­րի­կա­յի պա­րա­գա­յին,  40-ական  60-ական թուա­կան­նե­րուն, արե­ւել­եան մեծ քա­ղաք­նե­րու մէջ “մաֆ­իա“ն կը տի­րէր եւ բա­ցա­յայտ սպա­նու­թիւն­ներ կ՛ըլ­լա­յին փո­ղոց­նե­րու մէջ: 40 տա­րի պա­հան­ջեց, որ կա­րե­լի ըլ­լայ այդ “մաֆ­իա“ի գոր­ծու­նէ­ու­թիւնը սահ­մա­նա­փա­կել: Սա­կայն այդ բո­լոր խնդիր­նե­րով հան­դերձ, Ամե­րի­կան այն ժա­մա­նակ եր­բեք չդար­ձաւ այն եր­կի­րը, որ մար­դոց վա­նէ, այդ ժա­մա­նակ ալ մար­դիկ կ՛ու­զէ­ին Ամե­րի­կա եր­թալ: Փո­ղոց­նե­րու մէջ սպա­նու­թիւն­ներ գոր­ծող “մաֆի­ոզ“նե­րը կամ “մաֆ­իա“ն հա­կա­քա­րոզ­չու­թեան պատ­ճառ չհան­դի­սա­ցան, այլ վե­րած­ուե­ցան ֆիլ­մի: Եթէ Հա­յաս­տա­նի վա­ճա­ռա­նիշ դարձ­նենք կա­շա­ռա­կե­րու­թեան երե­ւոյ­թը, ընտ­րա­խախ­տում­նե­րը, այդ մէ­կը մեր սխա­լը կ՛ըլ­լայ, ոչ թէ երկ­րի­նը. հե­տե­ւա­բար ես անոնք չեմ դի­տեր իբ­րեւ դժուա­րու­թիւն­ներ, այլ իբ­րեւ հար­ցեր, որոնք պէտք է լուծ­ուին: Ուս­տի, ին­ծի հա­մար հիմ­նա­կա­նը այս եր­կի­րը յա­ջո­ղու­թեան հասց­նելն է, ճիշդ ուղ­ղու­թիւնը ցոյց տա­լը, ինչ­պէս ծնողք մը իր երե­խա­յին:p4-5 df

 

Հ.- Ի՞նչ կ՞ը­սէք ար­տա­գաղ­թող­նե­րու մա­սին:

Պ.- Ամէն մարդ ու­նի իր դժուա­րու­թիւն­նե­րը, սա­կայն կը յու­սամ, որ ար­տա­գաղ­թո­ղը չի դառ­նար Հա­յաս­տա­նի ապա­գայ “հա­կա­դես­պան“ը եւ  խօ­սի միմ­իայն Հա­յաս­տա­նի դժուա­րու­թիւն­նե­րուն մա­սին: Որ­պէս­զի Հա­յաս­տա­նը յա­ջո­ղի, պէտք է ամէն հայ ըլ­լայ այդ յա­ջո­ղու­թեան հա­ւա­տա­ցո­ղը, տես­նո­ղը, ներշն­չո­ղը: Այ­սօր մեր ամե­նա­մեծ խնդի­րը Հա­յաս­տա­նի հա­կա­դես­պան­նե­րու մեծ բա­ղանք ու­նե­նալն է. մար­դիկ, որոնք Հա­յաս­տա­նի վրայ գիծ քա­շած են եւ Հա­յաս­տա­նի վրայ թոյ­նը կը թա­փեն ամէն տեղ: Հա­կա­դես­պան ըլ­լա­լը, աւե­լի ցա­ւա­լի է, քան այս երկ­րի մէջ գո­յու­թիւն ու­նե­ցող որե­ւէ բա­ցա­սա­կան երե­ւոյթ:

Կ՛ու­զեմ առա­ւե­լա­գոյն չա­փով մար­դիկ Հա­յաս­տա­նի հետ առնչ­ուին: Ին­ծի հա­մար կա­րե­ւո­րը ոչ թէ ֆի­զի­քա­պէս այլ մտքով եւ գործ­նա­կա­նա­պէս Հա­յաս­տան տե­ղա­փո­խադր­ուիլն է, որով­հե­տեւ ֆի­զի­քա­պէս Հա­յաս­տան տե­ղա­փոխ­ուի­լը շա­տե­րու հա­մար գործ­նա­կան չէ, բայց այդ չի նշա­նա­կեր, որ չեն կրնար առնչ­ուիլ Հա­յաս­տա­նի հետ: Ամե­նակ­արե­ւո­րը Հա­յաս­տա­նի  ճիշդ դես­պա­նը ըլ­լալն է, այդ մէ­կը ոչ դրամ կը պա­հան­ջէ, ոչ ժա­մա­նակ, մնաց­եալ աշ­խա­տանք­նե­րը կա­րե­լի է հա­մա­րել որ­պէս շահ:

 

Հ.- “Դէ­պի Հայքկամ  Birthright Armenia հիմ­նադ­րա­մը տա­սը տա­րե­կան եղաւ, ինչ­պէ՞ս կը գնա­հա­տէք անոր առա­ջին տաս­նամ­եա­կի գոր­ծու­նէ­ու­թիւնը:

Պ.- Տա­սը տար­ուան ըն­թաց­քին Հա­յաս­տան եկած է 20-32 տա­րե­կան տար­բեր մաս­նա­գի­տու­թիւն­ներ ու­նե­ցող 820 կա­մա­ւոր,  30 տար­բեր եր­կիր­նե­րէ: Մաս­նա­կից­նե­րը իրենք կ՛որո­շեն իրենց այ­ցի թուա­կանն ու ժամ­կէ­տը, երբ կ՛ու­զեն այն ժա­մա­նակ կու գան: Ծրագ­րին մասն­կա­ցու­թեան նուա­զա­գոյն ժամ­կէ­տը մէկ ամիս է, բայց ու­նինք քա­ջա­լե­րա­կան  առա­ջարկ­ներ. երբ կա­մա­ւո­րը ինը շա­բաթ կը մաս­նակ­ցի, մենք կը փա­կենք անոր ճա­նա­պար­հա­ծախ­սին կէ­սը, 14 շաբթ­ուան պա­րա­գա­յին` կը փա­կենք ամ­բող­ջը, իսկ 18 եւ աւե­լի մաս­նակ­ցո­ղի` ճա­նա­պար­հա­ծախ­սէն բա­ցի նա­եւ ամ­սա­կան գրպա­նի ծախ­սը կու տանք: Այս­պի­սով կը փոր­ձենք աւե­լի եր­կա­րաց­նել իրենց կա­մա­ւոր աշ­խա­տան­քին ժամ­կէ­տը: Հիմ­նադ­րա­մի այս ծրա­գի­րը ոչ թէ զբօ­սաշր­ջու­թիւն է, այլ Հա­յաս­տա­նի հետ խոր­քա­յին կա­պեր ստեղ­ծե­լու կամ ամ­րաց­նե­լու ծրա­գիր:p4-5 ggg

Ես կը կար­ծեմ, որ “Դէ­պի Հայ­քը“ յա­ջող ծրա­գիր է, որով­հե­տեւ ծրագ­րին մաս­նա­կից իւ­րա­քան­չիւր ան­ձի մէջ կը տես­նես յստակ փո­փո­խու­թիւն` Հա­յաս­տա­նին նոր տե­սան­կիւ­նէ նա­յե­լու եւ անոր հետ առն­չու­մի ձե­ւի փո­փո­խու­թիւն: Յա­ջո­ղու­թեան տու­եալ­նե­րէն մէ­կը այն է, որ մաս­նա­կից­նե­րէն յի­սու­նէ աւե­լի կա­մա­ւոր­ներ Հա­յաս­տան տե­ղա­փոխ­ուած են: Մեր հիմ­նա­կան նպա­տա­կը Հա­յաս­տա­նի հետ կապ ստեղ­ծելն է, իսկ երբ այդ կա­պը կ՛առաջ­նոր­դէ որոշ ծրա­գիր­նե­րու մէջ ընդգրկ­ուե­լու, ու­րիշ բա­ներ նա­խա­ձեռ­նե­լու եւ կամ Հա­յաս­տան տե­ղա­փոխ­ուե­լու` շատ աւե­լի լաւ. կ՛ու­զենք իւ­րա­քան­չիւր երի­տա­սար­դի կա­պը Հա­յաս­տա­նի հետ եր­կու քայլ առաջ տա­նիլ:

Ամէն տա­րի մաս­նա­կից­նե­րուն թիւը կ՛աճի` այս տա­րի կ՛ակն­կա­լենք 180-200 կա­մա­ւո­րի մաս­նակ­ցու­թիւն: Առա­ջին տա­րին ծրա­գի­րին մաս­նակ­ցած է մօտ 40 կա­մա­ւոր:

 

Հ.- Մաս­նա­կից­նե­րը առա­ւե­լա­բար ո՞ր եր­կիր­նե­րէն են եւ ինչ­պէ՞ս է անոնց հա­յե­րէն լեզ­ուի իմա­ցու­թեան մա­կար­դա­կը:

Պ.- Մաս­նա­կից­նե­րու 70% Ա.Մ.Ն.-էն են, 8% Գա­նա­տա­յէն, մնաց­եա­լը` Եւ­րո­պա, Հա­րա­ւա­յին Ամե­րի­կա, Մի­ջին Արե­ւելք եւ վեր­ջերս մաս­նա­կից­ներ ու­նե­ցանք նա­եւ նախ­կին խորհր­դա­յին եր­կիր­նե­րէն: Իրա­նէն եւ Իս­թամ­պու­լէն մաս­նա­կից չենք ու­նե­ցած: Ինչ կը վե­րա­բե­րի հա­յա­խօ­սու­թեան, մեր ծրագ­րի մէջ կայ հա­յե­րէն լեզ­ուի դա­սըն­թացք: Սա­կայն ծրագ­րին մաս­նա­կից­նե­րը պար­տա­ւոր են մին­չեւ իրենց Հա­յաս­տան ժա­մա­նու­մը հա­յե­րէն սոր­վիլ, որոշ գա­ղա­փար ու­նե­նալ լեզ­ուին մա­սին եւ իրենց գա­լէն ետք հե­տե­ւին դա­սըն­թացք­նե­րու: Ու­նե­ցած ենք մաս­նա­կից­ներ, որոնք չեն գիտ­ցած հա­յե­րէն հա­ղոր­դակ­ցիլ, սա­կայն ծրագ­րի աւար­տին հա­յե­րէն խօ­սիլ: Բո­լո­րը լե­զու կը սոր­վին, Հա­յաս­տա­նի իրա­կա­նու­թեան կը ծա­նօ­թա­նան եւ կ՛ըլ­լան լաւ դես­պան­ներ` կը գի­տակ­ցին, որ այս եր­կի­րը պի­տի յա­ջո­ղի եւ դժուա­րու­թիւն­նե­րը պի­տի լուծ­ուին:p4-5 h

 

Հ.- Ին­չո՞ւ միայն արե­ւե­լա­հա­յե­րէն դա­սըն­թացք­ներ կը կազ­մա­կեր­պէք, չէ՞ որ մաս­նա­կից­նե­րուն զգա­լի մա­սը արեւմ­տա­հա­յեր են:

Պ.- Լեզ­ուի դա­սըն­թաց­քի հիմ­նա­կան նպա­տակ­նե­րէն մէ­կը այն է, որ ծրագ­րի մաս­նա­կից­նե­րը աշ­խա­տան­քի ըն­թաց­քին կա­րե­նան հա­ղոր­դակ­ցիլ: Սա­կայն երբ լե­զու մը սոր­վե­լու հնա­րա­ւո­րու­թիւն ստեղ­ծես,  ան­հա­տին  վրայ  պար­տա­ւո­րու­թիւն կը դնես որ այդ լե­զուն աւե­լի լաւ սոր­վի: Յե­տա­գա­յին ինք կ՛ընտ­րէ, իր մի­ջա­վայ­րին հա­մա­ձայն, թէ այդ լեզ­ուին ո՞ր ճիւ­ղին մէջ հմտա­նայ: Մենք իրենց արե­ւե­լա­հա­յե­րէն կը սոր­վեց­նենք, որով­հե­տեւ հոս իրենց անհ­րա­ժեշտ մի­ջա­վայ­րին հետ շփման հա­մար:

 

Հ.-Ո՞վ է ““Դէ­պի Հայք““ հիմ­նադ­րա­մի հո­վա­նա­ւո­րը:

Պ.- Էտիլ Յով­նան­եան եղած է ծրագ­րի հիմ­նա­դիրն ու հիմ­նա­կան հո­վա­նա­ւո­րը , իսկ 2014-էն սկսեալ ան որո­շեց հո­գալ ծրագ­րի բո­լոր ծախ­սե­րը, հե­տե­ւա­բար մենք այ­լեւս դրա­մա­հա­ւա­քի հեւ­քին մէջ չենք. ատի­կա մեծ առա­ւե­լու­թիւն է մե­զի հա­մար, մենք այ­լեւս աւե­լի մեծ  ժա­մա­նակ կը տրա­մադ­րենք աշ­խա­տան­քի:

Happy
Happy
0 %
Sad
Sad
0 %
Excited
Excited
0 %
Sleepy
Sleepy
0 %
Angry
Angry
0 %
Surprise
Surprise
0 %

Average Rating

5 Star
0%
4 Star
0%
3 Star
0%
2 Star
0%
1 Star
0%

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Social profiles