

Ս. ՄՈՒՐԱՏԵԱՆ
(Լուսանկարները` ՌՈՊԵՐԹ ԿԱՐԱՊԵՏԵԱՆի)
Նիւ Եորքի Համազգայինը 4 տասնամեակ է, որ շրջանիս հայկական վարժարաններու աշակերտներուն միջեւ մրցոյթ կը կազմակերպէ: Սկիզբը միայն արտասանական մրցոյթ էր, սակայն անդրադառնալով, որ արտասանելը տաղանդ է ու ձիրք, հետզհետէ մրցոյթի բնոյթը փոխուեցաւ: Ընդգրկեցինք ուղղագրութիւն եւ հայկական ընդհանուր գիտելիքներ:

Ամենօրեայ եւ Շաբաթօրեայ դպրոցներու 5-րդ եւ 6-րդ դասարաններու աշակերտներուն համար, Հայկական Ընդհանուր Գիտելիքներու բաժինը կը պարունակէ Հայոց Պատմութիւն- (Մեր թագաւորութիւններէն, անցեալ դարասկիզբի պատահարներէն, մինչեւ ներկան), Հայաստանի աշխարհագրութիւն, գրողներու եւ բանաստեղծներու անուններ, իրենց գրածներէն նմուշներ, միջազգային առումով նշանաւոր հայեր եւ արուեստագէտներ, յուշակոթողներ, եւ հայութեան հետ առնչուող այլազան նիւթեր: Այս բոլորին կ՛ընկերանայ, ուր պատշաճ է, համապատասխան լուսապատկերներ:
Ամենօրեայ դպրոցներու 1-4րդ դասարաններու աշակերտներուն` կ՛ուղղարկուի ուղղագրութեան ցանկ: Շաբաթօրեայ դպրոցներու 1-4-րդ դասարաններու աշակերտներուն` բառագիտութիւն` (Անգլերէնէ-Հայերէն):

ճիշդ պատասխանողներ
Մրցոյթին կը մասնակցէին` Պէյսայտի Սրբոց Նահատակաց Ամենօրեայ եւ Շաբաթօրեայ վարժարանները, Տակլըսթընի Ս. Սարգիս-Սիւզան եւ Յովսէփ Յակոբեան Շաբաթօրեայ վարժարանը եւ Նիւ Ճըրզիի Նարեկ Շաբաթօրեայ, Վարժարանը: Մասնակցող աշակերտներու թիւն էր` 43.
Ընկ. Հրանդ Մարգարեանի հրաւէրով ներկաներն ու աշակերտները, յոտնկայս “Մեր Հայրենիք“ով բացումը կատարեցին ձեռնարկին:
Բացման Խօսքը կատարեց Համազգայինի Վարչութեան անդամ ընկ. Յովհաննէս Եսայեան, որը յիշեցուց թէ “Խաչատուր Աբովեան իր “Վէրք Հայաստանի“ գրքին մէջ կը կարեւորէ` հաւատքն ու լեզուն: Այո՛ տունէն ետք ամենակարեւորը հայ դպրոցն է, հայեցի դաստիարակութեան համար եւ հո՛ն է որ հայ ուսուցիչը մեծ դեր կը խաղայ -շեշտեց ընկ. Եսայեան-: Մեր ղեկավար մարմինները պէտք է գիտակցին, որ իրենց մեծագոյն պարտականութիւնը` հայը հա՛յ պահելն է: Եթէ ներկայ կացութիւնը շարունակուի, հարիւր տարի ետք ՀԱՅ ուսուցիչն ու ՀԱՅ աշակերտը մոմով պիտի փնտռենք“ եզրափակեց ընկ. Եսայեան:
Ինչպէս անցեալ տարի, Ս. Լուսաւորիչ Մայր Եկեղեցւոյ հովիւ Արժանապատիւ Տէր Մեսրոպ Քհնյ. Լագիսեան, դաստիարակի մը հմտութեամբ, քաջալերական խօսքերով ընթացք տուաւ մրցոյթին: Իւրաքանչիւր բաժնի մասնակցողներու անունները կ՛ընթերցուէին այբբենական կարգով: Աշակերտը ապակեայ սակառէն թղթիկ մը վերցնելով կու տար Տէր Հօր, եւ իրեն բաժին ինկած հարցումներուն կը պատասխանէր: Գիտելիքներու պարագային, ըստ հարցումին, միաժամանակ պատշաճ լուսանկարներ կը ցուցադրուէին (Power Point) ով:
ՄՐՑՈՅԹԻԱՐԴԻՒՆՔՆԵՐ
ՇԱԲԱԹՕՐԵԱՅ (Ս. Սարգիս,
Նարեկ Եւ Սրբոց Նահատակաց)
ՎԱՐԺԱՐԱՆՆԵՐ
Ա. Բառագիտութիւն` 1-4 դասարաններու աշակերտներուն:

Տասը մասնակցողներէն, հետեւեալ հինգը անսխալ էին:
Թագւորեան Նինա, Մէնէշեան Մայքըլ, Վարդանեան Յակոբ, Վարժապետեան Ալեքս եւ Կարէն Ֆիսէլ:
Բ. Հայկական Ընդհանուր Գիտելիքներ` 5-6 դասարաններու աշակերտներուն:
Տասնըվեց մասնակցողներէն, հետեւեալ տասնըմէկը անսխալ էին:
Եփրեմեան Արեւ, Եփրեմեան Սեւակ, Թագւորեան Ալին, Հայկեան Գլոտին, Մկրեան Շանթ, Մկրեան Քրիստափոր, Մոմճեան Մելինէ, Յակոբեան Ռաֆֆի, Յակոբեան Սեւակ, Նալճեան Ռոպերթ եւ Սամուէլեան Լորի:
ԱՄԵՆՕՐԵԱՅ ՎԱՐԺԱՐԱՆ
(Սրբոց Նահատակաց Պէյսայտ)
Ա. Ուղղագրութիւն` 3-4 դասարաններու աշակերտներուն:

Եօթը մասնակցողներէն, հետեւեալ չորսը անսխալ էին:
Ապաճեան Ճէք, Առաքելեան Հայկ, Ռակուբեան Լեւոն եւ Ստեփանեան Անաիս:
Բ. Հայկական Ընդհանուր գիտելիքներ, 5-6 դասարաններու աշակերտներուն:
Իննը Մասնակցողներէն հետեւեալ Եօթը անսխալ էին:
Առաքելեան Արեն, Իսաղօլեան Նիգոլ, Խրիմեան Ալին, Խրիմեան Նիքոլ, Նեմցեան Եդուարդ, Պէզճեան Անոյշ եւ Սաքար Մարկարէթ:
Արժ. Տէր Մեսրոպ Քհնյ. Լագիսեան, ձեռնհասօրէն վարեց մրցոյթը զուարթ մթնոլորտի մէջ:
Աշակերտին սխալը մեղմօրէն կը սրբագրէր, կամ համբերութեամբ կը սպասէր որ աշակերտը իր մոռցածը յիշէ եւ կամ խանդավառ` “անսխալ է“ կը յայտարարէր: Գիտելիքներու մասը կը ներկայացուէր (power point)ի ընկերակցութեամբ որը դաստիարակիչ է եւ բոլոր ներկաները հետաքրքրութեամբ ու հաճոյքով մրցոյթին կը հետեւէին:
Մրցոյթի աւարտին Տէր Մեսրոպ Քհնյ. Լագիսեան, Համազգայինի վարչութեան կողմէ, բոլո՛ր մասնակցողներուն անխտիր յանձնեց Համազգայինի Մրցոյթին Մասնակցութեան Վկայագրեր` եւ Եռագոյն վզկապով կրծքապիտակներ: Ապա անսխալ պատասխանող աշակերտներուն յանձնեց յաւելեալ նուէրներ, (Հայաստանէն` Արարատի նկարով մագնիսներ, փայտեայ խաչեր եւ Եռագոյնով զարդարուն այլ նուէրներ):
Հետաքրքրական է, որ մեր աշակերտները, աւելի բարձր նիշ արձանագրեցին հայկական գիտելիքներուն մէջ: Շաբաթօրեան` 69%, իսկ ամենօրեան` 77%: Ուղղագրութեան մէջ արձանագրեցին 57% եւ անգլերէն-հայերէն բառագիտութեան մէջ, որը ամենէն դիւրինը կը կարծէինք, 50%: Եթէ 50%էն ցած, ձախողիլ կը նշանակէ, մեր աշակերտներու հաւաքական արդիւնքը բոլոր մարզերուն մէջ 50%էն բարձր էին:

Հոգեպարար օր մըն էր: Մրցոյթի ընթացքին, սրահի բացարձակ լռութիւնը, ներկաներու լուրջ կեդրոնացումը, մրցոյթը կազմակերպողներու եւ ծնողներու սրտատրոփ սպասումը, ճիշդ պատասխաններու առթած անհուն հրճուանքն ու հպարտութիւնը, խանդավառ ծափահարութիւնները, անմոռանալի պիտի մնան մեր յիշողութեան մէջ: Կարծես լռելեայն կը զգայինք որ թերեւս ամէն ինչ կորած չէ, թերեւս սերունդ մը պիտի մեծնայ, որ պիտի հաւատայ, պիտի սիրէ ու պիտի ծառայէ հայապահպանման ու հայկականութեան:
Մեր ուրախութեան հետ` կարելի չէր անտեսել այն խոր ցաւը, որ կը զգայինք, մրցոյթէն ԲԱՑԱԿԱՅ` Ուտսայտի Ս. Լուսաւորիչ Ամենօրեայ Վարժարանի աշակերտներուն: Անոնք դպրոցի հիմնուած տարիէն, 1977էն մինչեւ 2012 թուական, ամէն տարի մասնակցած են մրցոյթին, փայլուն արդիւնքներով: Այդ դպրոցը` գոյութիւն ունեցաւ 35 տարի եւ փակուեցաւ 1912-ի Յունիսին, ղեկավար մարմիններու լռութեան ու անտարբերութեան հետեւանքով: Օտարութեան գիրկը շպրտուող այդ երեխաները թող խարանեն խիղճը պատասխանատուներուն:
Մեր սրտագին շնորհակալութիւնները բոլոր տնօրէնուհիներուն, որ համաձայնեցան մասնակցիլ Համազգայինի այս տարեկան մրցոյթին: Բոլոր ուսուցչուհիներուն, որոնք իրենց ամենօրեայ ծանր պարտականութիւններուն կողքին աշակերտներուն սորվեցնելու, յաւելեալ աշխատանքը ստանձնեցին: Հապա՞ ծնողները: Կասկած չկայ որ ՄԱՅՐԵ՛ՐՆ էին, որ իրենց առօրեայ աշխատանքէն ետք, գիշերները պարապած են իրենց զաւակներուն հետ: Վստահ եմ որ ընթերցողը նկատեց որ վերը յիշուածները, ինչպէս նաեւ Գրական Յանձնախումբի կազմը բոլորն ալ կանայք են: Այո՛ ՀԱՅ ԿԻՆՆ է, որ ապագայի ու յաջորդ սերունդի հայեցի՛ դաստիարակութեամբ մտահոգ` կը փորձէ քիչ մըն ալ ուշացնել օտարացումը այս մատղաշ սերունդին:
ԱՆՀՈՒՆ
ՇՆՈՐՀԱԿԱԼՈՒԹԻՒՆՆԵՐ
Սրբոց Նահատակաց Ամենօրեայ Վարժարանի Տնօրէնուհի` Զարմինէ Պօղոսեանին եւ ուսուցչուհիներ` Անի Մանուէլեանին եւ Հուրի Ղուկասեանին:
Ս. Սարգիս-Սիւզան եւ Յովսէփ Յակոբեան-Շաբաթօրեայ Վարժարանի տնօրէնուհի` Նայիրի Զօհրապեանին եւ ուսուցչուհիներ` Մարիա Եփրեմեանին, Լուսին Մկրեանին եւ Ժուլիէթ Անանեանին:
Նարեկ Շաբաթօրեայ Վարժարանի Տնօրէնուհի` Քնար Աբգարեանին եւ ուսուցչուհիներ` Մարալ Վարդանեանին, Հիլտա Թորոսեանին, Սօսի Վարժապետեանին, Մարինա Եագուպեանին եւ Հուրի Սամուէլեանին:
Սրբոց Նահատակաց Շաբաթօրեայ Վարժարանի Տնօրէնուհի` Լուսին Ճրճրեանին, եւ ուսուցչուհիներ` Նայիրի Ճրճրեանին, Յասմիկ Պօյաճեանին, Մարի Եագուպեանին եւ Կարէն Քարամեանին:
Մրցոյթին պատասխանատու Համազգայինի Գրական Յանձնախումբի կազմն է` Պերճուհի Եսայեան, Րիթա Կիրակոսեան, Մարի Կիւլումեան, Ժանէթ Մարգարեան եւ Արմինէ մինասեան, որոնք ամիսներ տեւող բծախնդիր աշխատանքով պատրաստեցին այս մրցոյթը: Մեր մեծագոյն գնահատականը` ծնողներու ուրախութիւնն ու շնորհակալական խօսքերն էին: “Այս մրցոյթը Դպրոց է“ կամ` “Այս մրցոյթը Դպրոցի շարունակութիւնն է“ կը լսէինք յաճախ:
Դուրսը ջերմ արեւ էր ու գարուն: Մեր հոգիներուն մէջ ալ պայծառ ջերմութիւն մը կը ծաւալի ու անսահման ուրախութիւն մը կը յորդի: “Ամէն ինչ կորած չէ“ մտածումը, տակաւին քունքս կը մրճահարէ ու ես միամտաբար կուզեմ հաւատալ Վարուժանի` “Վարդահեղեղ Արշալոյսին“: