ԵՐԱԺՇ­ՏԱ­ԿԱՆ.- ՎԱՂ ՄԻՋ­ՆԱ­ԴԱՐ­ԵԱՆ ԳՈՒ­ՍԱ­ՆԱ­ԿԱՆ ԱՐ­ՈՒԵՍ­ՏԸ

0 0
Read Time:3 Minute, 58 Second

 Վաղ Միջ­նա­դար­եան Գու­սա­նա­կան Ար­ուես­տը շատ աւելի լաւ բախ­տի ար­ժա­նա­ցած է, քան ժո­ղովր­դա­կա­նը: Հե­թա­նո­սա­կան ժա­մա­նակ­նե­րու իրենց նա­խորդ­նե­րուն նման` վաղ Միջ­նա­դար­եան Գու­սան­նե­րը, կը սպա­սար­կէ­ին նա­խա­րա­րնե­րուն, մա­սամբ` շի­նա­կան­նե­րուն եւ քա­ղա­քա­ցի­նե­րուն: Գու­սա­նա­կան Ար­ուեստն ու Գու­սան­նե­րը, մաս­նա­գի­տա­կան յատ­կա­նիշ­նե­րով իրար­մէ տար­բեր էին: Ոմանք առաս­պել­ներ ու վէ­պեր կը պատ­մէ­ին, ու­րիշ­ներ հան­դէս կու գա­յին ծի­սա­կան զա­նա­զան արա­րո­ղու­թիւն­նե­րու ըն­թաց­քին եւ տօ­նա­կա­տա­րու­թիւն­նե­րուն, ինչ­պէս նա­եւ ու­րա­խու­թիւն­նե­րուն մաս­նակ­ցող ժո­ղո­վուր­դին զուար­ճաց­նե­լու հա­մար:

Գու­սան­նե­րու այս երկ­րորդ կազ­մին մէջ` կա­յին եր­գիչ­ներ, նուա­գող­ներ եւ պա­րող­ներ: Գու­սան­նե­րու մէկ եր­րորդ խումբ` նուիր­ուած էր թատ­րո­նին, ուր կա­յին դե­րա­սան­ներ եւ ող­բեր­գա­կան դե­րեր կա­տա­րող­ներ:

Այս բո­լոր մաս­նա­գի­տու­թիւն­նե­րու տէր գու­սան­նե­րը, թէ տու­եալ դա­րաշր­ջա­նին եւ թէ յե­տա­գայ զար­գա­ցած դա­րե­րուն, իրենց բազ­մա­զան գոր­ծու­նէ­ու­թեամբ, Հայ Մշա­կոյ­թի զար­գաց­ման ճամ­բով, մե­ծա­պէս օգ­տա­կար դեր ու­նե­ցած են: Օրի­նակ, գու­սա­նա­կան երաշժ­տու­թեան նմոյշ մըն է, Գու­սան Շա­հէ­նի “Սաս­նա Ծուռ“ եր­գը:

Որ­քան որ ժա­մա­նա­կի ծի­սա­կան արա­րո­ղու­թիւն­նե­րու ըն­թաց­քին, Գու­սա­նա­կան ելոյթ­նե­րու գե­ղար­ուես­տա­կան մա­կար­դա­կը, ժո­ղովր­դա­կան երաժշ­տու­թեան հետ ջա­նա­ցած է քայլ պա­հել, այ­դու­հան­դերձ, ժո­ղովր­դա­կան ար­ուես­տի հետ աւե­լի սերտ կապ ու­նե­ցած է, գու­սան­նե­րու քնա­րա­կան ստեղ­ծա­գոր­ծու­թիւն­նե­րու ոլոր­տը: Գու­սան­նե­րը ժո­ղովր­դա­կան երաժշ­տու­թե­նէն ի նկա­տի ու­նե­ցած են այն` ինչ որ հա­մա­պա­տաս­խա­նած է սե­փա­կան ստեղ­ծա­գոր­ծու­թեան յատ­կա­նիշ­նե­րուն:

Օրի­նակ` ժո­ղովր­դա­կան-աշ­խա­տան­քա­յին եր­գե­րը, հա­զիւ թէ տեղ գտնէ­ին գու­սա­նա­կան եր­գե­րուն մէջ: Մինչ­դեռ ժո­ղովր­դա­կան-քնա­րա­կան ու պա­րա­յին երաժշ­տու­թեան նմոյշ­նե­րը իրենց ձայ­նա­յին իւ­րա­յատ­կու­թիւն­նե­րով, գու­սան­նե­րը իւ­րա­ցու­ցած են` իրենց ար­ուես­տի առա­ւել եւս զար­գաց­ման ու մշակ­ման հա­մար: Ահա, մէկ այլ նմոյշ` Գու­սան Շա­հէ­ին “Խռո­ված էր“ եր­գը:

Խօ­սե­լով գու­սանա­կան ար­ուես­տի ինք­նու­րոյ­նու­թեան մա­սին, պէտք է ի մտի ու­նե­նալ, որ այդ ար­ուես­տը միշտ կա­տար­ուած է, ունկն­դիր­նե­րու առա­ւել կամ նուազ շրջա­նա­կի հա­մար: Այդ պատ­ճա­ռով գու­սա­նա­կան ար­ուես­տը կը տար­բե­րի գեղջ­կա­կան կա­տա­րո­ղա­կան ար­ուես­տէն, -որը յա­ճախ ոչ մէկ ուն­կըն­դիր ու­նի- ուս­տի պէտք է իր մէջ խտաց­նէր հա­մեր­գա­յին տարր եւ ներ­գոր­ծու­թեան մի­ջոց­ներ` գեղջ­կա­կան ար­ուես­տի հա­մե­մա­տու­թեամբ, հան­դի­սա­ւո­րու­թեան ու տօ­նա­կա­տա­րու­թեան, խրախ­ճան­քի եւ պա­րե­րու կշռու­թա­յին պա­հե­րուն:

Գու­սա­նա­կան ար­ուես­տին մէջ, քնա­րա­կան եր­գե­րը նոյն­պէս պէտք է վե­րա­փոխ­ուէ­ին, հա­ւա­նա­բար աւե­լի ցայ­տուն եւ տպա­ւո­րիչ դառ­նա­լու հա­մար: Այդ նպա­տա­կով, պէտք է օգ­տա­գործ­ուէ­ին մե­ղեդ­ի­ա­կան դարձ­ուածք­ներ, յու­զա­կան երանգ­ներ ու­նե­ցող զա­նա­զան ձայ­նա­շա­րեր:

Այս շրջա­նի գու­սա­նա­կան երաժշ­տու­թեան առանձ­նա­յատ­կու­թիւն­նե­րը յե­տա­գայ զար­գա­ցած դա­րե­րուն, իսկ աւե­լի ուշ աշու­ղա­կան ստեղ­ծա­գոր­ծու­թեան մէջ, լայն մշակ­ուա­ծու­թեան կը հաս­նին:

 

Happy
Happy
0 %
Sad
Sad
0 %
Excited
Excited
0 %
Sleepy
Sleepy
0 %
Angry
Angry
0 %
Surprise
Surprise
0 %

Average Rating

5 Star
0%
4 Star
0%
3 Star
0%
2 Star
0%
1 Star
0%

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Social profiles