0
0
«Հայրենիք» – Պոսթըն
Խմբագրական
Միացեալ Նահանգներու «տօներուն տօն»-ն է Գոհաբանութեան օրը, որ համաշխարհայնացած գիր-գրականութեան մէջ արձանագրուած է «թէնքս-կիվինկ» անունով։
Նոր Աշխարհ ժամանելու, կեանքին մէջ նոր էջ մը բանալու մտածումէն ծնած է Գոհաբանութեան օրուան տօնակատարումը: Անոր ծննդոցը եղած է 1621 թուականի Նոյեմբերի վերջին Հինգշաբթին (Նոյեմբեր 24), Մասաչուսէցի պատմական Փլիմութ քաղաքին մէջ, որ հանրածանօթ է իր պատմութեամբ։
Եւրոպայի տարբեր երկիրներէ (յատկապէս Մեծն Բրիտանիայէն) ժամանած աշխատաւորներու կողմէ (որոնք պանդուխտ կամ «կապոյտ շապիկաւոր» կը կոչուէին) մտայղացուած է այս եզակի տօնը եւ առիթ է շնորհակալութիւն յայտնելուԱրարիչին, անոր շնորհած բարիքներուն համար։
1621 տարին եւ անոր կապուած այս տօնը յատուկ յիշատակութեան արժանացած է, որովհետեւ Նոր Աշխարհ հասնող աշխատաւորներուն կէսէն աւելին սաստիկ փոթորիկի եւ ցուրտի զոհ գացած է։
Փրկուածներ գաղութ հիմնադրեցին եւ գարնան, տեղացի հնդիկներու օգնութեամբ, ձեռնարկեցին հողամշակութեան: Բնիկ հնդիկները այդ գաղթականներուն շատ բան սորվեցուցին: (Աւելի ուշ, նոր հասնողներ եւ մասնաւորաբար Հոլիվուտեան ժապաւէններ խեղաթիւրեցին հնդիկներուն դիմագիծը, սակայն ատիկա ուրիշ պատմութիւն է):
Զարմանալի չէր, որ 1621-ի անդրանիկ Գոհաբանութեան տօնին, գաղթականները հրաւիրեն հիւրընկալ հնդիկներն ու անոնց ցեղապետը, որպէսզի համատեղ կազմակերպեն պատմական ճաշկերոյթը, որ այսպէսով մեկնարկեց «Գոհաբանութեան օր»-ուան նշումը:
Անկէ ետք, Նոր Աշխարհի հալոցը սկսաւ աւելի աշխուժ բանիլ…
Հայորդին հեռու չէ հալոցէն, որուն տեղացիք տուած են «Մելթինկ Փոթ» անուանումը. եւ բնական է, որ հալոցին մէջ ինկած ամերիկահայն ալ ինքզինք հարազատ զգայ անոր ոգիին, եւ բոլորին չափ լրջութեամբ եւ հաւատքով կը նշէ Գոհաբանութեան տօնը, անշուշտ ի՛ր երդիքին տակ։
Ամէն տարի, այս տօնին, մենք՝ հայերս ալ երախտագիտութեան խօսքերով շնորհակալութիւն կը յայտնենք յոյս ներշնչող Երկնաւորին, որ պարգեւած է առողջութիւն, յաջողութիւն եւ երջանկութիւն: Սակայն հայորդիին կարկինը աւելի լայն բացուած է եւ անոր յոյսերը կը տարածուին հայրենիքին եւ յատկապէս «մութ ամպեր»-ով ծածկուած Արցախին վրայ, առանց մոռնալու սփիւռքեան բազմաթիւ գաղութներ։
Հին է ամերիկահայութեան պատմութիւնը։ Հայոց Ցեղասպանութենէն առաջ, պանդուխտներ եկած են Խարբերդէն, Մարաշէն ու «էրկիր»ի այլ շրջաններէ, եւ աշխատանքի լծուած։ Անոնցմէ շատեր հայրենիք վերադարձած են Եղեռնի նախօրեակին, մասնակցելու համար իրենց շէներուն ինքնապաշտպանութեան։ Ուրիշներ վերադարձան Ցեղասպանութեան օրերուն եւ անկէ ետք, նմանապէս միանալու համար ինքնապաշտպանութեան հերոսամարտերուն, որոնք մղուեցան հայրենի հողին վրայ թէ Արարայի ճակատամարտին նման խիզախումներով: Այլ խօսքով, այս տօնը հայուն համար կրնայ ստանալ իւրայատուկ խորք մըն ալ, յիշելով տուն վերադարձող այդ պանդուխտները, երախտապարտութեամբ դիտելով անոնց անձնազոհութիւնը, ու անցեալէն տոգորուելով՝ տօնին ներշնչած վստահութեամբ ու յոյսով նայելու դէպի ապագան:
Հետեւաբար, միայն ճոխ սեղանի, կերուխումի, խնճոյքի տօն չէ Գոհաբանութեան օրը։
Շատ աւելի առաջնահերթ է ունենալ գիտակցութիւն, յարգանքն ու խոր հաւատքը։
Շատ են խոչընդոտները, փշոտ ու անել թուացող ճամբաները։ Սակայն պիտի պայքարինք ամէն գնով, ապագայ սերունդ եւ կառոյց ստեղծելով, յաղթահարելով մարտահրաւէրները։ Մեր սեփական պատմութիւնը բազմաթիւ պատգամներ կու տայ այս իմաստով, Գոհաբանութեան օրն ալ ի՛ր խօսքը կը միացնէ այդ պատգամներուն:
