ԱՅՍ ԾԱՆՐ ՎԻՃԱԿ Է ԵՒ ԻՆՉՊԷ՞Ս ՊԷՏՔ Է ԴՈՒՐՍ ԳԱԼ

0 0
Read Time:7 Minute, 6 Second

against-pensions-reform

ԷՏԿԱՐ ՎԱՐԴԱՆԵԱՆ

 

 

Վեր­ջին շրջա­նում իրենց ընդ­դի­մա­դիր կամ ոչ իշ­խա­նա­կան հա­մա­րող կու­սակ­ցու­թիւն­նե­րի առաջ­նորդ­նե­րը ծրագ­րա­յին ելոյթ­ներ ու­նե­ցան, եւ դա այն պա­րա­գա­յում, երբ ընտ­րու­թիւն­ներ մօտ ապա­գա­յում նա­խա­տես­ուած չեն: Վեր­ջերս ծրագ­րա­յին բնոյ­թի քա­ղա­քա­կան դիր­քո­րո­շում­ներ են ար­տա­յայ­տել նա­եւ հա­սա­րա­կա­կան գոր­ծիչ­նե­րից եւ քա­ղա­քաց­ի­ա­կան գոր­ծիչ­նե­րից շա­տե­րը: Նրան­ցից շա­տե­րը նշել են, որ անհ­րա­ժեշտ է ձե­ւա­ւո­րել մի­աս­նա­կան քա­ղա­քա­կան օրա­կարգ` այսօր­ուայ ծանր վի­ճա­կից Հա­յաս­տա­նը դուրս բե­րե­լու հա­մար:

Մի կողմ դնե­լով այն հար­ցը, թէ արդ­եօք ան­կեղծ են բո­լոր նման յայ­տա­րա­րու­թիւն­նե­րը, ար­ձա­նագ­րենք, որ քա­ղա­քա­կան եւ քա­ղա­քաց­ի­ա­կան ակտիւի մեծ մա­սը յայ­տա­րա­րում է, որ ծայ­րա­յեղ դժգոհ է ներ­կա­յիս վար­չախմ­բից եւ չի ցան­կա­նում հա­մա­կերպ­ուել Հա­յաս­տա­նում հաս­տատ­ուած ստա­տուս քուո­յին: Մնա­ցած հար­ցե­րում ընդ­դի­մա­դիր էլի­տան մի­աս­նա­կան մօ­տե­ցում չի ցու­ցա­բե­րում: Տար­բեր են այս ծանր վի­ճա­կի բնու­թագ­րու­թիւն­նե­րը, տար­բեր­ւում են նա­եւ ել­քե­րի ­վե­րա­բեր­եալ մօ­տե­ցում­նե­րը: Ըստ այս ծանր վի­ճա­կի բնու­թագ­րու­թիւն­նե­րի եւ ել­քե­րի վե­րա­բեր­եալ առ­կայ մօ­տե­ցում­նե­րի` հա­յաս­տան­եան ընդ­դի­մա­դիր ընտ­րա­նին կա­րե­լի է բա­ժա­նել երեք հիմ­նա­կան խմբի:

Առա­ջին խում­բը նշում է, որ այս ծանր վի­ճա­կի` պատ­ճա­ռը հիմ­նա­կա­նում այն է, որ Սերժ եւ Տիգ­րան Սարգս­եան­նե­րի քա­ղա­քա­կա­նու­թիւնը ամէն ին­չում ձա­խող­ուել է, ին­չի ար­դիւն­քում Հա­յաս­տա­նում առ­կայ է ծայ­րա­յեղ ծանր սոց­ի­ալ-տնտե­սա­կան իրա­վի­ճակ, որը կա­րող է կոր­ծա­նել պե­տու­թիւնը: Ուս­տի, ըստ այդ խմբի, առաջ­նա­հերթ քա­ղա­քա­կան խնդի­րը պէտք է լի­նի իշ­խա­նա­փո­խու­թեան հաս­նե­լը եւ այն­պի­սի իշ­խա­նու­թիւն ձե­ւա­ւո­րել, որը կ՛իրա­կա­նաց­նի ճիշտ ըն­կե­րա­յին-տնտե­սա­կան ծրա­գիր եւ եր­կի­րը դուրս կը բե­րի խո­րը ճգնա­ժա­մից:

Երկ­րորդ խմբի դիր­քո­րո­շումն այն է, որ միայն լաւ սոց­ի­ալ-տնտե­սա­կան ծրա­գիր ու­նե­ցող առողջ թի­մի իշ­խա­նու­թեան գա­լով չէ, որ պէտք է դուրս գանք այս ծանր վի­ճա­կից: Ըստ այս խմբի, նախ եւ առաջ այն է, երբ պե­տու­թիւնը չի յար­գում մար­դու հիմ­նա­րար իրա­ւունք­նե­րը, չկայ քա­ղա­քա­կան մրցակ­ցու­թիւն, տի­րում է իրա­ւա­կան ան­հա­ւա­սա­րու­թիւն, իշ­խող կու­սակ­ցու­թիւնը, պե­տու­թիւնը եւ խո­շոր բիզ­նե­սը սեր­տա­ճած են, դա­տա­րան­նե­րը կա­մա­յա­կան որո­շում­ներ են կա­յաց­նում, երբ պե­տա­կան որո­շում­նե­րը կա­յաց­ւում են ոչ թէ Սահ­մա­նադ­րու­թեան, այլ` քրի­մի­նալ օրէնք­նե­րի հի­ման վրայ: Վե­րոնշ­եալ խում­բը այդ ծանր իրա­վի­ճա­կից ել­քը տես­նում է ազատ եւ ար­դար ընտ­րու­թիւն­նե­րի հա­մար պայ­ման­նե­րի եւ  իշ­խա­նու­թիւն­նե­րի ճնշում­նե­րին դի­մագ­րա­ւող մե­խա­նիզմ­նե­րի ստեղծ­ման մէջ:

Եր­րորդ խումբն էլ պնդում է, որ այս ծանր վի­ճա­կը առա­ջին հեր­թին թոյ­լե­րի նկատ­մամբ ամէ­նու­րեք իրա­կա­նա­ցուող բռնու­թիւն­ներն են, ցած­րա­ճա­շակ դո­մի­նանտ մշա­կոյ­թը, ան­կիրթ մի­ջա­վայ­րը, քրի­մի­նալ բար­քե­րի գե­րիշ­խա­նու­թիւնը, ծայ­րա­յեղ աղ­քա­տու­թիւնը, ան­պաշտ­պան­ուա­ծու­թիւնը, էկո­լոգ­ի­ա­կան աղէտ­նե­րը, հա­րուստ­նե­րի եւ աղ­քատ­նե­րի մի­ջեւ ծայ­րա­յեղ ան­հա­ւա­սա­րու­թիւնը, ազնուական ըն­տա­նի­քը, գե­րիշ­խող ֆէ­օ­տա­լա­կան բար­քե­րը եւ այլն: Վե­րոնշ­եալ խմբի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րը “այս ծանր իրա­վի­ճա­կի­ց ել­քը տես­նում են մարդ­կանց մտա­ծո­ղու­թիւնը փո­խե­լուն ուղղ­ուած լու­սա­ւոր­չա­կան գոր­ծու­նէու­թիւն ծա­ւա­լե­լու եւ տար­բեր կոնկ­րէտ իրա­ւունք­նե­րի պաշտ­պա­նու­թեան տե­ղա­կան միու­թիւն­ներ ստեղ­ծե­լու, յստակ տե­ղայ­նա­կան խնդիր­նե­րի շուրջ շար­ժում­ներ ստեղ­ծե­լու, տար­բեր մա­կար­դա­կի իշ­խա­նա­կան մար­մին­նե­րի վրայ կե­տա­յին ճնշում իրա­կա­նաց­նե­լու եւ այլ նմա­նա­տիպ գոր­ծո­ղու­թիւն­ներ իրա­կա­նաց­նե­լու մէջ:

Ինչ­պէ՞ս է հնա­րա­ւոր այս ծանր վի­ճա­կի այս­քան տար­բեր ըն­կա­լում­նե­րի առ­կա­յու­թեան պայ­ման­նե­րում ստեղ­ծել մի­աս­նա­կան քա­ղա­քա­կան օրա­կարգ: Կար­ծում ենք` այն հնա­րա­ւոր կը լի­նի ստեղ­ծել միայն այն դէպ­քում, եթէ գտնուեն այն­պի­սի խնդիր­ներ եւ այդ խնդիր­նե­րին հաս­նե­լու գոր­ծո­ղու­թիւն­ներ, որոնց մէջ խմբե­րից իւ­րա­քան­չիւ­րը կը գտնի իր հա­մար խիստ շա­հե­կան մի բան, եւ եթէ դրան­ցում չլի­նեն այն­պի­սի կէ­տեր, որոնք բա­ցար­ձա­կա­պէս անըն­դու­նե­լի են խմբե­րից որե­ւէ մէ­կի հա­մար:

Կար­ծում ենք, որ այդ­պի­սի օրա­կարգ կա­րող է ձե­ւա­ւո­րել խոր­քա­յին, հա­մա­կար­գա­յին փո­փո­խու­թիւն­նե­րին միտ­ուած, հա­սա­րա­կու­թեան տար­բեր շեր­տե­րը եւ խմբե­րը նե­րա­ռող քա­ղա­քաց­ի­ա­կան շար­ժու­մը, որի հե­ռա­ւոր նպա­տա­կը կը լի­նի Հա­յաս­տա­նում ժո­ղովր­դա­վա­րա­կան, իրա­ւա­կան, սոց­ի­ա­լա­կան պե­տու­թեան հիմ­նու­մը, եւ որը հէնց իր ներ­սում կը բա­ցա­ռի ոչ դե­մոկ­րա­տա­կան վար­քի որե­ւէ դրսե­ւո­րում եւ իր շար­քե­րում չի հան­դուր­ժի այդ­պի­սի վարք դրսե­ւո­րող ան­հատ­նե­րին:

Հաս­կա­նա­լի է, որ մի­աս­նա­կան նպա­տա­կը դեռ բա­ւա­րար չէ վե­րոնշ­եալ երեք էա­կան խմբե­րի կող­մից մի­աս­նա­կան օրա­կարգ ձե­ւա­ւո­րե­լու հա­մար: Ընդ­հա­նուր նպա­տակ ու­նե­նա­լը դե­ռեւս չի են­թադ­րում գոր­ծո­ղու­թիւն­ներ, որոնք մի­ան­շա­նակ ըն­դու­նե­լի եւ ցան­կա­լի կը լի­նեն բո­լո­րի հա­մար: Սա­կայն, երբ շար­ժու­մը վե­րոնշ­եալ նպա­տա­կին մօ­տե­նա­լու հա­մար իր առ­ջեւ դնի այն­պի­սի կար­ճա­ժամ­կէտ խնդիր­ներ, որոնք կը կա­րե­ւոր­ուեն բո­լո­րի կող­մից, այդ դէպ­քում մեծ է հա­ւա­նա­կա­նու­թիւնը, որ կող­մե­րը կը գան ընդ­հա­նուր յայ­տա­րա­րի: Այդ­պի­սի կար­ճա­ժամ­կէտ խնդիր­ներ կա­րող են լի­նել, օրի­նակ` ներ­կա­յիս վար­չախմ­բի կող­մից մարդ­կանց օգ­տա­գործ­ման են­թար­կող մե­քա­նիզմ­նե­րի, հիմ­նարկ­նե­րի կամ զեղ­ծա­րա­րու­թեան ցան­ցե­րի վեր­հա­նու­մը, իշ­խա­նու­թիւն­նե­րի նկատ­մամբ ար­դիւ­նա­ւէտ ճնշում իրա­կա­նաց­նող հան­րա­յին հիմ­նարկ­նե­րի ստեղ­ծու­մը եւ այլն:

 

 

Happy
Happy
0 %
Sad
Sad
0 %
Excited
Excited
0 %
Sleepy
Sleepy
0 %
Angry
Angry
0 %
Surprise
Surprise
0 %

Average Rating

5 Star
0%
4 Star
0%
3 Star
0%
2 Star
0%
1 Star
0%

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Social profiles