ԻՐԱՆԻ “ՍԻՓԱՆ“ ՄԻՈՒԹԵԱՆ 50ԱՄԵԱԿԻ ԱՌԹԻՒ ՀԻՄՆԱԴԻՐ-ՆԱԽԱԳԱՀ ԳՐԻԳՈՐ ԳՐԻԳՈՐԵԱՆԻ ԽՕՍՔԸ

0 0
Read Time:6 Minute, 9 Second

p 61  Ստո­րեւ, լոյս կ՛ըն­ծա­յենք, “Սի­փան“ միու­թեան հիմ­նա­դիր-նա­խա­գահ Գրի­գոր Գրի­գոր­եա­նի խօս­քը, ար­տա­սան­ուած “ՍԻ­ՓԱՆ“ Միու­թեան Հիմ­նադր­ման 50ևամ­եա­կի Տօ­նա­կա­տա­րու­թեան, որ տե­ղի ու­նե­ցաւ միու­թեան հան­դի­սաս­րա­հէն ներս, Դեկ­տեմ­բեր 13, 2013-ին Թեհ­րա­նի մէջ:

 

Ջեր­մօ­րէն շնոր­հա­ւո­րում եմ “ՍԻ­ՓԱՆ“ Միու­թեան հիմ­նադր­ման 50ևամ­եա­կը: “ՍԻ­ՓԱՆ“ի մա­սին խօ­սե­լուց առաջ կա­րե­ւոր է հա­մա­ռօտ ակ­նարկ մը նե­տել` Թեհ­րա­նի քա­ղա­քա­մա­սե­րում հաս­տատ­ուած մեր ժո­ղովր­դի անց­եա­լին, հայ­կա­կան աւան­դու­թիւն­նե­րի պահ­պան­ման եւ հայ­րե­նա­սի­րա­կան զգա­ցում­նե­րին, որոնց ամ­բող­ջա­կան հա­մադ­րու­թեամբ ստեղծ­ուեց “ՍԻ­ՓԱՆ“ միու­թիւնը:

Այս կա­պակ­ցու­թեամբ, կ՛ու­զէի հա­մա­ռօտ տե­ղե­կու­թիւն­ներ փո­խան­ցել: 1945ևթուին, Սո­վե­տա­կան  Հա­յաս­տա­նի կող­մից յայ­տա­րար­ուած “Դէ­պի Հա­յաս­տան“ ներ­գաղ­թի լու­րը, ուրա­խու­թեամբ ըն­դուն­ուեց ար­տերկ­րի հա­յու­թեան, ինչ­պէս նա­եւ “Արա­քի“ (Սուլ­թա­նա­բա­դի) շրջա­նում:

Արա­քի շրջա­նի ներ­գաղ­թող­նե­րի մեծ մա­սի մեկ­նու­մից յե­տոյ, որոշ պատ­ճառ­նե­րով ներ­գաղ­թը դա­դա­րեց, բայց դժբախ­տա­բար մի խումբ կե­ղե­կիչ­նե­րի եւ որոշ տե­ղա­ցի պա­տաս­խա­նա­տու­նե­րի, կեղծ ու պա­տիր խոս­տում­նե­րով եւ շին­ծու լու­րե­րի տա­րա­ծու­մով, գիւ­ղա­ցի­նե­րի մէջ այն մտայ­նու­թիւնը ստեղծ­ուեց որ ներ­գաղ­թը շու­տով պի­տի վերսկ­սի եւ նրանք շու­տով պի­տի մեկ­նին Հա­յաս­տան: Շտապ մեկ­նու­մի լու­րը մեծ տագ­նապ ստեղ­ծեց եւ հա­ւա­նա­կան մեկ­նող­նե­րը, սկսե­ցին իրենց ու­նեց­ուած­քը, կեն­դա­նի­նե­րը եւայլն, չնչին ար­ժէք­նե­րով վա­ճա­ռել վաշ­խա­ռու­նե­րին:

Բայց ներ­գաղ­թի հոս­կը չը կրկնուեց:

Դժբախ­տա­բար խաբ­ուած ու կե­ղեք­ուած ան­մեղ գիւ­ղա­ցիու­թիւնը, իր եկա­մու­տի աղ­բիւր­նե­րը եւ աշ­խա­տան­քի կա­րե­լիու­թիւն­նե­րը կորց­րած լի­նե­լով, ճա­րա­հատ­ուած փո­խադր­ուեց Թեհ­րան:

Այդ դա­սա­կարգն էր, որ իր յա­մառ եւ յա­րա­տեւ աշ­խա­տա­սի­րու­թեամբ, յաղ­թա­հա­րեց բազ­մա­թիւ դժուա­րու­թիւն­ներ եւ յա­ջո­ղեց Թեհ­րա­նի ար­ուար­ձան­նե­րում եւ կենտ­րո­նում ստեղ­ծել հա­մե­մա­տա­բար բա­րե­կե­ցիկ կեանք:

Կա­ռու­ցե­ցին դպրոց­ներ եւ եկե­ղե­ցի­ներ:

Դպրոցն ու եկե­ղե­ցին ազ­գա­պահ­պան­ման սիւ­ներ լի­նե­լով հան­դերձ չէ­ին գո­հաց­նում աճող ու զար­գա­ցող երի­տա­սար­դու­թեան տեն­չերն ու ցան­կու­թիւն­նե­րը:

Երի­տա­սար­դու­թիւնը դպրո­ցի եւ եկե­ղե­ցու  կող­քին, եւ այս­պի­սով 1963 թուին ստեղծ­ուեց “ՍԻ­ՓԱՆ“ միու­թիւնը:

“ՍԻ­ՓԱՆ“ միու­թեան մէջ աշ­խա­տանք­նե­րը տար­ւում էին մար­զա­կան եւ մշա­կու­թա­յին բնա­գա­ւառ­նե­րում: Քա­ջա­լեր­ւում էր ըն­թեր­ցա­նու­թիւնը, կազմ­ուել էր գրա­դա­րան: Առա­ւե­լա­բար ըն­թեր­ցում էին` Ռաֆ­ֆի, Ահա­րոն­եան, Ռու­բէն Տ. Մի­նաս­եա­նի “Հայ Յե­ղա­փո­խա­կա­նի Յի­շա­տակ­նե­րը“, եւայլն գրա­կա­նու­թիւն:p 67

Յա­ճախ կազ­մա­կերպ­ւում էր դաստ­ի­ա­րակ­չա­կան դա­սա­խօ­սու­թիւն­ներ: “ՍԻ­ՓԱՆ“ի վար­չու­թիւնը աշ­խա­տում էր պա­տա­նի եւ երի­տա­սարդ ան­դամ­նե­րի մէջ ար­մա­տաց­նել` հայ­րե­նա­սի­րու­թիւն, ար­դա­րամ­տու­թիւն, կար­գա­պա­հու­թիւն, քա­ղա­քա­կան հա­սու­նու­թիւն եւ զո­հա­բե­րու­թեան ոգին:

Այդ դաստ­ի­ա­րա­կու­թիւնը իր շօ­շա­փե­լի ար­դիւն­քը ու­նե­ցաւ:

Այդ տա­րի­նե­րի պա­տա­նի­ներն ու երի­տա­սարդ­նե­րը, Իրա­նի հայ­կա­կան, ազ­գա­յին հա­սա­րա­կա­կան կեան­քում, որ­պէս ազ­գա­յին գոր­ծիչ­ներ եւ ղե­կա­վար­ներ, ար­դիւ­նա­ւէտ եւ կա­րե­ւոր դեր ու­նե­ցան եւ շա­րու­նա­կում են ու­նե­նալ:

 

Խօսքս ամ­փո­փե­լով, ու­զում եմ նշել հե­տեւ­եա­լը.

 

Սի­րե­լի միու­թե­նա­կան­ներ,

“ՍԻ­ՓԱՆ“ Միու­թեան 50ամ­եա­կի կա­պակ­ցու­թեամբ բա­րի մաղ­թանք­նե­րիս հետ մի­ա­տեղ, ու­րա­խու­թեամբ կ՛ու­զէի աւե­լաց­նել, որ դուք այ­սօր աւե­լի բախ­տա­ւոր էք, քան մեր սե­րուն­դը, որը հիմ­նադ­րեց “ՍԻ­ՓԱՆ“ի Մայր մաս­նա­ճիւ­ղը 50 տա­րի առաջ: Այն տա­րի­նե­րին ազատ հայ­րե­նիք ու­նե­նա­լը երազ էր միայն: Բայց այ­սօր այդ երա­զը բերկ­րա­լի իրա­կա­նու­թիւն է դար­ձել: Այ­սօր մենք ու­նենք Հա­յաս­տա­նի Ան­կախ Հան­րա­պե­տու­թիւնը:

Հնա­րա­ւո­րին չափ օգ­տա­կար գտնուէք եւ ամ­րապն­դէք ձեր կա­պե­րը հայ­րե­նի­քի հետ, միշտ ի մտի ու­նե­նա­լով, որ հայ­րե­նիքն է յա­ւի­տե­նա­կա­նը եւ վերջ­նա­կան հանգր­ուա­նը աշ­խար­հաց­րիւ հայ ժո­ղովր­դի:

Սփիւռ­քա­հայ ան­ուա­նի գրող մտա­ւո­րա­կան` Մու­շեղ Իշ­խա­նը, տա­րի­ներ առաջ երբ տար­բեր երկր­նե­րում այ­ցե­լել է հայ­կա­կան գաղ­թօ­ճախ­ներ, ցա­ւով ակա­նա­տես է եղել հայ­րե­նի­քից հե­ռու հաս­տատ­ուած մեր հայ­րե­նա­կից­նե­րի ձուլ­ման ան­խու­սա­փե­լի իրա­կա­նու­թեան:

Խօսքս վեր­ջաց­նում եմ Մու­շեղ Իշ­խա­նի դի­պուկ բա­նաս­տեղ­ծու­թեամբ, որ­տեղ պատ­կե­րաց­րել է հայ­րե­նի­քի եւ հայ­րե­նի հո­ղի կա­րե­ւո­րութ­իւնը եւ հայ­րե­նի­քից հե­ռու օտա­րու­թեան մէջ ապ­րող ազ­գե­րի տուայ­տան­քը:

 

ՀՈ­ՂԻՆ ՎՐԱՅ ՈՒ­ՐԻ­ՇԻՆ

 

 

Հո­ղին վրայ ու­րի­շին,

Տու­նը որ դուն շի­նե­ցիր.

Քար է միայն, հող ու կիր:

Հո­ղին վրայ ու­րի­շին,

ծա­ռը որ դուն տնկե­ցիր,

Չի տար կեան­քի

հո­վա­նին:

Հո­ղին վրայ ու­րի­շին

լոյ­սը որ դուն վա­ռե­ցիր,

Ցոլք է լոկ ոս­կե­ցիր:

Հո­ղին վրայ ու­րի­շին,

սէ­րը որ դուն գրկե­ցիր,

Չի տա­քաց­ներ քու

հո­գին:

Եւ հո­ղին մէջ ու­րի­շին,

քու ոս­կոր­ներդ ան­տէր

Ցուր­տէն յա­ւետ կը մրսին:

Happy
Happy
0 %
Sad
Sad
0 %
Excited
Excited
0 %
Sleepy
Sleepy
0 %
Angry
Angry
0 %
Surprise
Surprise
0 %

Average Rating

5 Star
0%
4 Star
0%
3 Star
0%
2 Star
0%
1 Star
0%

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Social profiles