
Քնարերգական իր կոչումը լիովին արդարացնող MSC POESIA իտալական զբօսանաւը, 16-րդ տարին ըլլալով, ամբողջ շաբաթ մը ճախրեց Գարիպեան լազուարթ ջուրերուն մէջ, հազարի մօտ հայ նաւագնացներով, որոնց կարեւոր մէկ մասը, տասնեակ տարիներէ ի վեր, կարօտակէզ սրտով, Ֆորթ Լոտըրտէյլի նաւահանգիստը կը փութայ, վայրկեան առաջ նաւ բարձրանալու ու ամբողջ շաբաթ մը վերանալու հայկական ջերմ մթնոլորտի մը մէջ: Կ՛աճապարէ ան հանդիպելու հին ու նոր բարեկամներու, անոնց հետ կիսելու արձակուրդային հաճելի պահերը ու ամբողջ եօթ օրեր հաղորդուելու հայ մշակոյթով, երաժշտութեամբ, պատմութեամբ ու նաւային ընկերութեան հրամցուցած բարձրորակ յայտագիրներով ու հաճելի ժամանցով:
Արդարեւ, այս տարուան նաւապտոյտը հետեւեալ կղզիները կ՛ընդգրկէր` Քոզիւմէլ, (Մէքսիքօ) Իզոլա տէ Ռոթան (Հանտուրաս), Ճորճթաուն (Քէյմէն Այլընտ), Մոնթէկօ Պէյ (Ճամայքա) եւ կարելի է անվարան աւելցնել թէ ամէն տեսակէտով նաւապտոյտը հեզասահ ընթացաւ:
Տեղի ունեցան բազմաթիւ ձեռնարկներ` քաղաքական, պատմագիտական, արուեստի, գրական, մշակութային ու ընկերային եւ պէտք է շեշտել` իրենց տեսակին մէջ` բարձրորակ ելոյթներ:
Ստորեւ եօթնօրեայ ձեռնարկներու ցանկը.-
Շաբաթ, Յունուար 12
Տօնական մթնոլորտի մէջ մեկնում` Ֆորթ Լոտըրտէյլի նաւամատոյցէն:
Նոյն օրը` բարի գալուստի երեկոյ` հիւրընկալուհիներ` Շաքէ Պասմաճեան եւ Մարիա Դաւիթեան:
Կիրակի, Յունուար 13
Առաւօտ Ս. Պատարագ` Նիւ Եորքի Առաքելական թեմի տեղապահ առաջնորդ` Անուշաւան Սրբազան Դանիէլեանի, որ իր հեզութեամբ ու իմաստալից քարոզներով գրաւեց նաւագնացներուն սրտերը ու անոնց խոր յարգանքին արժանացաւ:
Հայերէն լեզուի առաւօտեան դասընթացք` Արա Գաբրիէլեան: Դասական մակարդակի ուրիշ երախտաւոր մը:
Նարտիի մրցոյթ: Անդրանիկ Պուտաքեանի հսկողութեան տակ:
Դասախօսութիւն` Յովսէփ Սարաֆեան. “Պատմական Հայաստանի Ճարտարապետական գլուխ գործոցներու ներկայացում“:
Հայկական աւանդական պարի դասընթացք, պարուսոյց` Մարկօ Քաֆթաճեան:
Գրքի ներկայացում եւ գինեձօն` Ռաճըր Գուբէլեանին “Ռազմի Աստուածներ“ կրաֆիքական վէպին: Գիրքը ձեռնհասօրէն ներկայացուց համակրելի մտաւորական` Այտա Տէմէճեան, իսկ երիտասարդ արուեստագէտ ինինքնատիպ կենսագրութիւնը ակնյայտ յուզումով կարդաց` Մարօ Փափազեան: Խօսք առաւ նաեւ հեղինակին հայրը:
“Տը Սկայլարք Ֆարմ“ Անթոնիա Արսլանի ցեղասպանութեան հայող վէպին թեմայով շարժանկարի ցուցադրութիւն ու ներկայացում` դոկտ. Սիոպան Մարշալի
“Արմինիէն Նեթուըրք օֆ Ամերիքա“ հայ երիտասարդական կազմակերպութեամբ` շամբայնի ընդունելութիւն:
Ամերիկայի Հայ Դատի թէյասեղան եւ գործունէութեան ներկայացում` Քէն Խաչիկեան:
Հայկական պարահանդէս` մինչեւ առաւօտեան ժամերը երաժիշտներ` Խաչիկ Ճինկիրեանի ընկերակցութեամբ` “Օլ Սթար“ նուագախումբին:
Երկուշաբթի, Յունուար 14
Գոզիւմէլ կղզի այցելութիւն, ցերեկը: Առաւօտեան պաշտամունք: Հայկական Ֆիլմի ցուցադրութիւն: Հայկական պարահանդէս:
Առաւօտեան պաշտամունք: Հայկական Ֆիլմի ցուցադրութիւն: Գինեձօն եւ Անթոնիա Արսլեանի The Skylark Farm գրքի ներկայացում: Փրոֆ. Սիոպհան Մարշալ:
Նարտիի եւ Պլոթի մրցաշարք:
Club 39 AHS ամուրիներու հանդիպում տիսքոյի մէջ:
Աւանդական նաւապտոյտի ներկայացում եւ 2014-ի նաւապտոյտի յայտարարութիւն: Որուն յաջորդեց 16-րդ տարուան տօնախմբումը:
Հայկական աւանդական պարի ներկայացում:
Հայկական պարահանդէս:
Այց` Քէյմէն Այլընտ:
Առաւօտեան պաշտամունք:
Արձանագրութիւն եկող տարուան:
Հայկական շարժապատկերի ցուցադրութիւն:
Հայկական պարահանդէս:
Հինգշաբթի, Յունուար 17
Այց` Մոնթէկօ Պէյ, Ճամայքա:
Առաւօտեան պաշտամունք:
Արձանագրութիւն:
Շարժապատկերի ցուցադրութիւն:
Կլոր սեղան “Ի՞նչ են մեր ակնկալութիւնները Հայաստանի նախագահական ընտրութիւններէն“ շահեկան թեմայով, մասնակցութեամբ` Գանատայի մօտ Հայաստանի հիւպատոս` Արմէն Եկանեանի, Քէն Խաչիկեանի եւ փրոֆ. Անդրանիկ Գասպարեանի: Համադրող` “Հայ Կեանք“ շաբաթաթերթի խմբագիր` Աբօ Չափարեան:
Հայկական աւանդական պարի երեկոյ:
Հայկական պարահանդէս:
Ուրբաթ, Յունուար 18
Ծովու բացը:
Առաւօտեան պաշտամունք:
Արձանագրութիւն:
Հայերէն լեզուի դասընթացք:
Նարտիի եւ Պլոթի մրցում:
Դասախօսութիւն` հիւպատոս Արմէն Եկանեանի` նիւթ “Հայաստանի երկքաղաքացիութեան հարցը“:
Դասախօսութիւն` Անդրանիկ Գասպարեանի, Հայաստանի ներկայ իրավիճակի մասին:
Փառատօն` աւազանի շուրջ եւ հայկական երաժշտութիւն` Խաչիկ Ճինկիրեանի:
Հայկական եռագոյն հանդերձանքի մրցոյթ` աւազանի շուրջ: Ղեկավար` Պարպըրա Յարութիւնեան:
Հայ Օգնութեան Միութիւն` թէյասեղան-ընդունելութիւն:
Նարտիի եւ Պլոթի մրցոյթ ու բաժակի տուչութիւն:
Վարդանանց Ասպետներու հանդիպում եւ գործունէութեան ներկայացում:
Համահայկական Ֆոնտի կազմակերպութեամբ` բժշկա-գիտական հանդիպում: Ներկայացում` Իրինա Լազարեանի, մասնակցութեամբ ներկայ հայ բժիշկներու: Ցուցադրուեցան նաեւ վաւերագրական ժապաւէններ:
Հայկական Երաժշտութեան երեկոյ` “Օլ Սթար“ նուագախումբի մասնակցութեամբ:
Փորձ մը կատարեցինք ամփոփ կերպով, մէկ շաբթուան յայտագիրը ներկայացնելու, ընթերցողին գաղափար մը տալու համար, թէ ինչպիսի՞ մակարդակի ու չափանիշներու հասած է հայկական աւանդական նաւապտոյտը, առանց հաշուելու նաւային ընկերութեան հրամցուցած բարձրորակ “շօյ“երը:
***
Իսկ այս տարուան պատւոյ հիւրերուն եւ յայտնի նաւագնացներուն երկար շարքին մէջ կարելի է առանձնացնել հետեւեալ անձնաւորութիւնները.-
Նիւ Եորքի Առաջնորդի տեղապահ Անուշաւան Սրբազան Դանիէլեան, որ իր սրտամօտ, համեստ անհատականութեամբ սիրուեցաւ բոլորէն:
Գանատայի մօտ Հայաստանի հիւպատոս` Վսեմ. Արմէն Եկանեան եւ իր համակրելի կողակիցը` Մարիան, իրենց երկու անչափահաս մանչուկներով, որոնց սեղանակից ըլլալու պատիւը ունեցանք: Պարոն հիւպատոսը կլոր սեղանին իր հմուտ մասնակցութիւնը բերելու կողքին, երկքաղաքացիութեան թեմայով շահեկան ելոյթ ունեցաւ, մասնագիտացած իր խօսքով ու դիւանագիտական մօտեցումով խորապէս տպաւորելով դասախօսութեան ներկայ ընտիր հասարակութիւնը:
Հայ Դատի ատենապետ Քէն Խաչիկեան, փայլուն կերպով մասնակցեցաւ կլոր սեղանին, առանձին դասախօսութեամբ ելոյթ ունենալու կողքին:
Դոկտ. Անդրանիկ Գասպարեան` նախագահ “Թիւֆէնքճեան Հիմնադրամ“ի: Անիկա նոյնպէս կլոր սեղանին իր մասնակցութիւնը բերելու կողքին, հմտօրէն դասախօսեց Արցախի ու Հայաստանի ներկայ գոյավիճակի մասին:
Ծանօթ գրող ու “Տը Սքայլարք Ֆարմ“ գրքի հեղինակ` Անթոնիա Ասլան, որուն հատորին գինեձօնը տեղի ունեցաւ ու նոյն թեմայով ժապաւէնը քանի մը անգամ ցուցադրուեցաւ հայ եւ օտար նաւագնացներուն:
Փրոֆ. Սիոպհան Մարշալ, երիտասարդ ու համակրելի ամերիկածին մտաւորականը, որ Անթոնիա Ասլանի “Տը Սքայլարք Ֆարմ“ վէպը մեծ կարողութեամբ ներկայացուց:
Ծանօթացանք նաեւ նախկին ռումանահայ ու այժմ Մասաչուսէց նահանգի բնակիչ` գործարար Օրէլեան եւ Անահիտ Մարտիրոս շատ համակրելի զոյգին, որոնք իրենց շրջանէն ներս ծանօթ անուն դարձած են իրենց ազգային գործունէութեամբ ու բարերարութիւններով:
Տոքթ. Արամ եւ Ռիթա Ֆէրէշէթեան հայութեամբ տագնապող համակրելի զոյգը, (որոնց հետ վերջին պահուն կնոջս կողմէ խնամի ելանք): Անոնք համահայկական Հիմնադրամին կազմակերպած դասախօսութեան շօշափած հիմնահարցերը կարեւորելով, խոստացան նոյն կազմակերպութեան Հայաստանի ու Արցախի մէջ հետապնդած կանխարգելիչ բժշկութեան ծրագիրներուն իրենց աշխոյժ մասնակցութիւնր բերել:
Յայտնի գործարար` ընկեր Կայծակ Զէյթլեանին եւ իր տիկնոջ Ծովինարին, որոնք շատ համակրելի ու մարդամօտ ընկերակիցներ յայտնուեցան եւ յատկապէս ընկեր Կայծակը իր սրամտութիւններով ճոխացուց նաւապտոյտի ընկերական մթնոլորտը: Մոնթրոզի մեծագոյն Car Wash-ի սեփականատէր` Գալուստ եւ Տալիլա Բանտազօս զոյգը, որոնք իրենց բարերարութիւններու կողքին, աշխոյժ դերակատարութիւն ցոյց տուին Կլէնտէյլի հայ կաթողիկէ Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցւոյ կազմութեան մէջ: Իսկ Տալիլայի պարագային, անիկա երկարօրէն վարեց եկեղեցւոյ կից Տիկնանց Միութեան ատենապետի համակ զոհողութիւն պահանջող պաշտօնը:
Սակայն ամենէն յուզիչը` ընկեր Անդրանիկ Պուտաքեանին անակնկալ ժեստն էր, երբ անիկա հեռաւոր իր բնակավայրէն, Կարօ Գէորգեանի “Ամէնուն Տարեգիրք“ին 1960ի համարը բերած էր անարժանիս նուիրելու: Երբ խունացած հատորը ձեռնեցի, յուզումէս աչքերս լեցուեցան, քանի որ 1960 տարին բեկումային էր ինծի համար, երբ Լիբանանի անհոգ կեանքս ետին ձգելով քայլերս կ՛ուղղէի դէպի Ափրիկէ, դէպի անորոշը ու միւս կողմէ գրքին սիրելի հեղինակին հետ դուռ-դրացիներ էինք հայաշատ Էշրէֆիէ (Լիբանան): Այդ պայմաններու տակ գոհունակութիւնս ու յուզումս չկարենալով քօղարկել, վեթերան ընկերոջ խոստացայ, հատորը ուսումնասիրելէ ետք “Ասպարէզ“ի խմբագիր Աբօ Պօղիկեանին յանձնել զայն, կամ ալ թերթին կից կերպարանք առնող գրադարանին:
Խորին շնորհակալութիւններս հաւատաւոր ընկերոջ ու հայ գիրի բարեկամ` ազնուական մարդուն:
Խօսելով “Ասպարէզ“ի մասին, կնոջս հետ յուզումնախառն պահեր ապրեցանք, երբ զբօսանաւուն վրայ հանդիպեցանք թերթին այժմ ողբացեալ խմբագիր` ընկեր Վահիկ Կիւրճեանի այրիին` Լուիզին եւ անոր Հ.Օ.Մ.ուհի ղեկավար ընկերուհիին հրապարակագիր` Մագօ Մկրտիչեանին:
Կ՛արժէ յիշատակել թէ առաջին անգամ ըլլալով նաւապտոյտին ելոյթ ունեցան Հայկական Բժշկական ընկերակցութեան եւ Հայկական Ֆոնտի ներկայացուցիչները:
Տասնեակներով այսպիսի կարեւոր հանդիպումներ ունեցանք հայրենասէր ու ազգային կեանքի մէջ գործունեայ զոյգերու հետ:
Զոյգ մը հանրայայտ երաժշտական խումբեր` Խաչիկ Ճինկիրեանի եւ Ռիչըրտ Պէրպէրեանի ղեկավարութեամբ, ինչպէս նաեւ Խորէն Մուրատեան եւ վարպետ երաժիշտներու հոյլ մը առանց բացառութեան ամէն երեկոյ խանդավառեցին հայկական երգի ու պարի երկրպագուները:
Հայկական աւանդական ու ֆոլոքլորիկ պարերով ելոյթ ունեցան “Ախթամար“ պարային հռչակաւոր խումբին պատանի ու պարման աստղերը ու հմայեցին ներկայ հասարակութիւնը:
Մեզի համար նաեւ հաճելի անակնկալ էր, վեց-եօթը տարուայ հայ մանուկներու պարային խումբին յուզիչ եւ առինքնող ելոյթը:
“Հայկական Եռագոյն“ անուան տակ ծանօթ փառատօնի տօնակատարութիւնը հաճելի մթնոլորտի մը մէջ տեղի ունեցաւ լողաւազանի շրջապատը` որ նաւուն 13-րդ յարկի ցռուկը կը գտնուի, կլանելով ու յուզական պահեր ստեղծելով ամբողջ յետմիջօրէ մը: Եռագոյն լաւագոյն հանդերձանքը կրող տարբեր տարիքի մասնակիցները արժանացան մրցանակի:
Իսկ Նարտիի եւ Պլոթի վարպետները այս տարի եւս ճակատեցան առաջին մրցանակին ու ատոր ընկերակցող դրամական նուէր խլելու:
Հայկական պատկերասփիւռի կայան մը պիտի նշանակուի առօրեայ ծրագիրները եւ ձեռնարկները հեռարձակելու:
Հայ երիտասարդ փորձագէտներէ կազմուած The Armenian Network of America խումբը տարեկան իր հանդիպումները կազմակերպած էր նաւուն վրայ:
Իսկ ամենէն անակնկալ ու ցնցիչ դէպքը պատահեցաւ երբ նաւապտոյտի խորհուրդին կողմէ տրուած երեկոյթին, կազմակերպութեան տասնըվեցամեայ նախագահը` ընկ. Պետրոս Պանտազեան իր հրաժարականը ներկայացուց ու իրեն յաջորդեց վարչութեան փոխ նախագահը, մտաւորական շնորհներով օժտուած յայտնի իրաւաբան ու ազգային գործիչ` ընկ. Վազգէն Այվազեան, իսկ նոր վարչութեան անդամ նշանակուեցան` զոյգ մը երիտասարդ նուիրեալներ, յանձինս Ռիչըրտ Պէրպէրեան եւ Ճիմ Ճինկիրեան:
Արդէն անցեալ տարուան պաշտօնական իր խօսքին մէջ, ընկեր Պանտազեան բացայայտօրէն կ՛ակնարկէր սերնդափոխութեան անյետաձգելի պահանջքին ու խօսքէն գործի անցնելով ի՛նք անձամբ փորձեց օրինակ ծառայել վարչական կազմի վաստակաւոր իր ընկերներուն:
Երկարամեայ ծառայութենէն ետք իրենց հրաժարականը ներկայացուցին նաեւ Ճորճ եւ Շաքէ Պասմաճեանները: Անոնց զարգացուցած “թաքնուած տաղանդներու երեկոն“ շատերուս կողմէ նախասիրուած “շօ“ն էր:
Միւս կողմէն, շնորհիւ վարչական նոր ու տինամիք կազմին, Հայկական Աւանդական Նաւապտոյտը կը շարունակէ վստահութեամբ նայիլ սխրանքներով լեցուն ապագայ իր իրագործումներուն: